Берие историн агӀор Йуккъера Азехь а, Кавказехь а — говр а, герз а лело говза волу, доьналла, хӀуъа а лалуш волу дошло.

ТӀемлойн маьӀнехь бериех лаьцна хьахадо Зафар-намес (XV бӀешо) а, Бабур-намес (XVI бӀешо)[1] а. Берие дош хьахадо шен «Истмала гавураш хӀинца сий ойу» цӀе йолчу байтехь А. С. Пушкина (1830 шо)[2]

Керста боцучу махкахойн совгӀаташна тӀаьхь, керстачеран Сийлахь нехан суьрташ (Сийлахь Георгийн, Сийлахь Владимиран, Сийлахь Аннин иштта кх. дӀа) хийцира Российн империн пачхьалкхан хӀостца — ши корта болу аьрзунца[3]. ТӀаккха а ламанхоша сихха тӀедиллира шайн совгӀаташ Георгийца хийцар, цунах цара лерамца «берие олура», ткъа хӀостах ца башарца «котам» олура. Правительство царна дуьхьала йахара. Сийлахь Георгий совгӀаташна тӀе йухаверзийра.

 
Говр лелор, Росси, 1834 — 1836 шераш.

Хьажа кхин а

бӀаьра нисйан

Билгалдахарш

бӀаьра нисйан
  1. Бабур-наме, с.52
  2. А. С. Пушкин. «Стамбул гяуры нынче славят…»
  3. Г. А. Мурашев. Титулы, чины, награды. — СПб., 2001, с.160
 
Викидошаман логотип
Викидошам чохь бу йаззам «берие»

Литература

бӀаьра нисйан

Хьажоргаш

бӀаьра нисйан