Галатасарай (футболан клуб)
«Галатасара́й» (турк. Galatasaray Spor Kulübü) — туркойн Истмалан футболан клуб, йукъайоьду спортан «Галатасарай» йукъараллин, ловза Туркойчоьнан чемпионатехь. Кхоьллина 1905 шарахь. ЦӀера матчаш ловзайо 55 147 стаг чухоьучу «Тюрк Телеком Арена» стадионехь. Уггаре аьтту болчех цхьа футболан клуб йу махкахь, 22-за Туркойчоьнан чемпион хилла, 18-за Туркойчоьнан Кад баьккхина, 16-за Туркойчоьнан Суперкад баьккхина, УЕФАн Кад а, УЕФАн Суперкад а баьккхина.
«Галатасарай» | ||||
---|---|---|---|---|
Йуьззина цӀе |
Galatasaray Spor Kulübü | |||
Харц цӀераш | «Лоьмаш» (Aslanlar), Cimbom, Avrupa Fatihi Sarı-Kırmızılılar (Можа-цӀиен) | |||
Кхоьллина | 1905 | |||
Стадион | Тюрк Телеком Арена, Истмала | |||
Чухоам | 55 147 | |||
Президент | Дженгиз Мустафа | |||
Коьрта тренер | ? | |||
Капитан | Инан Сельчук | |||
Рейтинг | 68-гӀа меттиг УЕФА рейтингехь[1] | |||
Спонсор | Zott | |||
Сайт | galatasaray.org(туркойн мотт)(ингалс.) | |||
Къовсамаш | Туркойн Суперлига | |||
2023/2024 | Чемпион | |||
|
«Галатасарай» — турниран йохаллехь цкъан а ца оьшуш УЕФА Кад баьккхинчу шина командах цхьаъ йу, ткъа иштта Чемпионийн Лигехь тобанехь кхоалгӀа меттиг йаьккхинчул тӀаьхьа и турнир йаьккхина хьалхара команда а йу. 1999/2000 шерийн УЕФА Кедан финалехь «Галатасарайс» иэшийра лондонан «Арсенал» пенальтин серехь жамӀ 4:1 долуш, тӀаккха дуьххьара исторехь еврокад баьккхина туркойн клуб хилира. «Галатасарайн» иштта йу дуьненан рекорд цӀахь угара беха толамаш бахарх — 2001 шеран 13 майра 2002 шеран 8 декабрь кхаччалц команда туьйлира шен стадион тӀехь 24 матчехь тӀаьхьий-хьалхий. 2001 шеран январехь «Галатасарай» «Дуьненан уггаре дика футболан клуб» рейтинган коьртехь йара.
ЦӀе
бӀаьра нисйан«Галатасарай» цӀе схьайаьлла Галатасарайн лицейх (йуьхьанцара цӀе «Галатан гӀалин Императоран ишкол»), ткъа историн агӀора хьаьжча кхоьллина шина дашах: Галата (Истмалан историн кӀошт) а, «сарай» («гӀала», туркойн маттара гочдича).
Истори
бӀаьра нисйанКлуб кхоьллина 1905 шарахь Галатасарайн лицейн коьртехь Ӏали Сами Ен волу дешархойн тобано. «Галатасарай» йу Туркойчоьнан уггаре ширачех цхьа футболан клуб.
Хьалхарчу хенахь «Галатасарай» дӀайазйина йацара кхоллам санна, хӀунда аьлча Туркойчохь дӀанисдина спортан законаш ца хилар бахьнехь. 1912 шарахь закон тӀеэцначул тӀаьхьа клуб йаха йолайелира законан бух тӀехь. «Галатасарай» дӀакхийтира истмалан лиге 1905/06 шеран чемпионатехь, ткъа 1907/08 шерашкахь туьйлира. 1952 шарахь цунах говзаллин клуб хилира. 1959 шарахь кхоллайелира марталлин туркойн лига, ткъа «Галатасарай» сихха коьртера команда хилира цунна йукъахь.
