Кве́мо-Ка́ртли (гуьрж. ქვემო ქართლი) йа Лаха Карталини[6][7][8]Гуьржийчоьнан мехкех (мхаре) цхьаъ.

Мохк (АД 1-гӀа тегӀа)
Квемо-Картли
гуьрж. ქვემო ქართლი
азерб. Kvemo-Kartli
41°31′ къ. ш. 44°31′ м. д.HGЯO
Пачхьалкх Гуьржийчоь
Адм. центр Рустави
Губернатор Шота Рехвиашвили
Истори а, географи а
Кхоллар 1995
Латта

6527,6[1]

  • (3-гӀа меттиг)
Сахьтан аса UTC+4:00[d]
Бахархой
Бахархой

432 264[2] стаг (2018)

  • (3-гӀа меттиг)
Луьсталла 65 стаг/км²
Къаьмнийн хӀоттам гуьржий (51,3 %), азербайджанаш (41,8 %), эрмалой (5,1 %), оьрсий (0,6 %), желтой (0,5 %)[3]
Динан хӀоттам керста (51,35 %), бусулба (42,98 %), Эрмалойн Апостолийн килс (3,28 %), католикаш (0,35 %)[4][5]
Официалан меттанаш гуьржийн
Идентификаторан терахьаш
Код ISO 3166-2 GE-KK
Официалан сайт
Квемо-Картли картин тӀехь
Викилармин логотип Медиафайлаш Викилармехь

Центр — гӀала Рустави.

Дозанаш ду мехкашца Самцхе-Джавахети, Шида-Картли, Мцхета-Мтианети, КӀахети, Тбилиси гӀалица а. Къилба-малхбалехьа Азербайджанаца доза ду, къилбехьа — Эрмалойчоьца.

Административан йекъайалар нисйе бӀаьра

Мехкан юкъахь ю 1 гӀала а 6 муниципалитет а (2006 шо кхаччалц — кӀошт):

Муниципалитет майда,
км²
бахархой
ларар
2002[9],
стаг
бахархой
ларар
2014[10],
стаг
бахархой
ларар
2018[2],
стаг
центр
Рустави, гӀала 60 116 384 125 103 127 839 Рустави гӀ.
Болниин муниципалитет 804 74 301 53 590 55 284 Болниси гӀ.
Гардабанин муниципалитет 1304 114 348 81 876 81 280 Гардабани гӀ.
Дманисин муниципалитет 1199 28 034 19 141 20 216 Дманиси гӀ.
Марнеулин муниципалитет 935 118 221 104 300 106 454 Марнеули гӀ.
Тетрицкарон муниципалитет 1174 25 354 21 127 21 889 Тетри-Цкаро гӀ.
Цалкан муниципалитет 1051 20 888 18 849 19 302 Цалка гӀ.
берриге 6528 497 530 423 986 432 264

ГӀаланаш: Рустави (125 103 стаг, ларар 2014 шо), Марнеули (20 211 стаг), Гардабани (10 753 стаг), Болниси (8967 стаг), Тетри-Цкаро (3093 стаг), Дманиси (2661 стаг), Цалка (2326 стаг).

ГӀалин кепара эвлаш: Казрети (4340 стаг, ларар 2014 шо), Манглиси (1441 стаг), Триалети (565 стаг), Тамариси (510 стаг), Бедиани (148 стаг).

Бахархой нисйе бӀаьра

Мехкан къаьмнийн хӀоттам
(2014 шарахь)
[3][11]

стаг %
берриге 423 986 100,00 %
Гуьржий 217 305 51,25 %
Азербайджанаш 177 032 41,75 %
Эрмалой 21 500 5,07 %
Оьрсий 2631 0,62 %
Желтой 2113 0,50 %
ХӀирий 810 0,19 %
Украинаш 510 0,12 %
Ассирийхой 362 0,09 %
Езидаш 305 0,07 %
кхиберш 993 0,23 %
билгал ца даьккхинарш 425 0,10 %

2018 шеран 1 январехь ларарца махкахь 432 264 бахархой бу[2], 2014 шеран 1 январехь — 513 100 бахархой, 2009 шеран 1 январехь — 488 800 бахархой[12].

2014 шарахь ларарца 423 986 стаг[10], 2002 шарахь ларарца — 497 530 стаг[10].

2014 шарахь мехкан 423 986 бахархойх гуьржий бара 51,3 % йа 217 305 стаг, азербайджанаш — 41,8 % йа 177 032 стаг, эрмалой — 5,1 % йа 21 500 стаг, оьрсий — 0,6 %, желтой — 0,5 %, хӀирий — 0,2 %[3].

2002 шарахь мехкан 497 530 бахархойх гуьржий бара 44,7 % йа 222 450 стаг, азербайджанаш — 45,1 % йа 224 606 стаг, эрмалой — 6,4 % (31 777 стаг), желтой — 1,5 % (7 415 стаг), оьрсий — 1,3 % (6 464 стаг), хӀирий — 0,4 % (2 184 стаг), украинаш — 0,1 % (527 стаг).

Гуьржий 2014 шарахь ларарца дукхахберш бара Рустави гӀалахь (91,8 % дуьхьала 3,7 % азербайджанаш, 1,6 % эрмалой а, 1,2 % оьрсий, 0,4 % хӀирий а), цул совнах Тетрицкарон муниципалитетехь (82,5 % дуьхьала 7,3 % азербайджанаш, 7,3 % эрмалой, 1,3 % оьрсий а, 0,9 % желтой а).

