Украина
Украина[11] (укр. Україна [ukrɑˈjinɑ]) — Европан пачхьалкх ю. Малхбалехь Российца а, къилбаседехь Белоруссица а, малхбузехь Польшаца а, Словакица а, Венгрица а, къилбехь Румыница а, Молдавица а доза ду. Къилбехь Ӏаьржа а, Азован а хӀорданашца аре йолуш пачхьалкх ю иза.
Украина | |||||
Україна | |||||
| |||||
Шатлакхан Илли: «Ще не вмерла України і слава, і воля» |
|||||
![]() |
|||||
Маьрша яьлла терахьаш | |1991 шеран 24 август (СССРх) | ||||
---|---|---|---|---|---|
Официалан мотт | украинийн[1][2] | ||||
Коьрта гӀала | Киев | ||||
Яккхий гӀаланаш | Киев, Харьков, Одесса, Днепропетровск, Донецк, Запорожье, Львов, Кривой Рог | ||||
Урхаллин тайпа | Парламентан-президентан республика (21 февраль 2014[3]) | ||||
Президент Премьер-министр Председатель ВР |
Владимир Зеленский[4] | ||||
Пачхьалкхан дин | светийн пачхьалкх | ||||
Латта | 44-гӀа дуьненахь | ||||
• Дерриг | 603 549[5] км² | ||||
хина тӀехле | 7 | ||||
Бахархой | |||||
• Мах хадор (2013) | 45 469 800[6] стаг | ||||
• Ларар (2001) | 48 457 102 стаг | ||||
• Дерриг (2012) | 338,334 млрд.[7] долл. | ||||
• ХӀораннан а сина | 7 421[7] долл. | ||||
ДЧС (мах) | |||||
• Дерриг (2012) | 176,310 млрд.[7] долл. | ||||
АДКМ|ИЧР (2013) | 0,740[8] (лакхара; 78-гӀа меттиг) | ||||
Бахархойн цӀерш | украинаш | ||||
Ахча | гривна, ₴ — (UAH, код 980) | ||||
Интернет-доменаш | .ua, .укр[9] | ||||
Код ISO | UA | ||||
Код МОК | UKR | ||||
Телефонан код | +380[10] | ||||
Сахьтан асаш |
UTC+2 UTC+3 (аьхккийн хан) |
||||
Автомобилийн некъаш | аьтту агӀора[d] |
Коьрта гӀала Киев ю, паччалкхан мотт украинийн бу.
Географи
Украина ю Европина малхбален агӀорахь. 48,4 миллион адам дара цигахь Ӏаш 2001 шарахь (45,4 миллион 2012 шарахь). Пачхьалкхан майда ю 603 628 км². Иза шен регионехь уггара йокха пачхьалкх ю. Дуьненахь цуьнан адамийн дукхалла 30-гӀа меттехь ю, йоккхалла 40-гӀа меттехь ю.
Регионаш
ХӀост | ЦӀе | ЦӀе укр. | КӀошт | Статусаш ерш[12] гӀаланаш |
Майда, эзар. км² |
Бахархой берш, 01.03.2011, эзар. адам.[13] |
Центр | Центр укр. | Код ISO 3166-2 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Автономни Республика ГӀирма (Баккъалла Российн Федераци тӀехьожуш ю) |
Автономна Республіка Крим ГӀирман гIез. Qırım Muhtar Cumhuriyeti, Къырым Мухтар Джумхуриети |
14 | 11 | 26,200 | 1963,0 | Симферополь[14] | Сімферополь ГӀирман гIез. Aqmescit, Акъмесджит |
UA-43 | |
Винницан область | Вінницька область | 27 | 6 | 26,513 | 1639,8 | Винница | Вінниця | UA-05 | |
Волынскан область | Волинська область | 16 | 4 | 20,143 | 1037,1 | Луцк | Луцьк | UA-07 | |
Днепропетровскан область | Дніпропетровська область | 22 | 13 | 31,914 | 3333,4 | Днепропетровск | Дніпропетровськ | UA-12 | |
Донецкан область | Донецька область | 18 | 28 | 26,517 | 4427,0 | Донецк | Донецьк | UA-14 | |
Житомиран область | Житомирська область | 23 | 5 | 29,900 | 1277,9 | Житомир | Житомир | UA-18 | |
Закарпатьен область | Закарпатська область | 13 | 5 | 12,777 | 1247,6 | Ужгород | Ужгород | UA-21 | |
Запорожьен область | Запорізька область | 20 | 5 | 27,180 | 1799,5 | Запорожье | Запоріжжя | UA-23 | |
Ивано-Франковскан область | Івано-Франківська область | 14 | 5 | 13,928 | 1379,6 | Ивано-Франковск | Івано-Франківськ | UA-26 | |