Уггаре бакхий кхиамаш баьхкира клубан 90-гӀа шераш чекхдовлуш. 2000 шарахь «Галатасарайс» Терим Фатихьа куьйгаллийца толам баьккхира УЕФА Кедехь, финалехь пенальташца лондонан «Арсенал» а иэшош, ткъа цул тӀаьхьа УЕФА Суперкад баьккхира мадридан «Реал» иэшийна. Иштта клуб хилира Европин ткрнирашкахь толам баьккхина дуьххьарлера туркойн команда.
Хаджи Георге «Галатасарайн» коьрта тренер дарже йуха вар аьтту болуш хилира: 2005 шарахь йаьккхира Туркойчоьнан Кад.
«Галатасарайн» чоьтехь 22 толам бу Туркойчоьнан чемпионатехь, тӀаьххьарниг царех баьккхина 2017/18 шерийн чемпионатехь.
Клубан ламастан духар — можа-цӀиен футболкаш, цӀиен шорташ а, пазаташ а. Ӏали Сами Ена харжира цӀиен-можа бос, цӀеран а, ницкъан а символ йу аьлла.
Луьра мостагӀа клубаш йу кхин Истмалан клубаш «Фенербахче» а, «Бешикташ» а.
2008 шарахь клуб рогӀехь мехкан чемпион хилла, амма йукъара дӀаваьлла 2 «дийна воллушехь туьйра хилларг»: Хьакан Шукюр левзина ваьлла, ткъа Бурук Окан шина шаранна контракт йаздина «Истанбул ББ» клубаца.
2010 шеран 21 октябрехь «Галатасарайн» йуха а коьрте хӀоьттира Георге Хаджи[2][3]. 2011 шеран мартехь «Галатасарайн» куьйгалло сацам бира Хаджи балхара дӀаваккха[4].
Шен исторехь уггаре а гӀуо шерал тӀаьхьа (8-гӀа меттиг 2010/2011 шарахь), «Галатасарайн» футболисташ берриг аьлча санна хийцабелира, техникин куьйгалле йуха веира Фатихь Терим, тӀаккха шолгӀачу шарахь клуб чемпион хилира.
2013 шеран Ӏай клуб йукъа веира Уэсли Снейдер а, Дидье Дрогба[5] а. 2012/2013 шарахь немцойн «Шальке-04» шина матчан 3:4 чоьтаца иэшийна «Галатасарай» Чемпионийн Лигин 1/4 финале кхечира[6].
Кхиамаш
бӀаьра нисйанЧоьхьара къовсамаш
бӀаьра нисйанДуьненайукъара къовсамаш
бӀаьра нисйан- УЕФА Кад:
- Кад баьккхина: 1999/00
- Кедаш баьхначеран кад
- Финалан деалгӀа дакъа : 1991/92
- УЕФА Суперкад:
- Кад баьккхина: 2000
- Сахьтан кад
- Кад баьккхина: 2016
Кхин кхиамаш
бӀаьра нисйан- Emirates Cup:
- Кад баьккхина: 2013
- Uhrencup:
- Кад баьккхина: 2016
- Туркойчоьнан премьер-министран кад:
- Кад баьккхина (5): 1975, 1979, 1986, 1990, 1995
- Къоман лига:
- Чемпион: 1939
- Истмалан кад:
- Кад баьккхина (2): 1942, 1943
- Ататюркан кад:
- Кад баьккхина (2): 1963, 2000
- Шовзткъе итт шо кхачаран кад:
- Кад баьккхина: 1973 (турнир цкъа бен ца хилла)
Стадион
бӀаьра нисйан«Галатасарайн» цӀера стадион йу керла шортта функцеш йолу «Тюрк Телеком Арена», иза лаьтта Истмала гӀалан Шишли кӀоштахь, Туркойчоь. Аренан чухоам 52 650 стаг.
«Ӏали Сами Ен» тӀиера дӀакхалхар Ӏалашо йолуш дара тишъелла стадион туркойн футболан хьашташца йогӀуш йолу керла ареница хийца.
