Сурмач, Михаил Михайлович

(Михаил Михайлович Сурмач тӀера хьажжина кхуза)

Михаил Михайлович Сурмач (1913 шеран 1 июль, Дербент, Дагестанская область[d]1997 шеран 9 январь, Старая Купавна, Москохан область) — артиллерист, лакхара лейтенант, Сийлахь-Боккха Даймехкан тӀеман декъашхо, Советски Союзан Турпал.

Михаил Михайлович Сурмач
Вина терахь 1913 шеран 1 июль({{padleft:1913|4|0}}-{{padleft:7|2|0}}-{{padleft:1|2|0}})
Вина меттиг
Кхелхина терахь 1997 шеран 9 январь({{padleft:1997|4|0}}-{{padleft:1|2|0}}-{{padleft:9|2|0}}) (83 шо)
Кхелхина меттиг:
Эскаран тайпа артиллери[d], артиллери[d]
Дарж лакхара лейтенант[d]
ТӀемаш
СовгӀаташ
Герой Советского Союза
орден Ленина орден Отечественной войны орден Отечественной войны I степени орден Отечественной войны II степени орден Красной Звезды

Биографи нисйе бӀаьра

Вина 1913 шеран 1 июлехь Дербентехь. Цо чекхйаьккхира Ростовн эчиг некъан техникум, тӀаккха болх бира Дербентан горкомхозехь а, Къилбаседера Кавказан эчиг некъан инженера а. 1935—1937 шерашкахь иза вара ЦӀен Эскарехь. 1941 шарахь тӀом болабелча иза йуха а эскаре дӀакхайкхира. 1942 шеран мартехь цо чекхйаьккхира Тбилисин артиллерин училище, цул тӀахьа иза фронте хьажийра[1].

1945 шеран январехь лакхара лейтенант Сурмач вара 1-ра Украинин фронтан 52-гӀа армин 31-гӀа гӀашсалтийн дивизин 32-гӀа артиллерин полкан батарейн куьйгалхо. 1945 шеран 24 январехь Сурмачан батарея Одер хих дехьайелира Трешен йуртан уллехь (Польшин Лахара Силезин воеводствон Вроцлаван поветан Сехнице гминан Бреслаун уллехь). Цо малхбузе бердан тӀехь плацдарм схьайаьккхира. Цул тӀаьхьа мостагӀийн массийтта тӀелатар а йухатуьхуьр, мостагӀан доккха зен а дира[1].

1945 шеран 10 апрелехь СССР Лакхара Советан Президиуман омраца лакхара лейтенантан Михаил Сурмачан Советски Союзан Турпалан цӀе йелира[1].

1946 шарахь Сурмач тӀаьхьаллоне веккхира. Цо эчиг некъахь болх бира Житомирехь а, Нежинехь а (Украина). Пенсе вахалере иза вара Гуьмсехь болх беш вара. Велира 1997 шеран 9 январехь Москохан областин Ногински кӀоштан Старая Купава йуртахь[1].

СовгӀаташ нисйе бӀаьра

Цунна йелира 1-ра а, 2-гӀа а даржан Сийлахь-Боккха Даймехкан тӀеман орденаш а, ЦӀен Седан орден а, массийтта мидал а[1].

Дагахьлаттавар нисйе бӀаьра

Сурмачан цӀе тиллира Дербентехь болу ураман а, школан а[1].

Билгалдахарш нисйе бӀаьра

Литература нисйе бӀаьра

  • Герои Советского Союза: Краткий биографический словарь / Пред. ред. коллегии И. Н. Шкадов. — М.: Воениздат, 1988. — Т. 2 /Любов — Ящук/. — 863 с. — 100 000 экз. — ISBN 5-203-00536-2.
  • Воробьёв В. П., Ефимов Н. В. Герои Советского Союза. Справочник — СПб., 2010.
  • Отважные сыны гор. 2-е изд., доп. Махачкала, 1968.

Хьажоргаш нисйе бӀаьра