ТӀехьа-Мартанан кӀошт — Версийн башхалла

[теллина верси][теллина верси]
Чулацам дӀабаьккхина Чулацам тӀетоьхна
МогӀа 72:
== Географи ==
КӀошт лаьтта [[Нохчийчоь|Нохчийн Республикин]] малхбузехь, озийна йу меридиана нагӀора. Малхбузехь доза ду Нохчийчоьнан [[Эна-Хишкин кӀошт]]аца, къилбаседехь — [[Соьлжа-ГӀалин кӀошт]]аца, малхбалехь — [[Хьалха-Мартанан кӀошт]]аца, къилба-малхбалехь — [[Итон-Кхаьллин кӀошт]]аца, къилба-малхбузехьа — [[ГӀалгӀайчоь|Республика ГӀалгӀайчоьн]] [[Соьлжин кӀошт (ГӀалгӀайчоь)|Соьлжин]] а [[ЖӀайрахан кӀошт]]ашца. КӀоштан майда 2020 шеран январехь дуьйна йу 753,21 км²<ref name="СП"/> (по данным на конец 2018 года — 1152,83 км²<ref>{{Cite web |url=http://docs.cntd.ru/document/550296979 |title=Закон Чеченской Республики от 25 декабря 2018 года N 72-РЗ «О внесении изменений в Закон Чеченской Республики „Об образовании муниципального образования Ачхой-Мартановский район и муниципальных образований, входящих в его состав, установлении их границ и наделении их соответствующим статусом муниципального района и сельского поселения“» |access-date=2019-12-18 |archive-date=2019-10-06 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191006161300/http://docs.cntd.ru/document/550296979 |deadlink=no }}</ref>), 2020 шеран 1 январехь майда жимйелла [[Бумматан йуьртан меттиг]] а, Ӏашхой-КӀотар а Эна-Хишкан кӀоште, кхин а нах ца хевшина мехкан дакъа дӀаделла Хьалха-Мартанан а, Шуьйтин а кӀошташка.{{закон об изменении границ отдельных муниципальных образований ЧР вступил в силу 1 января 2020 года){{sfn|Сайт Парламента ЧР, № 41-РЗ|2019|с=}}.
 
КӀошт лаьтта [[Доккха Кавказан дукъ]]ан кӀажошкахь, КӀоштехула дахделла лаьтта [[Хьалхара Кавказ]]ан коьрта кхаа дукъах шиъ — [[Хьаннийн дукъ|Хьаннийн]] а, [[Тархийн дукъ (Кавказ)|Тархийн]] а; кӀоштан къилбаседе чудогӀу кӀеззиг [[Соьлжин дукъ]], къилбехьа ду — Мордламанан дукъ. Уггаре даккхий лаьмнаш — Ахчинкорт, [[БарзантӀи]] (2511) [[БозгентӀи]] (1540,0), ДаргӀкорт, Мордлам, Балой-Лам (2029,9) [[Хьайха]] (2162,8), [[Хьена-Бало-Корт]] (790,2), ЦӀиет-лам (3031) Чал-Гамми-Корт (760,7). Корта эркаш — [[Ӏаьс-хи]], [[Ӏашхи]], [[Валарг-хи]], [[Нитхи]], [[Соьлжа (эрк)|Соьлжа]], [[Марта (Ӏаьс-хин га)|Марта]], [[Шалажа (эрк)|Шалажа]]; ду Ӏаьмнаш — [[Галайн-Ӏам]], [[Гиха-Ӏам]]. Климат континентан, йерриг схьалаьцча кӀошт лаьтта йочанаш ца тоьу зонехь. КӀоштахь алсама ду байн, ламанан-байн, хьаннийн, [[Къовкъаран тайпана латтанаш]], кхин а хаало йеза сацкъар-гӀум{{sfn|Паспорт р-на. Офиц. сайт Ачхой-Мартановского р-на|2020|с=}}.
 
== Истори ==
 
== Истори ==