NCAA хьалхара дивизионан буьрка схьаэцарехь лидерийн исписка

Студентийн спортан къоман ассоциацин (NCAA) хьалхара дивизионехь ша даьккхина шарахь схьаэцарехь уггаре дика баскетболхо схьаэцарехь лору матчашкахь уггаре лакхара юккъера гайтам болу ловзархо. Амма ворхӀ шарахь (1955/1956 – 1961/1962 шерашкахь) оцу номинацехь толамхо билгалвоккхура, турниран дерриг ловзаршкахь шинне командо гулйина уггаре лакхарчу долара дерриг схьаэцаран гайтамашца. Аьлча а оцу муьрехь лорура командин хӀора ловзарера йукъара схьаэцаран барам, шеш схьаэцар а, мостагӀчо схьаэцар а, оцу клубан дерриг шарахь кхаьчна терахьаш тӀаьхьа вовшах а тухий, оцу терахьах лорура командин хӀора ловзархочун процент.

Пол Миллсэпа 3-зза тӀаьхьий-хьалхий NCAA 1-ра дивизионан схьаэцарехь лидеран титул яьккхира.

Баскетболехь «буьрка схьаэцар» — ловзаран ладаме дакъолг ду, цу тӀе ловзархочо буьрка схьаоьцу аьттонза шина- я кхаа очкон кхосса гӀоьртича я гӀуданан кхоссар дича. ГӀараяьккхина йоцу бакъо ю, схьаэцарехь тоьлуш йолчу командо дукха хьолехь матч а схьайоккху. Схьаэцарехь коьрта говзанчаш бу хьалхара асанера ловзархой — центровойш а, беза форвардаш а, кхечу позицернаш а хуьлу, позицин а, хенан а дика синхаам белахь, уьш сих-сиха уггаре дикачех а хуьлу оцу гайтамца. ХӀинца йолу форматехь NCAA дивизионашка йекъайалар тӀе ца эцна 1973 шеран августехь бен, 1906 – 1955 шерашкахь NCAA чохь яцара цхьан а классификацеш, яцара цул хьалхарчун а — АЦШ Университеташна йукъара спортан ассоциацийн а (IAAUS), ткъа 1955 – 1973 шерашкахь студентийн ассоциации йийкъира шина бухара категорешка: «яккхийра колледжаш» а, «кегийра колледжаш а». Официалан схьаэцарехь NCAA уггаре диканиг, КъБАхь санна, харжа буьйлабелира 1950/1951 шарахь. ТӀаьхьуо къасто буьйлабелира схьаэцарш тӀелатарехь а, дуьхьалонехь а, амма нагахь КъБАхь церан статистика 1973/74 шарахь лело йолийнехь, ткъа NCAA из алело йолийра 2009/2010 шарахь дуьйна.

NCAA хьалхара дивизионан схьаэцарехь берриг бараман лидер ву студентийн «Ла Салль Эксплорерс» командин ловзархо Гол Том, цуо цкъан а толам ца баьккхина оцу номинацехь, амма шен карьерехь 2201-зза буьрка схьаэцна, цу тӀе кхаа шарахь, хӀунда аьлча керлачу ловзархошна официалан бакъо ца елира ассоциацехь ловза 1972 шарахь бен. «Маршалл Тандеринг Херд» командехь левзина Слэк Чарли ву цхьаьна матчехь юккъера барам гулбарехь NCAA лидер (25,6 – 1954/1955 шарахь). NCAA божарийн баскетболан официалан рекордийн жайнахь башхалла ялайо 1972/1973 шарахь чекхболучу хьалхара муьран а, цул тӀаьхьарчу муьран а. Цуьнан цхьа бахьна ду 1973 шарахь ассоциации кхаа дивизионе а, NAIA а йекъайалар ду, хӀунда аьлча 1973 шерал хьалха ловзархоша дина цхьадолу схьаэцарш, гӀийлачу командашна дуьхьала дар. Дивизионашка декъар 1972/1973 шарахь хиллехь а, NCAA официалан лору, и шо лигин исторехь хьалхара, хӀунда аьлча 1972 шарахь NCAA студентийн чемпионатехь хьалхара курсашкарчаьрна ловза бакъо яларехь сацам бар бахьнехь. Цундела «Америкин Иглс» ловзархочун Вашингтон Кермитан 1972/1973 шарахь гайтина жамӀ, рекордан ду «NCAA керла эрехь» ловзарехь юккъерачу барамца (20,4). ХӀинца командийн класс дикка тера ю вовшашна, цундела 2000-гӀа шерашкахь схьаэцарехь лидеран барам 15 схьаэцарал сов ца болу ловзарехь.

