Эйнштейн, Альберт

(Эйнштейн тӀера хьажжина кхуза)
ХӀокху версин 3 хийцам талла безаш бу. ЧӀагӀйелла верси теллина (2023, 14 январь).

Альбе́рт Эйнште́йн (нем. Albert Einstein, МФА [ˈalbɐt ˈaɪ̯nʃtaɪ̯n] [1]; 1879 шеран 14 март, Ульм, Вюртемберг, Германи1955 шеран 18 апрель, Принстон, Нью-Джерси, АЦШ) — физик-теоретик, таханлера теорин физикин бух биллинарг, 1921 шарахь физикин Нобелин совгӀатан лауреат, йукъараллин гӀуллаккхо, гуманист. Ӏийна Германехь (1879—1893, 1914—1933), Швейцарехь (1893—1914), АЦШ (1933—1955). 20 тоьлла дуьненан университетан сийлахь доктор, дукха Ӏилманийн Академин декъашхо, цу йуккъехь кхоьчу пачхьалкхар СССРн Ӏилманийн Академин сийлахь декъашхо (1926 шо).

Альбе́рт Эйнште́йн
Albert Einstein
Альбе́рт Эйнште́йн (1921 шо)
Альбе́рт Эйнште́йн (1921 шо)
ГӀуллакхан тайпа физик
Вина терахь 1879 шеран 14 март({{padleft:1879|4|0}}-{{padleft:3|2|0}}-{{padleft:14|2|0}})
Вина меттиг Ульм, Вюртемберг, Германи
Кхелхина терахь 1955 шеран 18 апрель({{padleft:1955|4|0}}-{{padleft:4|2|0}}-{{padleft:18|2|0}}) (76 шо)
Кхелхина меттиг Принстон, Нью-Джерси, АЦШ
Корматалла физика
Гражданалла

Швейцари Швейцари
Германи Германи

Америкин Цхьаьнатоьхна Штаташ АЦШ
Да Герман
Нана Паулина
Зуда Милева Марич, Эльза Эйнштейн
Бераш Лизерл, Ханс Альберт, Эдуард
СовгӀаташ
Куьг таӀор Куьг таӀор
Альбе́рт Эйнште́йн Викилармехь
Эйнштейн вина цӀа долу меттахь хӀоттина памятник
Эйнштейн 14 шо кхаьчча
Араухь йелла Эйнштейнан аттестат (оценкаш йалх балл йолу шкалаца)
Эйнштейн патентан бюрохь
Милева Марич уллехь
Эйнштейнаc шен теори кхоьллина Бернехь долу цӀа
Макс Планк
Эйнштейн Хьлхара Сольвейн конгрессехь
Йеза хӀумно меттиг саттор
Эйнштейн шен зудчунца Японехь, 1922 шеран ноябрь-декабрь
Эйнштейн а, Лоренц а (1921)
Эйнштейн а, Нильс Бор а
Эйнштейн шен зудчунца
Принстон. Перспективан талламан институтан коьрта цӀа (Fuld Hall)
Эйнштейнан америкин пачхьалкхан сертификат луш (1940)
Рузвельтига йаздина кехат
Эйнштейнан цӀа Принстонехь
В 1947 году
Эйнштейнан сурт Израилан Ӏилманийн академин чохь
Израилан ахча 5 лир (1968) Эйнштейнан сурт тӀехь долуш
ТӀаьххьара шераш

Цхьайолу Эйнштейнаца доьзна меттигаш:

  • Берн, Крамгассе урам (Kramgasse), 49. Цигахь иза Ӏийна 1903—1905 шарашкахь. ХӀинца цу чохь йу Эйнштейнан музей.
  • Цюрих, Муссонштрассе, 12 (1909—1911).
  • Цюрих, Гофштрассе, 116 (1912—1914).
  • Берлин, Виттельсбахерштрассе, 13 (1914—1918). 1945 шарахь тӀом бахьнехь дохийна.
  • Берлин, Габерландштрассе, 5 (1918—1933). 1945 шарахь тӀом бахьнехь дохийна.
  • Принстон, Мерсер-стрит, 112 (1933—1955).
Мемориалан аннаш

Фильмографи

бӀаьра нисйан
  • «Альберт Эйнштейн. Формула жизни или смерти» (BBC 2005 шарахь йаьккхина фильм).
  • «Эйнштейн и Эддингтон» (инг. Einstein and Eddington) — BBCс, HBOс 2008 шарахь цхьана йаьккхина фильм, режиссёр: Филип Мартин. Эйнштейна ролехь вара Энди Серкис.

Эйнштейнас йазйинарш

бӀаьра нисйан

Шен маттахь

бӀаьра нисйан

Оьрсийн маттахь

бӀаьра нисйан

Билгалдахарш

бӀаьра нисйан
  1. Немцойн маттахь транскрипцица нийса цӀе йаккхар ду Альберт Айнштайн. Ингалсан маттахь — [ˈælbɝt (-ət) ˈaɪnstaɪn] (Элберт Айнстайн). Иштта хьажа How to pronounce Albert Einstein — inogolo.

Литература

бӀаьра нисйан

Хьажоргаш

бӀаьра нисйан