Муниципалан кӀошт — Версийн башхалла

[теллина верси][теллина верси]
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
Нисдарах лаьцна йаздина дац
Нисдарах лаьцна йаздина дац
МогӀа 33:
 
Муниципалан кӀошташ кхоьллина [[РСФСР]] 1920—1950-гӀа шерашкахь кхоьллинчу [[Российн Федерацин субъектийн кӀошташ |РФ субъектийн административан-мехкан хӀоттаман]] гуран чуьра [[КӀошт (Росси)|административан кӀоштийн]] дозанашкахь. Цхьаццанхьа кӀоштийн латташ тӀехь кхоьллира [[гӀалин гуо (Росси)|гӀалин гуонаш]], иза дира я [[ГӀалийн категори#Областан, республикан, мехкан, гуон маьӀна долу гӀала|областан (мехкан, республикан, гуон) куьйга кӀелара гӀалийн]] (масала [[Москвохан областан административан-мехкан екъаялар|Москвохан область]]) административан кӀошташ пайденна дӀайохуш, я административан кӀошташ юьтуш церан дозанашкахь [[ГӀалин гуо (Росси)|гӀалин гуонаш]] кхуллуш (масала [[Магаданан областан административан-мехкан екъаялар|Магаданан область]]). [[Свердловн областан административан-мехкан екъаялар|Свердловскан областехь]] цхьайолчу административан кӀоштех кхоьллира шишша муниципалан кхоллам: муниципалан кӀошт а, [[ГӀалин гуо Россехь|гӀалин гуо]] а. [[Перман мехкан административан-мехкан бекъабалар|Перман махкахь]] муниципалан кӀошташ кхоьллира цхьайолчу мехкан маьӀна долчу гӀаланашкахь.
 
=== Муниципалан кӀоштан бакъонаш ===
«Российн Федерацехь меттигера урхалла кхолларан юкъара принципех» цӀе йолчу Федералан законан 15-гӀа статьяхь билгалбаьхна муниципалан кӀоштийн тӀегӀанехь бан беза меттигерчу Ӏедалийн белхаш. Уьш бу, уггар хьалха, кӀоштахь медицина а, дешар а хилийтар, ярташ коммуникацешна тӀетесна хилийтар, [[архив]]аш, [[библиотека]]ш кхоллар. Муниципалан кӀоштийн декхар ду кӀоштахь [[Российн автомобилан некъаш|автомобилан некъаш]] латтор а, уьш дахкар а, транспортца нехан хьашташ кхочуш дан а, [[Кхаьллеш|хӀусамашкара а, промышленностан а кхьаллеш]] утилизаци ян а, уьш тоян а. Муниципалан кӀошт декхарехь ю юкъараллин низам латто шен муниципалан кӀоштехь муниципалан [[Полици|полицица]].
 
Таханлерчу дийнахь дукхахйолу муниципалан кӀошташ, кӀоштахь [[бюджет]]ан доладеш ю, оцу юкъахь ю ярташ: кӀоштан юкъара шен бюджет йоцу, харжийн смети бен йоцу ярташ а. Законаца, муниципалан кӀошто шена чуйогӀучу яртийн бюджетан тоам нисбо, муниципалан кӀоштан бюджетан бахаман чоьтех.
 
=== Барам ===
{{Хьажа иштта|Муниципалан кхоллам}}
[[2010 шо|2010 шеран]] [[1 январь|1 январехь]] Россехь яра 1829 муниципалан кӀошт<ref name="РосстатБД"> [https://web.archive.org/web/20130628040949/http://www.gks.ru/free_doc/new_site/bd_munst/1-%D0%B0%D0%B4%D0%BC_%D1%82%D0%B0%D0%B14.xls Росстат. База данных показателей муниципальных образований. Характеристика субъектов Российской Федерации по типам муниципальных образований и видам муниципальных учреждений на 1 января 2010 года.]{{ref-format|XLS|70|K}}</ref>, [[2011 шо|2011 шеран]] [[1 январь|1 январехь]] — 1824 муниципалан кӀошт<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/bd_munst/1-adm_2011.xls Росстат. Распределение муниципальных учреждений по типам муниципальных образований на 1 января 2011 года.]</ref>, [[2012 шо|2012 шеран]] [[1 январь|1 январехь]] — 1821 муниципалан кӀошт<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/bd_munst/1-adm_2012.xls Росстат. Распределение муниципальных учреждений по типам муниципальных образований на 1 января 2012 года.]</ref>, [[2013 шо|2013 шеран]] [[1 январь|1 январехь]] — 1817 муниципалан кӀошт<ref>[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/bd_munst/1-adm_2013.xls Росстат. Распределение муниципальных учреждений по типам муниципальных образований на 1 января 2013 года.]</ref>, [[2014 шо|2014 шеран]] [[1 январь|1 январехь]] — 1815 муниципалан кӀошт<ref name="янв.2014">[http://www.gks.ru/free_doc/new_site/bd_munst/1-adm_2014.xls Росстат. Распределение муниципальных учреждений по типам муниципальных образований на 1 января 2014 года.]</ref>.