Постфикс

По́стфикс (лат. postfixum — «тӀетоьхна тӀиехьа», термин кховдина Бодуэном де Куртенэ Ивана) — лингвистикин термин, билгалйоккху дешан ораман тӀаьхьа лаьтта аффикс.

Готтачу маьӀнехь, оьрсийн мотт хьоьхуш ламаст хилла, постфикс меттана кхетайо морфема, чеккхенгахь лаьтта; оьрсийн маттахь иза юхадоьрзу -ся а, -сь а хандешнашкахь (держаться, держись), ткъа иштта -то, -либо я -нибудь в цӀерметдешнашкахь а, куцдешнашкахь (кто-то, где-либо, что-нибудь).

Шуьйрачу маьӀнехь постфикс кхетадо орамал тӀаьхьара муьлхха а аффикс, билгалйоккху кхаа кепара постфикс:

1. Бухбуьллу элементаш (масала, небо → неб-ес-а) я теманаш (дел-а-ть, дел-и-ть) — тематикан ораман тӀехьа лаьтта я суффиксан хьалха лаьтта, цӀераш а, хандешнаш а билгалчу тайпана легарш я спряженеш а гойту мукъанаш. Массо а филологаш къаста ца йо оцу тайпана постфиксаш, цхьаболчара уьш суффиксаш юкъатуху.
2. Суффиксаш — ораман тӀехьа туху, амма нийсса цуна тӀехьа тоха аьлла дац царна тӀаьхьа чеккхенгара йоцу морфемаш, лелайо кепкхолларан а, дошкхолларан а Ӏалашонна, цуьнгахь хуьлу деривацин маьӀна (неб-ес-а → неб-ес-н-ый).
3. Флексеш (чеккхенаш) — дош кечдо дешан хьастан дакъа доцу синтаксисан конструкцин дакъа санна лело, реляцин маьӀна ду (неб-ес-н-ый → неб-ес-н-ому, неб-ес-н-ая кхин дӀа а).

Цхьадолчу меттанашкахь ца хуьлу префиксаш, аьлчи а дош кхуллу цхьаъ кхечунна тӀехӀуттучу постфиксашца. Иштта меттанаш ду, аьр вай, финн-угорийн а, тюркийн а меттанаш. Масала, кӀиргӀ. колдорумго — «сан куьйгашна» = кол — «куьг» + дор — дукхаллин терхьера постфикс + ум — хьалхара юьхь гойту постфикс + го – лург дожаран постфикс.