БархӀ ловзархочо и титул шозза сов даьккхира: Райт Лерой, Лукас Джерри, Гилмор Артис, Вашингтон Кермит, Макдэниэл Ксавьер, Миллсэп Пол, Аносике Оу Ди, Уильямс Алан, амма Миллсэпа бен ца даьккхира иза кхузза. Цул сов, иза реза ца хилира «Луизиана Тек Бульдогс» йукъахь ловза дешаран тӀаьххьарчу шарахь, КъБА йукъахь хьалххе ловзархьама, ткъа иза «Луизиана Тек» йукъа вахнийхьара, цуо и совгӀат доьазза даккха а тарлора. Кхо баскетболхо хилира оцу гайтамца уггаре диканиг, хьалхара курсехь болуш: лакхахь вийцина Миллсэп Пол, а также Миллер Кенни, Бизли Майкл. Оцу номинацехь NCAA 1-ра дивизионан лидераш хилла, кхин а ворхӀ ловзархо, тӀаьхьа йукъатуьйхира баскетболан Сийлаллин залан: Бэйлор Элджин, Лукас Джерри, Хейвуд Спенсер, Гилмор Артис, Оладжьювон Хьаким, Робинсон Дэвид, О’Нил Шакил.

Студентийн «Сентенери Джентльмен» командин ловзархо Пэриш Роберт, иштта баскетболан Сийлаллин зал йукъатоьхна волу, шина шарахь тӀаьхьий-хьалхий NCAA хьалхара дивизиона лидер хилла буьрка схьаэцарехь, ловзарехь юккъера барам схьаоьцура 1974/1975 шарахь — 15,4, 1975/1976 шарахь —18,0, амма NCAA керла ловзархо шайгахьа воккхуш харцо яр бахьнехь командин санкцеш хӀиттийна цуьнан жамӀаш дӀадехира шен официалан чоьташкахь, иза деша волавелла 1972/1973 шерера 1977/1978 шо кхаччалц, цундера оцу шерашкахь номинацин толамхой лерира шолгӀа хилларш.

