Орографи
Орографи (схьадаьлла желт. óros — лам, grapho — йаздо), йа морфометри[1], — геоморфологин а, физикин географин а дакъа, тӀехуларчу хьесапашца а, схьайаларе ца хьоьжуш вовшех йазарца а рельефан куьцан сурт хӀотто а, классификаци йен а.[2][3]
Рельефан куьцан (даккъийн, тӀамлаьмнийн, аренийн, тогӀенийн, Ӏаннийн, боьрийн, иштта кхин а) сурт хӀоттош гойту лаьтта меттиг, анасизан агӀонийн ориентировка, йалайо метрин амалаш: дохалла, майда, локхалла, кӀоргалла, эркан машано цестаран луьсталла, тӀехалонан а, басенийн а Ӏункаре. Орографин сурт ладам еду меттиг лелочу хенахь проект хӀоттош[4].
Туризмехь маршрутийн сурт хӀоттош сих-сиха хаало «орографин агӀора» термин, цуо билгала доккху, ламанца, шунашца доьзна дерг. Масала, «орографин агӀора аьрру йа орографин агӀора аьтту берд» (масала, локхаллица йа лохаллица доьзна эркан, Ӏинан, моренин, дукъан, рельефан кхечу куьцан) меттиг нийса аьлла маьӀна ду, схьадалар ломан аьтту йа аьрру агӀора ду бохург ду[5].
БилгалдахаршНисйе
- ↑ Морфометрия рельефа и геология(ТӀе цакхочу хьажорг — истори).
- ↑ Под редакцией К. Н. Паффенгольца и др. Орографи // Геологический словарь: в 2-х томах. — М.: Недра. — 1978.
- ↑ Карта южной части Восточной Сибири и части территории Монголии, Маньчжурии и Сахалина: Для общей схемы орографии Восточной Сибири - Mировая цифровая библиотека(ТӀе цакхочу хьажорг — истори). Архивйина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 2 февралехь. Теллина 2013 шеран 24 январехь.
- ↑ Орографи(ТӀе цакхочу хьажорг — истори).
- ↑ Что значит орографически?(ТӀе цакхочу хьажорг — истори).
ЛитератураНисйе
- Словарь названий орографических объектов СССР / Сост.: К. Т. Глива, С. К. Бушмакин, Т. В. Государенко и др.; Ред.: К. Т. Глива, Г. Г. Кузьмина; Гл. упр. геодезии и картографии при Совете Министров СССР. Центр. науч.-исслед. ин-т геодезии, аэросъёмки и картографии. — М.: Недра, 1976. — 304 с.
ХьажоргашНисйе
- Россия/Физическая география/Орография Российской империи // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
|
ХӀара географех лаьцна чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана. ХӀара дехар ду, хьай аьтту балахь хийца йоза билгала долучуьнца. |