Айсийна бос — иза сийначу аматийн кӀеззиг баьццарчу басе таьӀна тоба ю, амма баьццара амат хаа а ца ло. Спектралан айсийначунца цхьаьна догӀу Windows системан 130 бесане гергара амат (00BFFF16). Шуьйрачу маьӀнехь айсийнаниг таро ю билгалъяккха сийно я сирла-сийна аьлла, ишттачу хьолехь айсийна олу хӀуманех, шен контрастаца гуонахьарчех сийно аматца къаьстачех. Масала, айсийна олу дукха хьолахь цӀий лела пхенех, хӀунда аьлчи уьш цӀуокан бухахь гучу хенахь церан бос хетало сийна амат йолуш.

Сирла-сийна стигал

Айсийна (#00B8D9)

Айсийна (#61c3ff)

Айсийна (#3c9eff)

Айсийна
 
Бесан-координаташ
Hex #00BFFF
RGB (r, g, b) N (0, 191, 255)
CMYK (c, m, y, k) N (70, 0, 2, 0)
HSV (h, s, v) (195°, 100%, 100%)
  N: ->[ 0–255 ]
Айсийна
 
Бесан-координаташ
Hex #00B8D9
RGB (r, g, b) N (0, 184, 217)
CMYK (c, m, y, k) N (80, 0, 17, 0)
HSV (h, s, v) (189°, 100%, 85%)
  N: ->[ 0–255 ]
Айсийна (3)
 
Бесан-координаташ
Hex #55AAFF
RGB (r, g, b) N (85, 170, 255)
CMYK (c, m, y, k) N (75, 7, 0, 0)
HSV (h, s, v) (210°, 67%, 100%)
  N: ->[ 0–255 ]
Айсийна (сирла сийна)
 
Бесан-координаташ
Hex #80A6FF
RGB (r, g, b) N (128, 166, 255)
CMYK (c, m, y, k) N (56, 12, 0, 0)
HSV (h, s, v) (222°, 50%, 100%)
  N: ->[ 0–255 ]
Циан
 
Бесан-координаташ
Hex #00FFFF
RGB (r, g, b) N (0, 255, 255)
CMYK (c, m, y, k) N (100, 0, 0, 0)
HSV (h, s, v) (180°, 100%, 100%)
  N: ->[ 0–255 ]
Циан (айсийначунна а, сийначунна а гергара бос)
 
Бесан-координаташ
Hex #00CCFF
RGB (r, g, b) N (0, 204, 255)
CMYK (c, m, y, k) N (100, 20, 0, 0)
HSV (h, s, v) (192°, 100%, 100%)
  N: ->[ 0–255 ]
инг. en:Blue (айсийна, сирла-сийна)
 
Бесан-координаташ
Hex #0080FF
RGB (r, g, b) N (0, 128, 255)
CMYK (c, m, y, k) N (98, 60, 0, 0)
HSV (h, s, v) (210°, 100%, 100%)
  N: ->[ 0–255 ]


Аматаш а, амалаш а нисйе бӀаьра

Айсийна бос бац коьртачех а, царна йукъарчех а, ца хуьлу бесех 1-ра, 2-гӀа, 3-га рогӀера (цӀие-баьццара-сийна системехь а, цӀие-можа-сийна системехь а ца хуьлу (бесан гуо)). ЦӀие-баьццара-сийна системехь и амат — бос 4-гӀа рогӀера (сийна-баьццара-сийна а, цианан (баьццара-сийна) юккъера бу), цунна амал ала мегар ду баьццара-сийна-баьццара-сийна.

Хааяллал баьццара амат гучуяьлчи айсийна басах циан бос хуьлу, тӀаккха бирюзан хуьлу.

Ингалсан дош Blue дукхах дерг гочдо Айсийна, делахь а кхин Сийна а хуьлу иза. Оцу бесца 140 гергга амат хуьлу Windows бесан системехь (140-240-120, 0080FF16).

Ӏаламан басарш а, пигменташ а нисйе бӀаьра

  • Бирюза (ю баьццаро-айсина аматаш — схьадаларан меттиге хьаьжжина).
  • Лазурит ширчу заманахь хилла кӀезиг йолчу сийна пигментех цхьаъ, цундела чӀогӀа еза хилла (коьрта хьост — ХӀинди).

Айсийна стигал а, бӀаьрсин физика а нисйе бӀаьра

Босгайтаран технологи, полиграфи нисйе бӀаьра

  • CMYK системехь коьртачачу беа басах — циан — наггахь айсийна а олу — делахь а нийса хилчи и стандарт бина басах ала деза сийна-баьццара (хьажа: сийна-баьццара бос).
  • Анаглиф-куьзганашца цӀиечуьнца ийчи кхаабараман гайтаран эффект ло.

Аматийн цӀераш нисйе бӀаьра

  • Бирюзан
  • Бристолан айсийна — къегина-айсийна.
  • Буси — таьӀна айсийно-сира я сиро-айсийна.
  • Седарган.
  • Сирла-сийна.
  • Лазурик — сийначу бесан басман башха кеп.
  • Стигал (стигалан-айсийна).
  • Перванш — бедо-айсийна сиренан аматехь.
  • Геман — айсийна, седарган.
  • Ультрамарин — маьӀданан лазурик, цунах долу басар айсийначу басахь хуьлу.
  • Шмальтан — аьтта сийна аьнгалех дечу басар цӀарах (смальта)[1].

Психологи нисйе бӀаьра

Айсийна бос дӀатевен бос бу, аьтто бо физика а, хьекъал а агӀора паргӀатвала, кхерамазаллин а, тешаман а атмосфера йо. И бос лору кхоллараллин билгало, иза къобал бо дешаран аудиторешна а, классашна а.

Оьздангаллехь а, этнографехь а нисйе бӀаьра


Билгалдахарш нисйе бӀаьра

  1. Русский бос. М.: Издательский Дом «Экономическая газета», 2011. С. 479—481

Кеп:Бесаш