2007 шеран 13 декабрехь правительствон хьаькмаша дакъа а лоцуш керла стадионан бух биллира. ГӀишлойаран мах бара €128 млн.
2008 шарахь Туркойчоьнан футболан федерацис сацам бира Футболах ловзарех Европин чемпионат 2016 шайн махкахь йан кехаташ чудала, тӀаьхьуо Европин чемпионат 2020 а.[7] Оцу сацамо хийцамаш бан безийтира стадионан проектехь, иза пайденна хилийтархьама Европин чемпионатан ахфиналан декъан матчашна УЕФАн стандарташца.
Стадионан цӀе яла бакъо йоьхкира 10 шаран йоккхачу телекоммуникацин Türk Telekom компанин $100,5 млн.
Даздарца дӀайиллира керла «Тюрк Телеком Арена» 2011 шеран 15 январехь доттагӀаллин матчца футболан клубашна «Галатасарайн» а, «Аяксан» а йукъахь. Матч чекхйелира 0:0 жамӀаца.[8] 1933 шарахь дуьйна клубан муьтӀахь болу хьовсархойн лаам кхочуш хилира 77 шо даьлча.[9]
«Галатасарайн» керла стадионера хьалхара официалан матч еира «Сивасспоран» дуьхьала, иза чекхйелира 1:0 хӀусамдайн толамца. Хьалхара гол керла аренехь туьйхира Туркойчоьнан гулйина командан турслочо Четин Сервета.[10]
2011 шеран 18 мартехь «Фенербахчен» дуьхьалчу матчехь хӀоттийра спортан аренашкара гӀовгӀан дуьненан рекорд децибелашкахь. Иза хилира 131.76 дБ, йукъайахара «Гиннессан рекордийн жайнан».[11][12]
Клубан беснаш а, духар а
бӀаьра нисйанОфициалан клубан беснаш[13]
бӀаьра нисйанБос | Пантон | CMYK | Hex код |
---|---|---|---|
1235 | C%0 M%30 Y%100 K%0 | #FCB514 йа #FFB517 | |
201 | C%0 M%100 Y%65 K%34 | #A32638 йа #B50043 |
Экипировка
бӀаьра нисйанМур | Арахецнарг | Спонсор |
---|---|---|
1977-1978 | Дац | Volvo / PeReJa |
1978-1979 | Дац | |
1979-1982 | Telefunken | |
1982-1983 | MEBan | |
1983-1985 | Telefunken | |
1985-1986 | Adidas | Denizcilik Bankası |
1986-1991 | TürkBank | |
1991-1992 | Umbro | ADEC Saat / Show TV |
1992-1995 | Show TV | |
1995-1997 | Adidas | VakıfBank |
1997-1998 | Bank Ekspres | |
1998-2000 | Marshall Boya | |
2000-2001 | Telsim | |
2001-2002 | Lotto | Aria |
2002-2004 | Umbro | |
2004-2005 | Avea | |
2005-2009 | Adidas | |
2009-2011 | Turk Telekom | |
2011- | Nike |
Тренерийн жамӀаш
бӀаьра нисйанТуркойчоьнан лиган чемпионаш (21) | |
---|---|
Шо | Тренер |
1961/62 | Килич Гюндюз |
1962/63 | Килич Гюндюз |
1968/69 | Калеперович Тома |
1970/71 | Бирч Брайан |
1971/72 | Бирч Брайан |
1972/73 | Бирч Брайан |
1986/87 | Дерваль Юпп |
1987/88 | Дерваль Юпп |
1992/93 | Фельдкамп Карл-Хайнц |
1993/94 | Холлманн Райнер |
1996/97 | Терим Фатихь |
1997/98 | Терим Фатихь |
1998/99 | Терим Фатихь |
1999/00 | Терим Фатихь |
2001/02 | Луческу Мирча |
2005/06 | Геретс Эрик |
