Меркурий
Мерку́рий — Маьлхан системехь Маьлхан массарелла уллера планета. Цо Маьлхан гонах го боккху 88 Дуьненан дийнахь-бусехь. Меркурийн тӀехь цхьана ден-буьйсан йохалла йу Дуьненан тӀехь 176 дей-буьсий санна[3][12]. Шира Римехь оцу планетан цӀе тиллира шайн махлелоран делан сий деш. Астр. символ: .
Меркурий | ||||
---|---|---|---|---|
Меркурий («Мессенджерc» даьккхина сурт). Лахахь аьтту агӀор гуш йу Толстойн цIе йолу кратер. | ||||
Орбитан характеристикаш | ||||
Перигелий |
46 001 210 км 0,30749909 а. б.[1] |
|||
Афелий |
69 816 900 км 0,46669733 а. б.[1] |
|||
Эксцентриситет орбиташ (e) | 0,20563069[1] | |||
Сидеран мур тӀедерзор | 87,969 де[1] | |||
Синодан мур тӀедерзор | 115,88 де[1] | |||
Орбитан чехкалла (v) | 47,87 км/с[1] | |||
Бккъера аномали (Mo) | 174,795884° | |||
Орбитан охьане (i) |
7,00° эклиптикин экъан хьаьжча |
|||
Гоьдолу шадан дохалла (Ω) | 48,33167°[1] | |||
Перицентран аргумент (ω) | 29,124279° | |||
Спутникаш | 0 | |||
Физикин характеристикаш-ref | ||||
Экваторан радиус | 2439,7 км[1] | |||
Полюсан радиус | 2439,7 км[1] | |||
Йуккъера радиус | 2439,7 ± 1,0 км (Дьуненан радиусан 0,3829 дакъа)[1] | |||
Боккхачу гонан йохалла | 15 329,1 км | |||
ТӀехулан майда (S) |
7,48×107 км² Дуьненан майдан 0,147 дакъа |
|||
Чухоам (V) |
6,083×1010 км³ |
|||
Йозалла (m) |
3,33022×1023 кг |
|||
Йуккъера дуькъалла (ρ) |
5,427 г/см³ |
|||
паргӀата охьакхетаран сихдалар на экваторе (g) |
3,7 м/с² 0,377 g[1] |
|||
ШолгӀа космосан чехкалла (v2) | 4,25 км/с | |||
Экватаран хьийзаран чехкалла | 10,892 км/ч (3,026 м/с) (экваторехь) | |||
Хьийзаран мур (T) | 58,646 де (1407,5 сахьт)[1] | |||
Семан охьатаӀар | 2,11′ ± 0,1′[5] | |||
нийса тӀейалар къилбседа полюса (α) |
18 сахьт 44 мин 2 с 281,01°[1] |
|||
Легар къилбседа полюса (δ) | 61,45°[6] | |||
Альбедо |
0,142 (Бонд)[1][7] 0,068 (геометрическое)[1][7] |
|||
Гушйолу седан йокхалла | от −2,6m[8] до 5,7m[6][9] | |||
Сонан диаметр | 4.5" – 13"[6] | |||
Температура | ||||
|
||||
0°N, 0°W[10] |
|
|||
85°N, 0°W[10] |
|
|||
Атмосфера[6] | ||||
Атмосферан таӀам | ~10−15 бар[1] | |||
ХӀоттам: 42,0 % кислород 29,0 % натрий |
Билгалдахарш нисйе бӀаьра
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 David R. Williams. Mercury Fact Sheet (инг.). NASA (30 ноября 2007). ТӀекхочу дата: 12 февраля 2009. Архивйина 2012 шеран 22 майхь
- ↑ The MeanPlane (Invariable plane) of the Solar System passing through the barycenter (2009 шеран 3 апрель). ТӀекхочу дата: 2009 шеран 3 апрель. Архивйина 2013 шеран 20 январехь
- ↑ 1 2 Цитатийн гӀалат:
<ref>
тег нийса йац; кхуЯзев
тIетовжаран йоза йаздина дац - ↑ 1 2 Проект «Исследование Солнечной системы», Меркурий
- ↑ Margot, L.J. (2007). "Large Longitude Libration of Mercury Reveals a Molten Core". Science. 316 (5825): 710—714. Bibcode:2007Sci...316..710M. doi:10.1126/science.1140514. PMID 17478713.