Киеван область | Київська область | 25 | 13 | 28,131 | 1717,3 | Киев[15] | Київ | UA-32 | |
Кировоградан область | Кіровоградська область | 21 | 4 | 24,588 | 1008,7 | Кировоград | Кіровоград | UA-35 | |
Луганскан область | Луганська область | 18 | 14 | 26,684 | 2287,8 | Луганск | Луганськ | UA-09 | |
Львован область | Львівська область | 20 | 9 | 21,833 | 2543,4 | Львов | Львів | UA-46 | |
Николаеван область | Миколаївська область | 19 | 5 | 24,598 | 1182,1 | Николаев | Миколаїв | UA-48 | |
Одессан область | Одеська область | 26 | 7 | 33,310 | 2388,0 | Одесса | Одеса | UA-51 | |
Полтаван область | Полтавська область | 25 | 5 | 28,748 | 1485,8 | Полтава | Полтава | UA-53 | |
Ровнан область | Рівненська область | 16 | 4 | 20,047 | 1152,7 | Ровно | Рівне | UA-56 | |
Сумийн область | Сумська область | 18 | 7 | 23,834 | 1159,9 | Суми | Суми | UA-59 | |
Тернополан область | Тернопільська область | 17 | 1 | 13,823 | 1083,2 | Тернополь | Тернопіль | UA-61 | |
Харькован область | Харківська область | 27 | 7 | 31,415 | 2752,2 | Харьков | Харків | UA-63 | |
Херсонан область | Херсонська область | 18 | 3 | 28,461 | 1087,2 | Херсон | Херсон | UA-65 | |
Хмельницкан область | Хмельницька область | 20 | 6 | 20,600 | 1325,9 | Хмельницки | Хмельницьки | UA-68 | |
Черкассийн область | Черкаська область | 20 | 6 | 20,900 | 1284,1 | Черкасси | Черкаси | UA-71 | |
Чернигован область[16] | Чернігівська область | 22 | 3 | 31,865 | 1096,5 | Чернигов | Чернігів | UA-74 | |
Черновцин область | Чернівецька область | 11 | 2 | 8,097 | 904,2 | Черновци | Чернівці | UA-77 | |
Киев | Київ | 10[17] | 1 | 0,839 | 2800,4 | гӀала[18] | UA-30 | ||
Севастополь (Баккъалла Российн Федераци тӀехьожуш ю) |
Севастополь | 4[17] | 1 | 1,079 | 380,8 | гӀала[18] | UA-40 |
Билгалдахарш
- ↑ Оьрсийн, румынийн, (молдавийн), венгерийн цхьайолучу регионашкахь регионийн меттанийн статус ю.
- ↑ Конституция Украины — статья 10
- ↑ Верховная Рада Украины приняла закон о возвращении Конституции 2004 года
- ↑ Владимир Зеленский вступил в должность Президента Украины // РИА Новости
- ↑ ГӀирмаца
- ↑ бахархой Украины (1990-2013). Архив йина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 15 майхь.
- ↑ 1 2 3 Международный Банк, World DataBank: World Development Indicators, версия от 27 ноября 2013 года
- ↑ Human Development Report 2013 (ингалс.). United Nations Development Programme (2013). Архив йина хьалхара хьостан чуьра 2013 шеран 13 августехь.
- ↑ BBC Ukrainian — Новости, Украина получила кириллический домен «.укр» (укр.)
- ↑ Country Calling Codes — Telephone Area Codes For Ukraine
- ↑ Карасаев А. Т., Мациев А. Г. — Русско-чеченский словарь — 1978
- ↑ ГӀаланаш, имеющие статус областного или республиканского (автономной республики) подчинения
- ↑ Госкомстат Украины. Численность наличного и постоянного населения Украины на 1 марта 2011 года
- ↑ Коьрта гӀала
- ↑ В состав области не входит
- ↑ Территория вокруг города Славутича является анклавом Киевской области на территории Черниговской области
- ↑ 1 2 ГӀалин кӀоштанаш
- ↑ 1 2 ГӀала, йолуш йолу леррина статус
ХӀара яззам табарна бакъхьа ду?:
|