2007/08 | Гюлер Джеват |
2011/12 | Терим Фатихь |
2012/13 | Терим Фатихь |
2014/15 | ХьамзаохӀлу Хьамза |
2017/18 | Терим Фатихь |
Туркойчоьнан кад баьккхинарш (17) | |||
---|---|---|---|
Шо | Тренер | ||
1963 | Килич Гюндюз | ||
1964 | Килич Гюндюз | ||
1965 | Килич Гюндюз | ||
1966 | Килич Гюндюз | ||
1973 | Бирч Брайан | ||
1976 | Демиркан Фетхьи | ||
1982 | Бирч Брайан | ||
1985 | Дерваль Юпп | ||
1991 | Хельд Зигфрид | ||
1993 | Фельдкамп Карл-Хайнц | ||
1996 | Сунесс Грэм | ||
1999 | Терим Фатихь | ||
2000 | Терим Фатихь | ||
2005 | Хаджи Георге | ||
2014 | Роберто Манчини | ||
2015 | Хьамза ХьамзаохӀлу | ||
2016 | Рикеринк Ян Ольде |
УЕФА Кад баьккхинарш (1) | |||
---|---|---|---|
Шо | Тренер | ||
2000 | Терим Фатихь |
УЕФА Суперкад баьккхинарш (1) | |||
---|---|---|---|
Шо | Тренер | ||
2000 | Луческу Мирча |
ГӀарабевлла ловзархой
бӀаьра нисйан- Метин Октай (1955—1961, 1962—1969)
- Ясин Озденак (1967—1977)
- Зоран Симович (1984—1990)
- Бюлент Коркмаз (1984—2005)
- Танжу Чолак (1987—1991)
- Окан Бурук (1991—2001,2006-2008)
- Хьакан Шукюр (1992—1995, 1995—2000, 2003—2008)
- Ульрих Ван Гоббель (1995—1996)
- Георге Хаджи (1996—2001)
- Георге Попеску (1997—2001)
- Эмре БелёзохӀлу (1997—2001)
- Клаудио Таффарел (1998—2001)
- Марио Жардел (2000—2001)
- Хьасан Шаш (1998—2009)
- Капоне (1999—2002)
- Фарид Мондрагон (2001—2007)
- Айкут Эрчетин (2002—2014)
- Франк де Бур (2004—2005)
- Ригобер Сонг (2004—2008)
- Арда Туран (2004—2011)
- Франк Рибери (2005)
- Линкольн (2007—2009)
- Сервет Четин (2007—2012)
- Тобиас Линдерот (2007—2010)
- ШаӀбани Нонда (2007—2010)
- Фернанду Мейра (2008—2009)
- Морган Де Санктис (2008—2009)
- Харри Кьюэлл (2008—2011)
- Милан Барош (2008—2013)
- Элано (2009—2010)
- Леонардо Франко (2009—2010)
- Ӏабдул Къадер Кейта (2009—2010)
- Жо (2010)
- Джовани дос Сантос (2010)
- Томаш Уйфалуши (2011—2013)
- Фернандо Муслера (2011—…)
- Сульчук Инан (2011—…)
- Хьамит Алтынтоп (2012-2016)
- Бурак Йылмаз (2012-2016)
- Орельен Шеджу (2013-2017)
- Брума (2013-2017)
- Уэсли Снейдер (2013—2017)
- Дидье Дрогба (2013—2014)
- Лукас Подольски (2015-2017)
Исбаьхьаллехь
бӀаьра нисйанКлуб хьахайо российн Сплин рок-тобан «Географин Ӏамола» эшарахь («Галатасарай кхана тоьлур йу Лондонехь!»), ткъа иштта российн кинофильмехь «Харжамийн де».
Дог лозарш
бӀаьра нисйан2011 шеран 18 мартехь Туркойчоьнан чемпионатан 26-гӀа туран ловзарехь «Галатасарайн» а, «Фенербахчен» а фанаш цхьаьна керла рекорд хӀоттийра гӀовгӀан тӀегӀанца спортан къовсамашкахь. Цара йаьккхира 131,76 децибел бараме кхочу гӀовгӀа.
