Сийлахь-воккха Карл I (лат. Carolus Magnus йа Karolus Magnus, нем. Karl der Große, фр. Charlemagne, 747 шеран 2 апрель[1] йа 748 шеран[2] — 814 шеран 28 январь, Ахенан гӀала) — франкийн паччахь 768 шо дуйьна (къилбера дакъехь 771 шо дуьйна), лангобардийн паччахь 774 шо дуьйна, Баварин герцог 788 шо дуьйна, Малхбузен император 800 шо дуьйна. Пипин Воцунигчуна а, Бертрада Лаонан а воккху кӀант. Карлан цӀарах йелла Пипинидан династин цӀе «Каролингаш». «Сийлахь воккху» цӀе Карлан йеллера и дина волучу хенахь.

Сийлахь-воккха Карл
лат. Carolus Magnus
нем. Karl der Große
фр. Charlemagne
Сийлахь воккху Карл
Сийлахь воккху Карл
Бакъ цӀе Lua гӀалат: expandTemplate: template "lang-goh" does not exist.
ГӀуллакхан тайпа монарх, суверен
Вина терахь 742 шеран 2 апрель({{padleft:742|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:2|2|0}})
Вина меттиг Льеж
Кхелхина терахь 814 шеран 28 январь({{padleft:814|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:28|2|0}}) (71 шо)
Кхелхина меттиг Ахен
Корматалла Франкийн паччахь, лангобардийн паччахь, Баварин герцог
Да Пипин Воцуниг
Нана Бертрада Лаонски
Зуда
  1. Химильтруда
  2. Дезидерата
  3. Хильдегарда из Винцгау
  4. Фастрада
  5. Лиутгарда
  6. Герсвинда Саксонская

йезараш:

  1. Мальтегарда
  2. Регина
  3. Адалинда
Бераш 1-ра зудчуна:
кӀант: Пипин Горбатый
3-гӀа зудчуна:
кӀенти: Карл Юный, Пипин (Италин паччахь), Людовик I Благочестивый, Лотарь
йоӀари: Аделаида, Ротруда, Берта, Гизела, Хильдегарда
4-гӀа зудчуна:
йоӀари: Тетрада, Гильтруда
5-гӀа зудчуна:
йоӀари: Эмма, Ротильда
6-гӀа зудчуна:
йоӀ: Адальтруда
Йезарашах:
1-рачунна:
йоӀ: Ротильда
2-гӀачунна:
кӀенти: Дрого (Мецан епископ), Гуго (Сен-Квентинан аббат)
3-гӀачунна:
кӀант: Теодорик
Сийлахь-воккха Карл Викилармехь
Сийлахь-воккху Карл а, Букъбойна Пипин а
Сийлахь-воккха Карл I, (Францин халкъан библиотека)
Франкийн империн карта — латта шордалар 481 шо дуьйна 814 шо кхаччалц
Сийлахь-воккха Карл а, папа Адриан I а
Сийлахь-воккха Карлан мухӀар
Риман папас Адриан I таж дуьллу Аквитанин Людовикан. Йоккха Францин Хроникаш йукъара миниатюра.
Сийлахь-воккха Карл I, Малхбузан император (Франкфуртехь йолу статуя).
Сийлахь-воккха Карл I — Малхбузан Император
Европа 814 шарахь
Карл Великий и папы римские Геласий I и Григорий I. Миниатюра из молитвенника короля Карла II Лысого.
Сийлахь-воккха Карла хенахь хилла ахча

Зударш а, бераш а

бӀаьра нисйан
 
Каролингийн силсил. XII бӀешеран куьйгайозан миниатюра

6 зуда йоцург йевзаш йу кхоъ Карлан йезарш а, массийта кӀоталгӀа дина бера а.

Каролингийн династи
Хьалха хилларг
Пипин Воцуниг
Франкийн паччахь
768 шо — 814 шо
Малхбузан Император
800 шо — 814 шо
ТӀаьхьавеаниг
Людовик I Благочестивый

Билгалдахарш

бӀаьра нисйан
  1. Karl I. der Grosse (нем.). Die Genealogie der Franken und Frankreichs - Die fränkischen Adelsgeschlechter des Mittelalters. ТӀекхочу дата: 2012 шеран 8 январь. Архивйина 2008 шеран 7 июнехь
  2. Kings of the Franks 751—840 (Carolingians) (инг.). Foundation for Medieval Genealogy. ТӀекхочу дата: 2012 шеран 8 январь.

Литература

бӀаьра нисйан
  • Эйнхард. Жизнь Карла Великого. — М.: Институт философии, теологии и истории св. Фомы, 2005. — С. 303. — ISBN 5-94242-013-0.
  • Анналы Святого Аманда.
  • Хэгерманн Д. Карл Великий. — М.: ООО «Издательство АСТ»: ЗАО НПП «Ермак», 2003. — ISBN 5-17-018682-7, 5-9577-0127-0.
  • Левандовский А.П. Карл Великий. — М.: Молодая гвардия, 1999.
  • Bauer H. Reise in die Karolingerzeit. — Leipzig, 1974.
  • Chamberlin R. The Emperor Charlemagne. — London, 1986.
  • Renée Mussot-Goulard. Charlemagne. — Paris: Presses universitaires de France, collection «Que sais-je ?», 1984, 1992, 1998.
  • Ноткер Заика, «Деяния Карла Великого» (лат. Gesta Caroli Magni), ок. 880 г.
  • Эрлихман В. В. Правители мира

Хьажоргаш

бӀаьра нисйан