NCAA хьалхара дивизионан буьрка схьаэцарехь лидераш

Шо	Ловзархо	Сурт	Поз.	Класс	Команда	Левзина	Схьаэцна тӀелатарехь	Схьаэцна дуьхьалонехь	Ерриг схьаэцна	RPG	Билг.
1950/1951	Бек, ЭрниЭрни Бек		З	2-гӀа	Пенсильвани	27	—	—	556	20,6
1951/1952	Хэннон, БиллБилл Хэннон		Ц	2-гӀа	Ами	17	—	—	355	20,9
1952/1953	Конлин, ЭдЭд Конлин		Т/Ф	2-гӀа	Фордем	26	—	—	612	23,5
1953/1954	Куимби, АртАрт Куимби		Ц	3-гӀа	Коннектикут	26	—	—	588	22,6
1954/1955	Слэк, ЧарлиЧарли Слэк		Ф	3-гӀа	Маршалл	21	—	—	538	25,6
1955/1956	Холап, ДжоДжо Холап		Ф/Ц	4-гӀа	Джордж Вашингтон	26	—	—	604	23,2 (RPG) 0,256 (HIR)
1956/1957	Бэйлор, ЭлджинЭлджин Бэйлор*		Ф	3-гӀа	Сиэтл	25	—	—	508	20,3 (RPG) 0,235 (HIR)
1957/1958	Эллис, БуБу Эллис		Ф	4-гӀа	Ниагара	25	—	—	536	21,4 (RPG) 0,262 (HIR)
1958/1959	Райт, ЛеройЛерой Райт		Ф	3-гӀа	Пасифик	26	—	—	652	25,1 (RPG) 0,238 (HIR)
1959/1960	Райт, ЛеройЛерой Райт (2)		Ф	4-гӀа	Пасифик	17	—	—	380	22,4 (RPG) 0,234 (HIR)
1960/1961	Лукас, ДжерриДжерри Лукас*		Ф/Ц	3-гӀа	Огайо Стэйт	27	—	—	470	17,4 (RPG) 0,198 (HIR)
1961/1962	Лукас, ДжерриДжерри Лукас* (2)		Ф/Ц	4-гӀа	Огайо Стэйт	28	—	—	499	17,8 (RPG) 0,211 (HIR)
1962/1963	Сайлас, ПолПол Сайлас		Ф	3-гӀа	Крейтон	27	—	—	557	20,6
1963/1964	Пелкингтон, БобБоб Пелкингтон		Ц	4-гӀа	Ксавье	26	—	—	567	21,8
1964/1965	Кимбалл, ТобиТоби Кимбалл		Ф	4-гӀа	Коннектикут	23	—	—	483	21,0
1965/1966	Уэйр, ДжимДжим Уэйр		Ф	4-гӀа	Оклахома-Сити	29	—	—	607	20,9
1966/1967	Каннингем, ДикДик Каннингем		Ц	3-гӀа	Мюррей Стэйт	22	—	—	479	21,8
1967/1968	Уолк, НилНил Уолк		Ц	3-гӀа	Флорида	25	—	—	494	19,8
1968/1969	Хейвуд, СпенсерСпенсер Хейвуд*		Ф/Ц	2-гӀа	Детройт	24	—	—	530	22,1
1969/1970	Гилмор, АртисАртис Гилмор*		Ц	3-гӀа	Джэксонвилл	28	—	—	621	22,2
1970/1971	Гилмор, АртисАртис Гилмор* (2)		Ц	4-гӀа	Джэксонвилл	26	—	—	603	23,2
1971/1972	Вашингтон, КермитКермит Вашингтон		Ф	3-гӀа	Америкин	23	—	—	455	19,8
1972/1973	Вашингтон, КермитКермит Вашингтон (2)		Ф	4-гӀа	Америкин	25	—	—	511	20,4
1973/1974	Барнс, МарвинМарвин Барнс		Ф/Ц	4-гӀа	Провиденс	32	—	—	597	18,7
1974/1975	Пэриш, РобертРоберт Пэриш*		Ц	3-гӀа	Сентенери	29	—	—	447	15,4
1974/1975	Ирвинг, ДжонДжон Ирвинг		Ф/Ц	2-гӀа	Хофстра	21	—	—	323	15,4
1975/1976	Пэриш, РобертРоберт Пэриш* (2)		Ц	4-гӀа	Сентенери	27	—	—	485	18,0
1975/1976	Пеллом, СэмСэм Пеллом		Ф/Ц	2-гӀа	Баффало	26	—	—	420	16,2
1976/1977	Мосли, ГленнГленн Мосли		Ф	4-гӀа	Сетон-Холл	29	—	—	473	16,3
1977/1978	Уильямс, КенКен Уильямс		Ф	4-гӀа	Къилбаседа Техас	28	—	—	411	14,7
1978/1979	Дэвис, МонтиМонти Дэвис		Ф	3-гӀа	Теннесси Стэйт	26	—	—	421	16,2
1979/1980	Смит, ЛарриЛарри Смит		Ф/Ц	4-гӀа	Алкорн Стэйт	26	—	—	392	15,1
1980/1981	Уотсон, ДэррилДэррил Уотсон		Ф	4-гӀа	Миссисипи Валли Стэйт	27	—	—	379	14,0
1981/1982	Томпсон, ЛасальЛасаль Томпсон		Ц	3-гӀа	Техас	27	—	—	365	13,5
1982/1983	Макдэниел, КсавьерКсавьер Макдэниел		Ф	2-гӀа	Уичита Стэйт	28	—	—	403	14,4
1983/1984	Оладжьювон, ХьакимХьаким Оладжьювон*		Ц	3-гӀа	Хьюстон	37	—	—	500	13,5
1984/1985	Макдэниел, КсавьерКсавьер Макдэниел (2)		Ф	4-гӀа	Уичита Стэйт	31	—	—	460	14,8