{{cite journal}}
: Неизвестный параметр|coauthors=
игнорируется (|author=
предлагается) (справка)К:Википедия:Ошибки CS1 (неподдерживаемый параметр) - ↑ 1 2 3 4 Цитатийн гӀалат:
<ref>
тег нийса йац; кхуnssdcMercury
тIетовжаран йоза йаздина дац - ↑ 1 2 Mallama, A.; Wang, D.; Howard, R.A. (2002). "Photometry of Mercury from SOHO/LASCO and Earth". Icarus. 155 (2): 253—264. Bibcode:2002Icar..155..253M. doi:10.1006/icar.2001.6723.
{{cite journal}}
: Википедия:Обслуживание CS1 (множественные имена: authors list) (ссылка)К:Википедия:Обслуживание CS1 (множественные имена: authors list) - ↑ Mallama, A. (2011). "Planetary magnitudes". Sky and Telescope. 121(1): 51—56.
- ↑ Espenak, Fred Twelve Year Planetary Ephemeris: 1995–2006 . NASA Reference Publication 1349. NASA (1996 шеран 25 июль). ТӀекхочу дата: 2008 шеран 23 май. Архивйина 2012 шеран 16 октябрехь
- ↑ 1 2 Vasavada, Ashwin R.; Paige, David A.; Wood, Stephen E. (19 February 1999). "Near-Surface Temperatures on Mercury and the Moon and the Stability of Polar Ice Deposits" (PDF). Icarus. 141: 179—193. Bibcode:1999Icar..141..179V. doi:10.1006/icar.1999.6175. Figure 3 with the "TWO model"; Figure 5 for pole.
- ↑ ESA Science & Technology: Background Science (инг.). Европейское космическое агентство. ТӀекхочу дата: 2009-3-20. Архивйина 2012 шеран 22 майхь Архивйина 2016-09-04 — Wayback Machine
- ↑ Цитатийн гӀалат:
<ref>
тег нийса йац; кхуstrom
тIетовжаран йоза йаздина дац
Литература нисйе бӀаьра
- Гребеников Е. А., Рябов Ю. А. Поиски и открытия планет. — М.: Наука, 1975. — 216 с. — 65 000 экз.
- Ксанфомалити Л. В. Неизвестный Меркурий // В мире науки. — 2008. — № 2. Архивйина 2010-01-16 — Wayback Machine
- Маров М. Я. Планеты Солнечной системы. — 2-е изд. — М.: Наука, 1986. — 320 с.
- Солнечная система / Ред.-сост. В. Г. Сурдин. — М.: Физматлит, 2008. — 400 с. — ISBN 978-5-9221-0989-5.
Хьажорга нисйе бӀаьра
- Тайны и загадки Меркурия Архивйина 2012-10-22 — Wayback Machine
- Г. Бебра. И дольше года длится день // Научно-популярная статья в журнале «Вокруг света»
- Сайт о миссии MESSENGER(ингалс.)
- Фотографии Меркурия, сделанные «Мессенджером» Архивйина 2008-12-01 — Wayback Machine(ингалс.)
- Раздел о миссии BepiColombo Архивйина 2011-02-09 — Wayback Machine(ингалс.) на сайте JAXA
- Астрономы обнаружили у Меркурия расплавленное ядро Архивйина 2013-02-02 — Wayback Machine
- А. Левин. Железная планета. Популярная механика № 7, 2008
- Самый близкий. Лента.ру, 5 октября 2009, фотографии Меркурия, сделанные «Мессенджером».
- Опубликованы новые снимки Меркурия. Лента.ру, 4 ноября 2009, о сближении в ночь с 29 на 30 сентября 2009 года «Мессенджера» и Меркурия.
- Mercury: Facts & Figures Архивйина 2014-04-08 — Wayback Machine. NASA. — Сводные физические характеристики планеты.
- Космический зонд впервые в истории вышел на орбиту Меркурия