Википеди

Сири

Йуккъерчу Малхбалехь йолу Ӏаьрбийн пачхьалкх
ХӀокху агӀонан йац хьаьжжина версеш, хила мега, цуьна дикаллин мах ца хоттийна болучу барамца.
ХӀокху терминан кхин а маьӀнаш ду, хьажа Сири (маьӀнаш).

Сири (Ӏаьр. سُورِيَا‎‎ йа سُورِيَةُ‎ Сурия, Сурият), официалан цӀе Сирин Iаьрбийн Республика[9] (Ӏаьр. الْجُمْهُورِيَّةُ الْعَرَبِيَّةُ السُّورِيَّةُ‎‎; аль-ЖумхӀурийятул-Ӏарабийятус-Сурийят) — иза Йуккъерчу Малхбалехь йолу Ӏаьрбийн пачхьалкх а, унитаре республика а йу. Цуьнан дозанаш ду къилба-малхбузехь Ливанца а, Исраилца а, къилбехь Урданца а, малхбалехь Ӏиракъаца а, къилбаседехь Туркойчоьнца а. Малхбузехь Лаьттайуккъерчу хӀордана го баьккхина йу иза.

Сири
Ӏаьр. سوريا‎‎
Байракх ХӀост
Байракх ХӀост
Сирин Ӏаьрбийн Республикан Гимн
Маьрша йаьлла терахьаш 1946 шеран 17 апрелехь[1] (Францех)
Официалан мотт Ӏаьрбийн[2]
Коьрта гӀала Димашкъ
Йаккхий гӀаланаш Хьалаб, Димашкъ, Хьимс
Урхаллин тайпа Парламентан республика с доминирующей партией
[Прим. 1]
Латта
 • Шадерг 185 180[Прим. 2] км² (87-гӀа дуьненахь)
 • % хина тӀехле 0,06
Бахархой
 • Мах хадор ▼22 457 336[3][4] стаг
ДЧС
 • Шадерг (2010- 2011) 107,400 млрд.[5] долл. (67-гӀа)
 • ХӀораннан а сина 4800[4] долл.
АДКИ (2013) ▲ 0,648[6] (йукъара; 116-гӀа меттиг)
Ахча Сирийн фунт (SYP, 138)
Интернет-домен .sy
Код ISO SY
Код МОК SYR
Телефонан код +963
Сахьтан асаш +2 [7]
Автомобилийн некъаш аьтту агӀора[8]
Викилармин логотип Викиларми чохь медиафайлаш

Йуккъерчу хlорданца аре йолуш бу Шема мохк. Шема махкахь 20 миллион сов адам дехаш ду, дукхах болу бахархой бусалба бу. 1963-шо хенахь дуьйна "БаӀас" боху тоба махкана куьйгалла деш йу. 1946-шарахь Шема мохк маьрша баьлла Паранцех.[10]

Географи

бӀаьра нисйан

Мехк доза кхочу: къилбседехь — Туркойчоьца, малхбалехьа — Ӏиракъаца, къилб-малхбалехьа — Йорданаца, къилбехьа а къилб-малхбузехьа — Либнанаца а Исраилца, малхбузехьа — Йуккъерчу Азера хӀорданаца а Кипр лаьтта-дакъаца хӀордан доза.

Истори

бӀаьра нисйан

Мухьафазаташ

бӀаьра нисйан

Кеп:Сирин мухьафазаташ

№ Нохчийн
цӀе 		Ӏаьрбийн
цӀе 		административан центр Майда,
км² 		Бахархой,
(2011) адам. 		Луьсталла,
адам./км²
1. Димашкъ دمشق Димашкъ 118 1 754 000 14 864,41
2. Димашкъ (мухафаза) ریف دمشق Димашкъ 18 018 2 836 000 157,40
3. Дейр-эз-Зор دير الزور Дейр-эз-Зор 33 060 1 239 000 37,48
4. Деръа درعا Деръа 3 730 1 027 000 275,34
5. Идлиб ادلب Идлиб 6 097 1 501 000 246,19
6. Латакия اللاذقية Латакия 2 297 1 008 000 438,83
7. Ракка الرقة Ракка 19 618 944 000 48,12
8. Тартус طرطوس Тартус 1 896 797 000 420,36
9. Халеб (Алеппо) حلب Халеб (Алеппо) 18 498 4 868 000 263,16
10. Хама حماه Хама 10 163 1 628 000 160,19
11. Хасеке الحسكة Хасеке 23 334 1 512 000 64,80
12. Хомс حمص Хомс 40 940 1 803 000 44,04
13. Эль-Кунейтра القنيطرة Эль-Кунейтра 1 861 90 000 48,36
14. Эс-Сувейда السويداء Эс-Сувейда 5 550 370 000 66,67
Массо 185 180 21 377 000 115,44

Notes

бӀаьра нисйан
  1. ↑ Правительство Сирии фактически не контролирует всю территорию страны; на некоторых территориях существуют альтернативные органы власти, см. Гражданская война в Сирии
  2. ↑ Из них около 1150 км² оккупированы Израилем в 1967 году по результатам Шестидневной войны, а затем аннексированы в 1980 году

Хьостанаш

бӀаьра нисйан
  1. ↑ Дуьххьара маршо кхайкхина 1936 шеран сентябрехь, цул тӀаьхьа — 1944 шеран 1 январехь; къобалйина 1946 шеран 17 апрелехь.
  2. ↑ Сиро-месопотамская группа диалектов.
  3. ↑ Census.gov. Country Rank. Countries and Areas Ranked by Population: 2013. U.S. Department of Commerce (2013). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 9 май. Архивйина 2013 шеран 9 майхь
  4. ↑ 1 2 Syria. International Monetary Fund. ТӀекхочу дата: 2012 шеран 22 апрель. Архивйина 2013 шеран 1 февралехь
  5. ↑ ЦРУ (2010) Архивйина 2011-06-04 — Wayback Machine
  6. ↑ Human Development Report 2013. United Nations Development Programme (2013 шеран 14 март). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 14 март.
  7. ↑ На территории Сирии применяется переход на летнее время.
  8. ↑ http://chartsbin.com/view/edr
  9. ↑ «Русско-чеченский словарь» (авторы — А.Т. Карасаев, А.Г. Мациев)
  10. ↑ Report of the Commission Entrusted by the Council with the Study of the Frontier between Syria and Iraq. World Digital Library (1932). ТӀекхочу дата: 2013 шеран 8 июль.
Хьост — «https://ce.wikipedia.org/wiki/Сири»