BD+11 1075 — бу спектран классан F0[3] химин пекуляран седа, цуьнан гуш болу седин барам 8,89 ± 0,02[4] гергга бу, лаьтта Андромеда (седарчийн гулам) седарчийн гуламехь.

HD13079
Каталоган код GSC 02833-01015, HD 13079, 2MASS J02090232+3935322, HIP 10023, SAO 55300, uvby98 100013079, BD+38 418, HIC 10023, PPM 67008, V419 And, AG+39 235, TIC 184679514, ADS 1672 A, CCDM J02090+3936A, TYC 2833-1015-1, WDS J02090+3936A, Renson 3378, IDS 02030+3907 A, Gaia DR2 332672846602535680, UCAC4 648-008176, Gaia DR3 332672846602535680
Седарчийн гулам Андромеда (седарчийн гулам)
Дуьненна генахь 182,956 ± 2,1188 парсек[1]
Параллакс 5,5125 ± 0,0237 ларин миллисекунд[2]
Шен леларан охьатаӀар −10,809 ± 0,022 шарахь миллиарксекунд[2]
Шен леларехь нисса хьалабалар 11,696 ± 0,022 шарахь миллиарксекунд[2]
Спектран класс F0[3]
Гуш болу седин барам 8,89 ± 0,02[4]
Мур J2000.0[d]
Нийсса хьалабалар 2ч 09м 2,3246808277с[2]
ОхьатаӀар +39° 35′ 32,295203539″[2]

Оццу спектран классан шеш ма-доллучу седарчех къаьста спектрашкахь йолчу цхьацца хаъал йолчу башхаллашца, ткъа наггахь кхечу хьесапашца а (масала, онда а, хийцалун а магнитийн аренашца). Бахьна — химин хӀоттаман аномалеш, онда магнитийн аренаш хилар и кх. дӀа а[5]. Химин пекуляран седарчий (CP-седарчий) даьржина коьрта рогӀера довха седарчашна йукъахь[6][7].

Оцу коьрта рогӀера довха седарчийн тӀехулонан башха хӀоттам, дукха хьолехь лору седа кхоьллинчул тӀаьхьа хилла процессаша бина, масала, седарчийн арахьара чкъоьрнашна йукъара диффузи йа магнитан эффекташ. Оцу процессаша цхьа долу дакъолгаш, масала He, N, O, «нуьйр туьллуьйту» лахара чкъоьрнашкара атмосферехь, ткъа оццу хенахь кхин дакъолгаш, масала Mn , Sr , Y, Zr «левитаци» йо чоьхьара тӀехулоне, цуьнан жамӀехь хаало спектран башхаллаш. Тардолуьйту, седарчийн йаккъийн а, берриг седин коьрта хӀоттамийн а йу алсама химин хӀоттаман нормера маркхалаш, цара йухатуху, шайх кхоллайеллачу газан мархийн хӀоттам. Иштта диффузи а, левитаци а хилийтархьама а, кхолладелла чкъоьрнаш метах даьхна ца хилийта а, седин атмосфера конвекцина дикка цхьанаэшшара хила йеза, тӀаккха конвекцин иэдарш хир дац. Иштта цхьанаэшшаралла йало кховдийна механизм, - иза кхечарех тера йоцу йоккха магнитийн аре йу, иза хаало дукха хьолехь оцу тайпана седарчашкахь[8][9][10][11].

Билгалдахарш

бӀаьра нисйан
  1. Gaia Data Release 2 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2018.
  2. 1 2 3 4 5 Gaia Early Data Release 3 (инг.) / Data Processing and Analysis Consortium, European Space Agency — 2020.
  3. 1 2 Cannon A. J., Pickering E. C. VizieR Online Data Catalog: Henry Draper Catalogue and Extension, published in Ann. Harvard Obs. 91-100 (1918-1925) (инг.) // Annals of the Astronomical Observatory of Harvard College — 1918. — Vol. 91-100.
  4. 1 2 Fabricius C., Høg E., Makarov V. V., Mason B. D., Wycoff G. L., Urban S. E. The Tycho double star catalogue (инг.) // Astron. Astrophys. / T. ForveilleEDP Sciences, 2002. — Vol. 384, Iss. 1. — P. 180–189. — ISSN 0004-6361; 0365-0138; 1432-0746; 1286-4846doi:10.1051/0004-6361:20011822
  5. Michaud, G. Astrophysical Journal, vol 160, p 641, 1970(ингалс.)
  6. Preston, George. Annual Review of Astronomy and Astrophysics, vol 12, p 257, 1974.
  7. Д. А. Франк-Каменецкий, А. В. Тутуков. Звезды.
  8. Michaud, Georges (1970). Diffusion Processes in Peculiar a Stars. Astrophysical Journal. 160: 641.
  9. Preston, G. W (1974). The chemically peculiar stars of the upper main sequence. Annual Review of Astronomy and Astrophysics. 12: 257–277.
  10. E. H. Brandt. Levitation in Physics. Science 243, 349 (1989).
  11. Kochukhov, O; Bagnulo, S (2006). Evolutionary state of magnetic chemically peculiar stars. Astronomy & Astrophysics. 450 (2): 763.

Литература

бӀаьра нисйан
  • Renson P., Manfroid J., General catalogue of Ap, HgMn and Am stars, 2009, A&A...498..961(ингалс.)
  • Bychkov, V. D; Bychkova, L. V; Madej, J (2009). Catalogue of averaged stellar effective magnetic fields - II. Re-discussion of chemically peculiar a and B stars. Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 394 (3): 1338.(ингалс.)
  • McClure, R. D (1985). The carbon and related stars. Journal of the Royal Astronomical Society of Canada. 79: 277(ингалс.)
  • Gomez, A. E; Luri, X; Grenier, S; Figueras, F; North, P; Royer, F; Torra, J; Mennessier, M. O (1998). The HR-diagram from HIPPARCOS data. Absolute magnitudes and kinematics of BP - AP stars. Astronomy and Astrophysics. 336: 953.(ингалс.)

Хьажа иштта

бӀаьра нисйан