Галилей, Галилео — Версийн башхалла

[талланза верси][талланза верси]
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
Нисдарах лаьцна йаздина дац
ж бот: хорошая статья en:Galileo Galilei; косметические изменения
МогӀа 26:
'''Галиле́о Галиле́й''' ({{lang-it|Galileo Galilei}}; [[1564 шо|1564 шаран]] [[15 февраль]], [[Пиза]] — [[1642 шо|1642 шаран]] [[8 январь]], [[Арчетри]]) — [[Итали|итальянийн]] физик, механик, астроном, философ, математик. Цо бокха Ӏаткъам бина шен заманан Ӏилманийн. Цо дуьххьара лело йолайира [[телескоп]] стигал хьожуш<ref>[[Томас Хэрриот]] хьажийра телескоп Бутт тӀе Галилейла масийтта бут хьалха. Цуьна телескоп дика яцар, амма иза ву массарелла хьалха Буттан тӀехулен сурташ дехкнарг а, [[Малх]]ан тӀера хьокхнаш гинарг а. Амма цо шена хиънарг нахана ца хаитир. См. ''Ашимбаева М. Т.'' Томас Хэрриот — предшественник Галилея. Небосвод, № 2 (2009), стр. 32­—33. Схьахетарехь, кхи Галилейн хьалха хилларг вара Симон Мариус. Цунна карийнера 4 [[Юпитер]]ан спутник. Цо царна тиллина цӀераш Ӏилманчохь йисна. Амма Мариусас шен болх Галилейла 4 шо тӀехьа арахийцира.</ref>. Цо йира масийтта гӀарделла гучудаккхар. Галилей ву экспериментан физикан бухбиллинарг. Цо Аристотелийн метафизика харцйина классикан механикин бухбиллира.
 
[[СуртФайл:Pisa.Palazzo dei Cavalieri01.jpg|thumb|right|Пизан университет (тахана — Лакхара Норман школа)]]
 
[[СуртФайл:Guidobaldo-del-Monte.jpg|thumb|Маркиз Гвидобальдо дель Монте]]
 
[[СуртФайл:Galileo Galilei 2.jpg|thumb|right|Доменико Тинторетто. Галилео Галилейн сурт]]
 
[[СуртФайл:Bertini fresco of Galileo Galilei and Doge of Venice.jpg|thumb|right|<center>Галилей гойтуш ву шен телескоп венецин дожан (Дж. Бертинис йина фреска)</center>]]
 
[[СуртФайл:Galileo by leoni.jpg|thumb|right|200px|Оттавио Леонис диллина Галилео Галилейн сурт]]
 
[[СуртФайл:Galileo Galilei01.jpg|thumb|right|160px|Галилея сурт Флоренцехь. скульптор Котоди (1839)]]
 
[[СуртФайл:Frontpage of Dialogo di Galileo Galilei Linceo.png|thumb|right|Галилейс язйина «Диалоган» фронтиспис]]
 
[[СуртФайл:Gian Lorenzo Bernini - Portrait d'Urbain VIII.jpg|thumb|right|Риман Папа Урбан VIII]]
 
[[СуртФайл:Galileo before the Holy Office.jpg|thumb|280px|<center>Галилей инквизицин суьдан хьалха. Жозеф-Николя Робер-Флёри, 1847, [[Лувр]].<center>]]
 
[[СуртФайл:Laurent Galileo in prigione.jpg|thumb|220px|<center>Жан Антуан Лоран. Галилей набахтехь</center>]]
 
[[СуртФайл:Tito Lessi - Galileo and Viviani.jpg|thumb|right|Тито Лесси. Галилей а, Вивиани а. Ӏилманийн историн музей, [[Флоренци]].]]
 
[[СуртФайл:Galileos tomb.jpg|thumb|right|Галилео Галилейн каш. Базилика Санта Кроче, [[Флоренци]].]]
 
[[СуртФайл:Galileo's sketches of the moon.png|thumb|right|Галилейн тетрадь тӀера Беттан сурташ]]
 
[[СуртФайл:Jupiter.moons1.jpg|thumb|right|280px|Галилейн карина Юпитеран спутникаш (таханлера сурташ)]]
 
[[СуртФайл:PhasesOfVenus-ru.svg|thumb|right|Венеран фазаш]]
 
[[СуртФайл:Sistema2.jpg|thumb|right|Галилейн книгийн тӀера гелиоцентрически Ӏаламан системан сурт]]
 
<gallery caption="—— Цхьаболу Галилейн кхолламаш ——">
МогӀа 74:
== Виццавар ==
 
[[СуртФайл:Artwork Galileo-Io-Jupiter.JPG|thumb|Зонд «Галилео» Юпитеран спутник Ио толлаш ю (сурт)]]
 
=== Галилей литературехь а, исбаьхьаллехь а ===
МогӀа 176:
* [http://www.skyscript.co.uk/galast.html Nick Kollerstrom. Galileo's Astrology]
* [http://plato.stanford.edu/entries/galileo/ Peter Machamer. Galileo Galilei (Stanford Encyclopedia of Philosophy)]
 
{{Link GA|en}}