Шакшука
Шакшу́ка (Ӏаьр. شكشوكة; Ӏеб. שקשוקה) — Израилан, дукхаха болчу Ӏаьрбийн мехкийн, Азербайджанан кухнешкара (азерб. Pomidor yumurta)[1][2] помидорийн берам чохь каьрзина, кӀуон бурч, хох, чамбийриш тоьхна хӀоьэх дина даар[3],
Юу мартан[4] бепигца йа питаца[5].
Дааран даймохк лору Тунис[6], израилан кухне кхаьчна МагӀрибан мехкашкара (МагӀриб, Алжазаир, Ливи, Тунис, Мавритани) бевллачу жуьгташца. Сихха шакшука дӀатаръелира фалафелаца а, хумусца а цхьаьна могӀаре хӀоьттина къоман даар хилла[7].
Шакшукан хоьаш доцу бухах матбуха[8] олу.
Шакшука дукха агӀонаш болу, ша кепара даар ду. Цхьаццама олу иза чӀогӀа хала ду кечдан, кхечара — цул атта даар дагадогӀийла а йац, нагахь тӀехула йоьхьийн цастар диллина даьттанца бепиг дацахь. Кхин а шортта вариацеш ю шакшукан, тайп-тайпана нехчанашца, хасстоьмашца, йоьхьашца, кхин дӀа а.
Хила ма-деззара рецепт юкъадогӀу: хӀоьаш, бецан даьтта йа зайтдаьтта, помидораш, кигара цестина хох, мерза бурч (бес-бесара хилча дика хуьлу), мерза чилин берам, кӀалд, чам-буц йа кинза, туьха, бурч, мерза паприка чомехь.
Этимологи
бӀаьра нисйанДош шакшука (Ӏаьр. شَكْشُوكَةٌ) Ӏаьрбийн иэдарийн сленгера ду (алсама Тунисан Ӏаьрбийн маттахь)[9][10][11][12] Дош даьлла Ӏаьрбийн меттан хандешах шакках (شك), цуьнан маьӀна «цхьаьна Ӏан, цхьаьна гулдала» хуьлу.[13]
Истори
бӀаьра нисйан
Томатийн рагу яьржина яра Яманехь, Хункар-мехкан Мисрахь, Шемахь, Балканашкахь, МагӀрибехь. МагӀрибехь оцу даарх олура шакшоукаш. Хункаран даар şakşuka (шакшука) юьхьанца аьхьна жижигца йа доӀахца кхехкийна хасстоьмех дина даар дара. Йовха мерза помидор а, чили а тӀетоьхна гуттара тӀаьхьа, Америке кхаьчначул тӀаьхьа. Хункаран МагӀрибехь жуьгташа гӀуллакх дора парвен вегетарианаллин вариантан, кхин а тунисан жуьгтий гӀарабевлла бара хӀоьийн шакшукан чоман верси цара ярна.
Билггала даар схьадалар къовсамехь ду. Жуьгтийн хроникца, дааран цхьаболчу историкаша лору, даар Испане а, Гергара Малхбузе а Хункаран туркойчуьра даьржина хилар.
Хьажа иштта
бӀаьра нисйанБилгалдахарш
бӀаьра нисйан- ↑ "Azerbaijani-Style Eggs with Tomatoes | AZ Cookbook". AZ Cookbook(ингалс.). 2017-08-22. Дата обращения: 2018 ш. 16 мартехь.
- ↑ AzerbaycanMetbexi. Pomidor Yumurta (2014 шеран 16 август). ТӀекхочу дата: 2018 шеран 16 март.
- ↑ Claudia Roden, The new book of Middle Eastern food, p. 168
- ↑ В поисках Рая: Израиль(ТӀе цакхочу хьажорг) (с 11 мин.)
- ↑ Популярные в Израиле блюда маджадра и шакшука. izrail.pro (2013 шеран 26 май). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 26 май. Кху чуьра архивйина оригиналан 2013 шеран 23 августехь
- ↑ International Inner Wheel Sfax, Nos recettes de tous les jours et jours de fêtes, p115
- ↑ Шакшука Архивйина 2017-08-21 — Wayback Machine // «Красная Нить» … Путеводитель по Израилю
- ↑ Шакшука. Пьяный повар: Записная книжка рецептов и немного о личном. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 28 май. Кху чуьра архивйина оригиналан 2013 шеран 2 мартехь
- ↑ Ellis, Robin. Mediterranean Cooking for Diabetics: Delicious Dishes to Control or Avoid Diabetes : [англ.]. — Little, Brown Book Group, 2016-03-03. — ISBN 9781472136381.
- ↑ Planet, Lonely. The World's Best Superfoods : [англ.]. — Lonely Planet, 2017-03-01. — ISBN 9781787010369.
- ↑ Bilderback, Leslie. Mug Meals: More Than 100 No-Fuss Ways to Make a Delicious Microwave Meal in Minutes : [англ.]. — St. Martin's Press, 2015-09-01. — ISBN 9781466875210.
- ↑ Jakob, Ben. "How Shakshuka,, Took the World By Storm". Culture Trip. Архивировано из оригинала 2017 ш. 16 ноябрехь. Дата обращения: 2017 ш. 15 ноябрехь.
- ↑ Team, Almaany Translation and Meaning of Shakshouka In Arabic, English-Arabic Dictionary of terms Page 1 (Ӏаьр.). www.almaany.com. ТӀекхочу дата: 2018 шеран 1 июнь.