1985/1986	Робинсон, ДэвидДэвид Робинсон*		Ц	3-гӀа	Нави	35	—	—	455	13,0
1986/1987	Лейн, ДжеромДжером Лейн		Ф	2-гӀа	Питтсбург	33	—	—	444	13,5
1987/1988	Миллер, КенниКенни Миллер		Ц	1-ра	Лойола (Иллинойс)	29	—	—	395	13,6
1988/1989	Гатерс, ХэнкХэнк Гатерс		Ф	3-гӀа	Лойола-Мэримаунт	31	—	—	426	13,7
1989/1990	Боннер, ЭнтониЭнтони Боннер		Ф	4-гӀа	Сент-Луис	33	—	—	456	13,8
1990/1991	О’Нил, ШакилШакил О’Нил*		Ц	2-гӀа	Луизиана Стэйт	28	—	—	411	14,7
1991/1992	Джонс, ПопайПопай Джонс		Ф	4-гӀа	Мюррей Стэйт	30	—	—	431	14,4
1992/1993	Кидд, УорренУоррен Кидд		Ф	4-гӀа	Миддл Теннесси	26	—	—	386	14,8
1993/1994	Ламберт, ДжеромДжером Ламберт		Ф	3-гӀа	Бэйлор	24	—	—	355	14,8
1994/1995	Томас, КуртКурт Томас		Ф/Ц	4-гӀа	Техас Христиан	27	—	—	393	14,6
1995/1996	Манн, МаркусМаркус Манн		Ф	4-гӀа	Миссисипи Валли Стэйт	29	—	—	394	13,6
1996/1997	Данкан, ТимТим Данкан		Ф/Ц	4-гӀа	Уэйк-Форест	31	—	—	457	14,7
1997/1998	Перриман, РайанРайан Перриман		Ф	4-гӀа	Дейтон	33	—	—	412	12,5
1998/1999	Макгиннис, ИэнИэн Макгиннис		Ф	2-гӀа	Дартмут	26	—	—	317	12,2
1999/2000	Филлип, ДарренДаррен Филлип		Ф	4-гӀа	Фэрфилд	29	—	—	405	14,0
2000/2001	Маркус, КрисКрис Маркус		Ц	2-гӀа	Малхбузен Кентукки	31	—	—	374	12,1
2001/2002	Бишоп, ДжеремиДжереми Бишоп		Ф	3-гӀа	Квиннипэк	29	—	—	347	12,0
2002/2003	Хантер, БрэндонБрэндон Хантер		Ф	4-гӀа	Огайо	30	—	—	378	12,6
2003/2004	Миллсэп, ПолПол Миллсэп		Ф	1-ра	Луизиана Тек	30	—	—	374	12,5
2004/2005	Миллсэп, ПолПол Миллсэп (2)		Ф	2-гӀа	Луизиана Тек	29	—	—	360	12,4
2005/2006	Миллсэп, ПолПол Миллсэп (3)		Ф	3-гӀа	Луизиана Тек	33	—	—	438	13,3
2006/2007	Джонс-Дженнингс, РашадРашад Джонс-Дженнингс		Ф/Ц	4-гӀа	Арканзас-Литл-Рок	30	—	—	392	13,1
2007/2008	Бизли, МайклМайкл Бизли		Ф	1-ра	Канзас Стэйт	33	—	—	408	12,4
2008/2009	Гриффин, БлэйкБлэйк Гриффин		Ф	2-гӀа	Оклахома	35	—	—	504	14,4
2009/2010	Параховский, АртёмАртём Параховский		Ц	4-гӀа	Рэдфорд	31	160	254	414	13,4
2010/2011	Фарид, КеняцКеняц Фарид		Ф/Ц	4-гӀа	Морхид Стэйт	35	200	308	508	14,5
2011/2012	Аносике, Оу ДиОу Ди Аносике		Ф	3-гӀа	Сиена	31	135	253	388	12,5
2012/2013	Аносике, Оу ДиОу Ди Аносике (2)		Ф	4-гӀа	Сиена	32	120	244	364	11,4
2013/2014	Уильямс, АланАлан Уильямс		Ц/Ф	3-гӀа	Санта-Барбара	28	106	216	322	11,5
2014/2015	Уильямс, АланАлан Уильямс (2)		Ц/Ф	4-гӀа	Санта-Барбара	26	86	222	308	11,8
2015/2016	Моцкявичюс, ЭгидиюсЭгидиюс Моцкявичюс		Ц	4-гӀа	Эвансвилл	34	85	389	474[a]	13,9[a]
2016/2017	Дельгадо, АнхельАнхель Дельгадо		Ц	3-гӀа	Сетон-Холл	33	166	265	431	13,1
2017/2018	Кейкок, ДевонтеДевонте Кейкок		Ф/Ц	3-гӀа	УНК Уилмингтон	32	162	269	431	13,5
2018/2019	Карвачо, НикоНико Карвачо		Ф/Ц	3-гӀа	Колорадо Стэйт	32	125	287	412	12,9

Комментареш

• ^a  Кхечу хаамашца 2015/2016 шарахь Моцкявичюса 476-зза схьаийцира буьрка (14,0 ловзарехь юккъера барам).

Хьажоргаш

• 2018–19 NCAA Men's Basketball Records: Annual Individual Champions (Rebound Average) (p. 41-42) (инг.). ncaa.org. National Collegiate Athletic Association. ТӀекхочу дата: 2019 шеран 9 апрель.