Ораматаш — Версийн башхалла
| [теллина верси] | [теллина верси] |
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
МогӀа 58:
=== Палеозойн эра (230—570 млн шо хьалха) ===
[[Силур]]ан чеккхенгахь (405—440 млн шо хьалха) Дуьнен тӀехь хуьлу жигара [[лаьмнаш кхолладаран процессаш]], цара гучудоху Скандинавийн лаьмнаш, Тянь-Шанан а, Саянийн а лаьмнаш, ткъа иштта гомха а дой тӀепаза дойу дуккха а хӀордаш. Иза бахьнехь цхьацца хинбецаш (хӀинцалерачу [[харан хинбецаш|харан хинбецех]] тера йолу) арайовлу латтан тӀе, яьржа [[литораль|литоралехь а, супралиторалехь а]], иза хила таро йира бактерийн а, цианобактерийн а белхаша, цара кхоьллира екъачу меттигашна тӀехь хьена латтан субстрат. Иштта кхоллало дуьххьарлера [[лакхара ораматаш]] — [[риниофиташ]]. Риниофитийн башхалла ю хьасанаш юкъадовлар, церан дифференцировка къовламан, механикан, дӀакхеторан, фотосинтез яран. Иза дира цӀеххьана хин Ӏаламах къаьстачу хӀаваан Ӏаламо. Масала:
* лакхара мелхан радиаци бахьнехь, цунах ларъялархьама дуьххьарлера лаьттан ораматийн схьа а долуш, тӀехула дижа дезара [[кутин]], иза хилира дуьххьарлера мур къовламан хьесий ([[эпидерма]]ш) кхолладаларан;
* кутин дижаро таро ца ло тӀуналла ерриг майдано дӀаоза (хинбецаша санна), цуо хуьйцу [[ризоидаш|ризоидийн]] функцеш, цара хӀинца организм субстратан тӀетесна ца Ӏа, амма цунна чуьра хи а молу;
* екъаялар лаьттан бухарчу а, тӀехуларчу а декъашка иэшийтира минералаш, хи, фотосинтезан сурсаташ ерриг организме дӀакхачор, ткъа иза дира юкъадевллачу хьесаша — [[ксилема|ксилемо]] а, [[флоэма|флоэмо]] а;
== Классификаци ==
| |||