Али́са Ива́новна Аксёнова (йина 1931 13 март) — советийн а, российн а музейн, йукъараллин гӀуллакххо. Историн Ӏилманийн кандидат (2003). РСФСР Оьздангаллин хьакъ долу белхахо (1980). Российн Федерацин Къинхьегаман Турпалхо (2014).[1] Российн Федерацин пачхьалкхан совгӀатан а, архитектурин областера РСФСР пачхьалкхан совгӀатан а лауреат.

Аксёнова Алиса Ивановна
Йина терахь 1931 шеран 13 март({{padleft:1931|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:13|2|0}}) (93 шо)
Йина меттиг Савино э., Савинан кӀошт, Ивановн обл.
Ивановн промышленни область, РСФСР, ССРС
Пачхьалкх  ССРС Росси
Ӏилманан кхоче истори, музеологи, архитектура,
Белхан меттиг Владимиран-Суздалан историкан-исбаьхьаллин а, архитектурин а музей-заповедник, Владимиран-Суздалан музей-заповедникан президент
Ӏилманан дарж историн Ӏилманийн кандидат
Альма-матер Москохан пачхьалкхан оьздангаллин институт
Воьвзу сана Владимиран-Суздалан музей-заповедникан куьйгалхо
СовгӀаташ


Российн Федерацин Къинхьегаман Турпалхо
«Даймехкана динчу гӀуллакхашна» 4 тӀегӀанера орден
Къинхьегаман ЦӀечу Байракхан орден Халкъийн доттагӀаллин орден Орден «Сийлаллин Билгало»
Юбилейная медаль «За доблестный труд (За воинскую доблесть). В ознаменование 100-летия со дня рождения Владимира Ильича Ленина» «Къинхьегаман ветеран» мидал «Владимиран областан гӀуллакх дарна» мидал
РФ Пачхьалкхан совгӀат — 1999 Российн Федерацин Президентан совгӀат — 2000 шеран
Архитектурин областера РСФСР пачхьалкхан совгӀат
Сийлахь равноапостольни стун Ольгин 3 тӀегӀанера орден
Викилармин логотип Аксёнова Алиса Ивановна Викилармехь

Биографи нисйе бӀаьра

Йина 1931 шеран 13 мартехь Ивановн промышленни областера Шуян кӀоштан Савинохь (хӀинца — Ивановн областан Савинан кӀоштан йукъ). 1954 шарахь чекхйаьккхира МПОьИ библиотекан факультет.

1960 шеран январехь хуьлу Пачхьалкхан Владимиран-Суздалан историкан-архитектурин а, исбаьхьаллин а музей-заповедникан инарлан директор[2]. Аксёнован куьйгаллица, 1958 шеран сентябрехь Владимиран а, Суздалан а кегийрачу музейшан базин тӀехь кхоьллина Владимиран-Суздалан музей-заповедниках, хилира Российн коьртачу музейн йукъараллехь цхьаъ (55 иэс, царех 10 йукъайахана ЮНЕСКОн Дерригдуьненан тӀаьхьенан испискан, 47 музейшан экспозицеш кхаа гӀалахь).

1980—1988 шерашкахь — ИКОМан Регионийн музейшан комитетан вице-президент.

1988—1996 шерашкахь — ИКОМан Российн комитетан вице-президент, Президиуман декъашхо, хӀинца а.

2010 шеран июнехь Владимиран-Суздалан музей-заповедникан инарлан директоран даржера Аксёнова Алиса хийцира цуо Ӏамийначу Мельникова Светлана, ткъа ша Аксёнова дехьаелира президентан дарже, оцу даржехь Ӏийра 2013 шеран июль кхаччалц.

2010 шарахь дуьйна — «Йукъара Росси» партин агӀончин Владимиран регионан Советан Президиуман декъашхо.

2014 шеран январехь дуьйна болх беш йу Владимиран областан губернаторан Орлова Светланин хьехамча[3].

Йоцца библиографи нисйе бӀаьра

  • Аксёнова А. И. История. Судьба. Музей. — Владимир, 2001. — 304 с.
  • Аксёнова А. И. Суздаль. XX век. — Владимир, 2002. — 288 с.
  • Аксёнова А. И. Суздаль. XX век. Из истории города-музея и музея-заповедника: Монография. — Владимир, 2004. — 208 с.
  • Аксёнова А. И. Развитие Владимиро-Суздальского музея-заповедника в условиях создания туристского центра в Суздале // Суздалю — 950 лет. — Ярославль, 1977.
  • Аксёнова А. Как город стал музеем // Памятники Отечества. № 43: Суздаль — град небесный. — М., 1999.
  • Аксёнова А. Страницы истории Суздальского художественного музея // Живая история. — М., 2000.
  • Аксёнова А. И. Суздальский музей в период Великой Отечественной войны (1941—1945 гг.) // Материалы исследований ВСМЗ. Сборник № 8. — Владимир, 2002.
  • Аксёнова А. И. Музей как важнейшая составляющая духовной и социально-политической жизни общества // Материалы международной конференции «Музей и общество». — Красноярск, 2002.

Билгалдахарш нисйе бӀаьра

Хьажоргаш нисйе бӀаьра

Литература нисйе бӀаьра