Джеймс Уатт (инг. James Watt; 1736 шеран 19 январь — 1819 шеран 19 август) — шотландин инженер, кхоллархо, механик. Эдинбурган паччахьан йукъараллин декъашхо (1784 шо), Лондонан паччахьан йукъараллин декъашхо (1785 шо), Парижан Ӏилманийн академин (1814 шо)[1]. Цуьна цӀе тиллина нуьцкъаллин барамин — Ватт. Цо шарйина Ньюкоменан Ӏаьнаран двигатель. Кхоьллира универсалан шалха белхан Ӏаьнаран двигатель. Уаттан кхолларалаш бух биллира индустрин революцин цкъа Англехь, тӀаккъа дерриге дуьненанхь.

Джеймс Уатт
James Watt
Джеймс Уатт. Генри Ховардс диллина сурт. 1797 шо.
Джеймс Уатт. Генри Ховардс диллина сурт. 1797 шо.
ГӀуллакхан тайпа инженер, химик, физик, изобретатель, предприниматель, математик, техник
Вина терахь 1736 шеран 19 январь({{padleft:1736|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:19|2|0}})
Вина меттиг Гринок, Ренфрюшир, Шотланди
Кхелхина терахь 1819 шеран 19 август({{padleft:1819|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:19|2|0}}) (83 шо)
Кхелхина меттиг Хэндсворт, Бирмингем, Ингалс
Корматалла кхоллархо, механик
Гражданалла Йоккха Британи Йоккха Британи
Да Джеймс Уатт
Нана Агнес Мюрхед
Зуда
  • Маргарет (Пегги) Миллер (1763-1772)
  • Энн МакГрегор (1777-1832)
Бераш
  • Джеймс-жиманиг (1769—1848)
  • Маргарет (1767—1796)
  • Грегори (1777—1804)
  • Джэнет (1779—1794)
Куьг таӀор Куьг таӀор
Джеймс Уатт Викилармехь
Хьалхара Уаттан конденсатор. Лондонан Ӏилманан музей.
Джеймс Уаттан цӀа Хэндсвортехь
Уаттан йина памятник. Скульптор Френсиса Легат Чантри.
1769 шеран патент.

Англехь арахецна 50 Фунт стерлинган ахча тӀехь Уаттан а, Болтонан а сурт долуш.

Уаттас шен хенахь «говран ницкъ» цӀе йолу нуьцкъалла юста барам йукъабеккхира («лошадиная сила»). 1882 шарахь Британин инженеран ассоциацис цуьна цӀе тиллира нуьцкъаллина бараман.

Билгалдахарш нисйе бӀаьра

Литература нисйе бӀаьра

  • Уатт // Большая советская энциклопедия: В 65 томах / гл. ред. О. Ю. Шмидт. — 1-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1947. — Т. 55 (Трихоцисты — Украинское искусство). — С. 488. — 986 с. — 45 000 экз.
  • Уатт // Большая советская энциклопедия: в 51 томе / Б. А. Введенский. — 2-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1956. — Т. 43 (Топсель — Уженье). — С. 582—583. — 672 с.
  • Каменский А.В. Джеймс Уатт. Его жизнь и научно-практическая деятельность // Гутенберг. Уатт. Стефенсон и Фултон. Дагер и Ньепс. Эдисон и Морзе: Биографические повествования. / Н.Ф. Болдырев. — 2-е изд. — Челябинск: Урал, 1995. — С. 101—182. — 438 с. — 25 000 экз. — ISBN 5-88294-066-4.
  • Келле В. Ж. Уатт Джеймс Архивйина 2011-12-24 — Wayback Machine. издание 3-е.

Хьажоргаш нисйе бӀаьра