Эрмалойчоь — Версийн башхалла

[теллина верси][теллина верси]
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
МогӀа 144:
 
Вайн эрал 331—220 шераш хьалха хилла эрмалойн пачхьалкх {{comment|Сийлахь-Йоккха Эрмалойчоь|Тар ма далийта вайн эран 190 - 428 шерашкарчу Сийлахь-Йоккха Эрмалойчоьнан пачхьалкхех}} я коьрта гIала Армавирехь (хIинцалерачу Ереванан гергахь) йолчу [[Айраратан паччахьаллех]], вайн эрал 316 шо хьалха маьршаяьллачу<ref name="Всемирная история, т. 2"/>. Пачхьалкхах урхаллехь бара [[Ервандидаш|Ервандидийн]] некъий.
 
Йоцачу ханан Селевкидаш схьаяьккхинчул тIаьхьа Эрмалойчоьно юха а маршо яьккхина, вайн эрал 189 шо хьалха [[Арташес I]]-чо [[Сийлахь-Йоккха Эрмалойчоь]] пачхьалкх кхоьллича<ref name="Всемирная история, т. 2"/>. Уже в период Арташеса, как известно из сообщения Страбона, все население Армении говорило на одном языке — [[Армянский язык|армянском]], хотя языком правительства и двора, с большой примесью персидских выражений, вплоть до первой половины II века до н. э. оставался [[арамейский язык#Имперский арамейский|имперский арамейский]]<ref name="iranica,ii"/>. Примерно в 163 году до н. э. свою независимость провозгласила и Коммагена<ref name="Коммагена">[[Энциклопедия Ираника]]. Статья: [http://www.iranicaonline.org/articles/commagene-a-portion-of-southwestern-asia-minor-modern-turkey- Commagene]</ref>. Жима Эрмалойчоь маьрша лаьттина 115 шо кхаччалц, цул тIаьхьа дIалаьцна хьалха [[Понтийн паччахьалла|понтийша]], тIаккха [[Руман республика|румхоша]].<br>
Вайн эрал хьалхара 80—70 шерашкахь [[Тигран II Сийлахь-Воккха|Тигран II Сийлахь-Воккханиг]] волуш Сийлахь-Йоккха Эрмалойчоьх йоккха импери хилла<ref name="Encyclopaedia of Islam 635">{{книга|автор = |часть = |заглавие = Encyclopaedia of Islam|оригинал = |ссылка = |издание = |ответственный = |место = Leiden|издательство = BRILL|год = 1986|том = 1|страницы = 635}}{{oq|en|When Antiochus III was defeated by the Romans at Magnesia (189 B.C.), the two «strategi» who governed Armenia made themselves independent, took the title of king and formed two kingdoms, the one, Artaxias, in Great Armenia or Armenia proper and the other, Zariadris, in Little Armenia (Sophene-Arzanene). Great Armenia fell afterwards under the suzerainty of the Arsacids. In the first century B.C. a descendant of Artaxias, Tigranes the Great, threw off the Parthian yoke, dethroned the king of Sophene and united all Armenia under his sceptre; having achieved Armenian unity, he established at the expense of the Parthians and the Seleucids a vast Armenian empire and played an important political role.}}</ref>, простиравшееся от Каспийского моря до Палестины и Египта. После переменных успехов в войнах с Римом в [[Битва при Артаксате|Битве при Артаксате]] и в [[Битва при Тигранакерте|Битве при Тигранакерте]] в 65 году до н. э. Армения была захвачена и [[Гней Помпей Великий#Кампания в Понте и Армении|объявлена]] «''другом и союзником римского народа''». Тигран лишился всех завоеваний, кроме собственно Великой Армении и части земель, захваченных у Парфии<ref name="Всемирная история, т. 2"/>. <br>
 
== Географи ==