Бангладеш — Версийн башхалла

[теллина верси][теллина верси]
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
МогӀа 87:
 
1950 шарахь Малхбален Бенгалехь лаьттан реформа хилира, цуьнца дIаяьккхина феодалийн система [[заминдар]]<ref>Baxter, p. 72</ref>. Амма, мехкан малхбален экономикан а, демографин а ницкъе хьаьжна ца Iаш, [[Пакистан]]ан правительствехь а, нуьцкъалчу урхаллашкахь а даржехь бара малхбузан декъера бевлларш. 1952 шарахь кхоллабеллачу [[Бенгалхойн меттан статусах болу къовсам|Бенгалхойн меттан статусан болам]] хилира дуьххьарлера ладаме хаам Пакистанан шина областан юкъахь барт ца хиларах<ref>Baxter, pp. 62-63</ref>. Реза ца хилар тIекхетара, центран правительство экономикан а, оьздангаллин а сферашкахь бечу белхашца тIаьхьадогIу итт шарахь, оцу хенахь кхоллаелира политикан парти [[Авами Лиг]] бангла-мотт буьйцучу бахархойн векал хилла. Автономи яларе кхайкхам беш волу Авами Лиг партин корта [[Рахьман, Муджибур|Шайх Рахьман Маджибур]] 1966 шарахь лаьцна, набахти чувоьллира, арахийцира 1969 шарахь юкъараллин ойланийн Iаткъам бахьнехь.
 
1970 шарахь чIогIа нуьцкъала циклонаш кхечира Малхбален Пакистанан бердаш тIе, иза бахьнехь кхелхира ах миллион сов вахархо<ref>[http://www.britannica.com/EBchecked/topic/1483615/Bangladesh-cyclone-of-1991 Bangladesh cyclone of 1991]. Britannica Online Encyclopedia.</ref>. Пакистанан центран правительство юккъера реакци йира Iаламан бохаман тIаьхье дIайоккхуш. Бенгалийн бахархой карзахабехира, циклоно беина бохамаш дIабохуш правительство гIуо бина болх боцуш, кхин а бахьна хилира 1970 шарахь Парламентан харжамашкахь алсама меттигаш даьхна партин Авами Лиган корта Шайх Маджибур Рахьман шен офис чу ца витар<ref>Baxter, pp. 78-79</ref>. Дийцарш дира, цигахь Пакистанан президент [[Яхьйа Хан, Ага Мухьаммад|Яхьйа Хан]] гIиртира барт бан Маджибур Рахьманца, уьш доьхчи, 1971 шеран 26 мартехь омар делира тIаьхьарниг дIалаца аьлла, йолаелира операци [[Операци «Прожектор»|«Прожектор»]]<ref name="salik">{{cite book |last=Salik |first=Siddiq |year=1978 |title=Witness to Surrender |publisher=Oxford University Press |isbn=0-19-577264-4 |unused_data=ISBN status=May be invalid – please double check}}</ref> тIемца схьабаккха Малхбален Пакистанан мохк. ТIом баран хьесапаш малхбуза Пакистанан эскаран агIора цIий Iанош дара, дукха адам хIаллак дира<ref name="Rummel">Rummel, Rudolph J., [http://www.hawaii.edu/powerkills/SOD.CHAP8.HTM «Statistics of Democide: Genocide and Mass Murder Since 1900»], ISBN 3-8258-4010-7, Chapter 8, table 8.1. Rummel comments that.</ref>. Коьрта гӀакх хилира Малхбален Пакистанан интеллигенци а, хIиндусаш а, иттех миллион тIемах бевддарш, ХIиндин махкахь лачкъа меттиг лоьхуш<ref name="laporte">{{cite journal |doi=10.1525/as.1972.12.2.01p0190a |last=LaPorte |first=R |year=1972 |title=Pakistan in 1971: The Disintegration of a Nation|journal=Asian Survey |volume=12|issue = 2 |pages=97–108}}</ref>. ТIамехь беллачеран мах хадоран терхьаш ду кхо бIе эзаран тIиера кхаа миллионе кхаччалц<ref name="Rummel-8-2">Rummel, Rudolph J., [http://www.Hawaii.edu/powerkills/SOD.CHAP8.HTM «Statistics of Democide: Genocide and Mass Murder Since 1900»], ISBN 3-8258-4010-7, Chapter 8, [http://www.hawaii.edu/powerkills/SOD.TAB8.2.GIF Table 8.2 Pakistan Genocide in Bangladesh Estimates, Sources, and Calcualtions].</ref>.
 
 
{{Азин пачхьалкхаш}}