Лютераналла-керстанан болам бу[1]. Керста динехь ширачу протестантийн боламах цхьаъ ду.

Лютераналла
Luthertum
Диллинарг: Мартин Лютер

Лютераналлица доьзна ду протестанталла боху дош, хӀунда аьлча Лютеранаш Шпайер шахьрехь дуьхьало йинчул тӀаьхьа царах протестанташ олура. Кхолладелла XVI-чу оьмарехь Германехь хиллачу рефорацин боламехь, юха скандинавин мехкашкахь килсаш пачхьалкхан кепе дерзарца.

Лютеранан килсан бухенгара принципаш хӀоттина цхьана агӀор Мартин Лютерс а, цуьнан мурдаш а Руман-Католикийн килсан зуламийн дуьхьал бинчу тӀамехь а, иштта радикалан кепе йирзинчу протестантийн боламаш а (анабаптизм а, кальвинизм а, цвинглиансталла а)- кхечу агӀор.

ЦӀе нисйе бӀаьра

Дуьххьара «лютеранаш» билгало юкъаяккхна Иоганн Экко 1520-чу шарахь, Лютеран а, цуьнан агӀончийн къовсаме ваьлчу хенахь. Цхьабакъ ду, хьалхарчу муьрехь и билгалдар лютеранаш осалбаха лелош дара. Амма хан-зама яьлча дешан керла, вон доцуш маьӀна хилира. Лютерас къобал ца йора и цӀе, цуьнан Бартхиларан жайнехь и дош лелош дац.

XVII-чу оьмарех и билгало массара а тӀеэцна яцара, масала динан Ӏилманхо хил волу Филипп Николаи цец волура немцойн протестантшах «лютеранаш» аьлча[2].

Ткъе итт шеран тӀом дӀабаьлчул тӀаьхьа наха шуьйра пайда эца болабелла цу дешнан. ХӀeттe a, гӀоле а, нийса а ду «инжилан керсталла» я «инжилан керстанаш» алар.

Билгалдахарш нисйе бӀаьра

  1. Митрохин Л. Н. Лютеранство // Новая философская энциклопедия / Ин-т философии РАН; Нац. обществ.-науч. фонд; Предс. научно-ред. совета В. С. Стёпин, заместители предс.: А. А. Гусейнов, Г. Ю. Семигин, уч. секр. А. П. Огурцов. — 2-е изд., испр. и допол. — М.: Мысль, 2010. — ISBN 978-5-244-01115-9.
  2. Герман Зассе, «На том стоим», Фонд Лютеранское наследие, Duncanville, США, 2000, ISBN 1-58712-015-1