Азербайджанаш 2014 шарахь ларарца Марнеулин муниципалитетехь бара дукхахберш (83,8 % дуьхьала 8,6 % гуьржий а, 7,0 % эрмалой а), Дманисин муниципалитетехь (65,5 % дуьхьала 33,2 % гуьржий) а, Болнисин муниципалитетехь а (63,4 % дуьхьала 30,9 % гуьржий а, 5,0 % эрмалой а).

2014 шарахь ларарца дукхахберш бара Гардабанин муниципалитетехь — (54,2 % гуьржий дуьхьала 43,5 % азербайджанаш), Цалкан муниципалитетехь (46,7 % гуьржий ткъа 38,8 % эрмалой, 7,0 % азербайджанаш, 6,9 желтой).[3]

Квемо-Картли кӀоштанийн къаьмнийн хӀоттам (2014 ш.)[3]

муниципалитет[13] берриге гуьрж-
ий
% азер-
байд-
жанаш
% эрма-
лой
% оьрс-
ий
% жел-
той
% хӀир-
ий
% ук-
раин-
аш
% Асси-
рийхой
% ези-
даш
% кхи. %
шаберш 423 986 217 305 51,25 % 177 032 41,75 % 21 500 5,07 % 2631 0,62 % 2113 0,50 % 810 0,19 % 510 0,12 % 362 0,09 % 305 0,07 % 1418 0,33 %
Рустави, город 125 103 114 819 91,78 % 4661 3,73 % 1965 1,57 % 1459 1,17 % 166 0,13 % 545 0,43 % 315 0,25 % 55 0,04 % 239 0,19 % 879 0,70 %
Болнисин 53 590 16 565 30,91 % 33 964 63,38 % 2690 5,02 % 135 0,25 % 125 0,23 % 28 0,05 % 41 0,08 % 1 0,00 % 1 0,00 % 40 0,07 %
Гардабанин 81 876 44 398 54,23 % 35 642 43,53 % 602 0,74 % 414 0,51 % 63 0,08 % 91 0,11 % 74 0,09 % 281 0,34 % 49 0,06 % 262 0,32 %
Дманисин 19 141 6345 33,15 % 12 530 65,46 % 87 0,45 % 67 0,35 % 87 0,45 % 5 0,03 % 5 0,03 % 0 0,00 % 0 0,00 % 15 0,08 %
Марнеулин 104 300 8952 8,58 % 87 371 83,77 % 7291 6,99 % 230 0,22 % 182 0,17 % 43 0,04 % 49 0,05 % 24 0,02 % 7 0,01 % 151 0,15 %
Тетрицкарон 21 127 17 424 82,47 % 1548 7,33 % 1544 7,31 % 277 1,31 % 186 0,88 % 85 0,40 % 18 0,09 % 1 0,01 % 5 0,02 % 39 0,18 %
Цалкан 18 849 8802 46,70 % 1316 6,98 % 7321 38,84 % 49 0,26 % 1304 6,92 % 13 0,07 % 8 0,04 % 0 0,00 % 4 0,02 % 32 0,17 %

Билгалдахарш нисйе бӀаьра

  1. საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგები: ტომი I. მთავარი რედაქტორი: თეიმურაზ ბერიძე. თბილისი: საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური, 2003, გვერდი 53. ISBN 99928-0-768-7
  2. 1 2 3 Численность населения краёв и муниципалитетов Грузии на начало года в 1994—2018 гг. Национальная статистическая служба Грузии. ТӀекхочу дата: 29 октября 2018. Кху чуьра архивйина оригиналан 2018 шеран 23 июлехь (ингалс.)
  3. 1 2 3 4 5 Национальный состав по краям Грузии (Total population by regions and ethnicity). Итоги переписи населения Грузии 2014 года (2014 GENERAL POPULATION CENSUS RESULTS) (инг.). Национальная статистическая служба Грузии. ТӀекхочу дата: 2016 шеран 28 апрель. Архивйина 2016-08-08 — Wayback Machine
  4. Религии по краям Грузии (Population by regions and religion). Итоги переписи населения Грузии 2014 года (2014 GENERAL POPULATION CENSUS RESULTS) (инг.). Национальная статистическая служба Грузии. ТӀекхочу дата: 2016 шеран 29 апрель. Архивйина 2016-08-09 — Wayback Machine
  5. Конфессиональный состав Грузии по переписи 2014 года Архивйина 2020-02-14 — Wayback Machine (ингалс.)
  6. Грузия // Энциклопедия Кольера. — Открытое общество, 2000.
  7. Грузия // Энциклопедия «Вокруг света»
  8. От названия Карталиния // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  9. Этнический состав Грузии по переписи 2002 года (ингалс.)
  10. 1 2 3 Итоги переписи населения Грузии 2014 года (2014 General Population Census Main Results General Information). 2014 GENERAL POPULATION CENSUS RESULTS (инг.). Национальная статистическая служба Грузии. ТӀекхочу дата: 2016 шеран 28 апрель. Архивйина 2016-08-08 — Wayback Machine
  11. Национальный состав населения Грузии, его регионов и населённых пунктов по переписи населения 2014 года
  12. Оценка населения Грузии на 2004—2014 гг. по муниципалитетам по данным Департамента статистики Грузии Архивйина 2014-07-22 — Wayback Machine (ингалс.)
  13. 2006 шарахь дуьйна Гуьржийчоьнан массо кӀошташ муниципалитеташ аьлла хийцина