Коьртан хье — Версийн башхалла

[теллина верси][теллина верси]
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
МогӀа 33:
Дукхах йолчу синапсийн хаам балар химин некъаца хуьлу — [[нейромедиатор]]шца. Медиаторш тӀеаткъадо постсинапсан клеткашна, мембранин [[Клеткийн рецептор|рецепторшца]] уьйр лоцуш, уьш царна спецификан [[лиганд (биохими)|лигандаш]] ю. Рецепторш хила йиш ю лигандах дозуш долу [[Ионин некъаш|ионин некъаш]], царех олу кхин а ''ион-некъийн'' рецепторш, я уьйр йолуш хила тарло клеткийн юкъарчу [[шолг1а юкъалеларш|шолгӀа юкъалелачу]] системашца (иштта рецепторех олу ''[[метабонекъийн рецепторш]]''). Ион-некъийн рецепторийн токаш хуьйцу клеткийн мембранан заряд, тӀаккха цуо иза самайоккху я сацайо. Ион-некъийн рецепторийн масалаш хила тарло [[Гамма-аминодаьттан мусталла|ГАДМ]] (сацоран хлоридан некъ) рецепторш, я [[Глутаминан мусталла|глутамат]] (самабоккху натрин некъ). Метабонекъийн рецепторийн масалш ду [[ацетилхолин]]е, [[норадреналин]]е, [[Эндорфинаш|эндорфинашка]], [[серотонин]]е долу [[мускарин]]ан рецепторш. Ион-некъийн рецепторийн балхо сацаме дуьгу я самадоху, церан эффекташ кхуьу сихо метабонекъийн рецепторел (1—2 миллисекунда 50 миллисекундан — масех минотан дуьхьал).
 
Коьртан хьен нейронийн кеп а, барам а тайп-тайпана бу, цуьнан хӀора декъехь бес-бесар клеткаш ю. Къастайо аксонаш кхечу дакъошка импульсаш дӀало шакепара нейронаш а, хӀора дакъан чохь коммуникаци ешйолу [[Юкъайоьллина нейрон|интернейронаш]] а. Шакепара нейронийн масалаш ду коьртан хьен яккхийн эхигийн чкъоьран [[Пирамидин кепара нейрон|пирамидин кепара клеткаш]] а, [[к1асархьекӀасархье]]н [[клетка Пуркинье|Пуркинье клеткаш]] а. Интернейронийн масалаш ду чкъоьран [[тускаран клетка|тускарийн клеткаш]].
 
Коьртан хьен цхьадолчу декъашкарчу нейронийн жигаралла [[Гормонаш|гормонашца]] модуль ян тарло.