Артиллерин герздолу герзан а, кхечу (масала Ӏаьнаран) 20 мм сов калибран долу герзан тайпа.

Иштта тайпана герз пайден дац цхьаьна стеган ницкъашца тӀеман аренахь дӀасатекхо. Иза лерина йу хӀоьънаш (минанаш) кхийсина, чӀагӀонаш, герз, тӀеман техника хӀаллакйан а, мостагӀчуьн дийна ницкъ, долу герза охьатаӀо а, латтан а, хӀордан а тӀехь, хӀаваэхь хӀиттийна кхин Ӏалашонаш кхочушйан а. Артиллерин герз — нуьцкъала йовхонан машен йу, цуо лелайо 300—400 МПа Ӏаткъам болу, температура 3000°С кхочу, молхан газийн энерги.

Классификаци нисйе бӀаьра

Муьлхха а артиллерин герзан белхан хьесап цхьабосса ду: мостагӀчун а, цуьнан материалан декъан а кхета лерина хӀоъ, аратотту чӀижаргӀа чуьра шорлучу молхан газан Ӏаткъаман ницкъаца, уьш кхоллало хӀоьан молха даьгчи. Амма тарло, артиллерин герзо кхечу кепара а кхоссаран хьесапаш хила:

  • Ӏаьнаран йоккха тоьпан шорло лакхара температурин Ӏаткъамца,
  • рельсашца уьду рельсотронан гӀад чохь рельсотроно йо магнитан арено кхуссу хӀоъ.

Артиллерин герзан дукха кепийн тайп-тайпана хьесапийн классификаци йу.

Коьрта тӀеман хьесапаш нисйе бӀаьра

Артиллерин герзан йукъадогӀу лахара тӀеман хьелаш: хӀоьънийн нуьцкъалалла, нийса кхоссар, гена тохар, сихатохар, манёвралла (герз сихха тохар), дӀасахьуш тӀеман аренехь атта хилар, тешамалла а, тойан атта хилар.

Артиллерин герзан йоцца классификаци нисйе бӀаьра

 
Йоккха тоьпан хир даьккхина чӀижаргӀа.

Конструкцин башхаллашца нисйе бӀаьра

ТӀаманна хьажорца нисйе бӀаьра

Тактикин-техникин а, базин тӀеман платформин а цхьаьна хьажорца нисйе бӀаьра

ДӀасалеларан а, дӀасалелоран а хьесапца нисйе бӀаьра

Нишин конструкцица нисйе бӀаьра

ЧӀижаргӀийн харшан хӀоттамца нисйе бӀаьра

Хьажа кхин а нисйе бӀаьра

Литература нисйе бӀаьра

Хьажоргаш нисйе бӀаьра