Дуьненайукъара йукъаметтигаш — Версийн башхалла
| [теллина верси] | [теллина верси] |
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
Нисдарах лаьцна йаздина дац |
Нисдарах лаьцна йаздина дац |
||
МогӀа 216:
Геополитика —дисциплинаран юкъара Ӏилма ду законехь тайп-тайпанчу пачхьалкхийн, пачхьалкхийн юкъараллин Ӏаткъамийн сфераш (ницкъийн центраш) ю, дуккха а [[Дуьне]]нан есаллин бараман коммуникацина йоькъуш а, юхайоькъуш а. Къастайо гӀиллакхийн геополитика а, керла геополитика ([[геоэкономика]]) а, тӀеххьарлера геополитика ([[геофилософи]])<ref name=autogenerated1>[http://dergachev.ru/book-geop-2004/index.html Дергачев В. А. Геополитика, 2004]</ref>. ГӀиллакхийн геополитико пачхьалкхан тӀеман-политикан ницкъе узу, коьрта роль ю неха латташ дӀалецаран географин факторийн, иза ду (Хаусхоферца)<ref>[http://grachev62.narod.ru/haushofer/content.htm О геополитике: Работы разных лет]</ref> пачхьалкхан географин хьекъал. Геоэкономико гӀиллакхийн геополитикех къаьсташ акцент йо пачхьалкхан экономикан ницкъан. ТӀеххьарлера геополитикехь хьалхе ю сина ницкъан тӀеман а, экономикан а ницкъал, таро ло чекхвала гӀиллакхийн географин а, экономикан а детерминизмах базисан фактораш шордаран чоьтах, цуо дуьненаюкъара юкъаметтиг ашкахь пачхьалкхийн низам билгалдоккху<ref name=autogenerated1 />.
=== Геостратеги ===
{{main|геостратеги}}
Геостра́теги (географин стратеги) — [[Политикан Iилма|политикан Ӏилма]] ду, пачхьалкхан я гергара пачхьалкхийн тобанийн геополитикан Ӏалашоне кхачархьама гӀирс а, методаш а билгалйоккхуш долу — пачхьалкхан я пачхьалкхийн союзан ницкъ Ӏалашбеш а, совбоккхуш а, ткъа кризисан гӀуон аьттунашкахь — зиен минимизаци а, меттахӀоттор кризисал хьалхалера хьал.
Геостратегино пачхьалкхашна-заказчикашна я заказчикашна — пачхьалкхийн союзашна йина ца Ӏаш терго йо социуман, экономикан, [[Политика|политикан]], къоман оьздангаллин, тӀеман ницкъан, кхин стратегин элементийн категорешна, иштта Ӏамайо, лору кхечу пачхьалкхийн стратегин, уьш йоькъуш майарра кепера потенциалан союзникашна, мостагӀашна я нейтралашна, ткъа иштта даиман а лору географин хьолан стратегийн билгалонаш, цуьнца геостратеги кхочушйо. Геостратеги къоман гӀирс бу, ткъа пачхьалкхийн союзехь — союзан [[Геополитика|геополитикан]]. Политикан Ӏилман иерархехь лаьтта кӀеларчу меттигехь политике а геополитике а хьаьжча. Геостратегин хӀоттаман оьшу а, къасто йиш йоцу дакъош ду къоман [[стратеги]] а, стратегин географи а.
| |||