И гайтам спортан къовсамашкара гӀовгӀан тӀегӀанца уггаре диканиг бу. Гиннессан рекордийн жайнан векалш дӀайаздира и фанатийн кхиам.
Бизнес
бӀаьра нисйан«Галатасарайн» долахь туьканийн маша бу (ерриг 88), Galatasaray Store, цара духку клубан сурсаташ Туркойчу, Германе, Къилбаседа Кипре. Туьканаш йу Истмалаехь (36), Анкарахь (6), Антальяхь (4), Измирехь (4), Коньяхь (3), Самсунехь (2), Аданехь (2), Бурсехь (2), Айдынехь (2), Бакохахь (1)[14][15].
Клубан йу букмекерийн контора, «GS Bilyoner»[16]; Страховой компани, «GS Sigorta HDI»[17][18]; Интернет-провайдеран компани «GSNET»[19][20] , туристийн агенталла, GSTRAVEL[21], туристийн агенталла, форекс компани «GSForex»[22][23], лахаран компани «GSYandex»[24][25].
Билгалдахарш
бӀаьра нисйан- ↑ Рейтинг УЕФА для клубов
- ↑ Kamuoyuna Açıklama (тур.). Galatasaray.org (2010 шеран 21 октябрь). ТӀекхочу дата: 2010 шеран 21 октябрь. Архивйина 2012 шеран 1 мартехь
- ↑ Hagi neuer Trainer von Galatasaray Istanbul (нем.). transfermarkt.de (2010 шеран 21 октябрь). ТӀекхочу дата: 2010 шеран 21 октябрь. Архивйина 2010 шеран 23 октябрехь
- ↑ «Галатасарай» официально подтвердил отставку Хаджи
- ↑ Didier Drogba Transferi Hakkında Açıklama
- ↑ Звёзды в тени, но «Галатасарай» в четвертьфинале Архивйина 2016-03-04 — Wayback Machine
- ↑ Турция подала заявку на проведение ЧЕ 2020(оьр.)
- ↑ Матч открытия(туркойн мотт)
- ↑ История стадиона Ӏали Сами Ен(туркойн мотт)
- ↑ Первый официальный матч(туркойн мотт)
- ↑ Мировой рекорд шума на спортивных аренах Архивйина 2012-04-17 — Wayback Machine(ингалс.)
- ↑ Мировой рекорд шума на стадионе Архивйина 2011-03-20 — Wayback Machine(туркойн мотт)
- ↑ GALATASARAY_MEDIAKIT
- ↑ GS Store Official Website Архивйина 2014-07-01 — Wayback Machine
- ↑ GS Store Germany
- ↑ Vatan Newspaper(ТӀе цакхочу хьажорг)
- ↑ Sigortam.net
- ↑ Official Website . GSSigortaHDI. ТӀекхочу дата: 2012 шеран 12 июнь. Кху чуьра архивйина оригиналан 2014 шеран 16 июлехь Архивйина 2014-07-16 — Wayback Machine
- ↑ GS NET Official Website
- ↑ Galatasaray.org
- ↑ GS Travel Official Website . Galatasaray SK. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 11 сентябрь.
- ↑ GSForex . GSForex. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 31 октябрь.
- ↑ FXTCR ile Sponsorluk ve İşbirliği Anlaşması İmzalandı . Galatasaray SK. ТӀекхочу дата: 2013 шеран 31 октябрь. Кху чуьра архивйина оригиналан 2014 шеран 18 февралехь Архивйина 2014-02-18 — Wayback Machine
- ↑ Galatasaray, Yandex İşbirliği ile Dünyada Bir İlke Daha İmza Atıyor
- ↑ GSYandex Official Website Архивйина 2014-02-09 — Wayback Machine
Хьажоргаш
бӀаьра нисйан- Официальный сайт (туркойн мотт)(ингалс.)(франц.)
- В Инстаграмме