Баскетбол Олимпийн ловзаршкахь

Дуьхьара къийсамаш баскетболах ловзуш йукъадевлла 1936 шеран аьхкенан Олимпийн ловзаршкахь Берлинехь, оцу хенахь дуьйна хӀора программин йукъа тухура. И хан хилале — Ловзаршкахь 1904 шарахь — дӀайаьхьира гайтаман матчаш баскетболхойн АЦШ. Йукъатохар баскетбол Олимпийн программийн мегара 1932 шарахь кхоьллича Дуьненайукъара баскетболан федераци (FIBA). FIBA хьалхара инарлин секретаран Джонсан а, Комитетан XI Олимпиада дӀайахьран инарлин секретаран а Карл Диеман дийцарш бахьнехь бурам тӀехь, Стокгольмера Германе, доьдуш хилла долу (1934 шеран 19 октябрехь) берлинан Комитето шен пленаран хийшамехь 1934 шеран къобал дира баскетбол Олимпийн ловзарийн программин йукъатохар. Дуьненайукъара олимпийн комитетан (МОК) сацамца сессехь 1935 шеран 28 февралехь Ослохь баскетбол къобал йира олимпийн спортан тайпа ю аьлла.

Баскетбол

Дуьххара олимпийн чемпион хилира гулйина команда АЦШ. ТӀаьхьа деазза бен АЦШ баскетболхой ца ийшира Олимпийн турнирашкахь — 1972 а, 1988 шерашкахь — ССРС гулйина командина, 2004 — Аргентинин гулйина командина, ткъа 1980 шарахь бойкотбахьна долуш лозане а ца левзана..

Зударийн баскетбол Олимпийн ловзаршна йукъа эцна FIBA конгрессехь Мюнхенехь XX Олимпиадин ловзарш доьдуш долуш. Вукха 1976 шеран ловзаршкахь Монреалехь дуьххьара хилла зударийн къовсам.

1992 шеран ловзаршкахь Барселонехь ДОК куьйгалло тӀеэцна йукъабита профессионалаш Олимпиадина. Цул тӀехьа баскетболхой КъБАн а, WNBAн а, ловза буьйлабелира Олимпиадехь.

Зударийн баскетбол Олимпийн ловзаршна йукъа эцна FIBA конгрессехь Мюнхенехь XX Олимпиадин ловзарш доьдуш долуш. Вукха 1976 шеран ловзаршкахь Монреалехь дуьххьара хилла зударийн къовсам.

1992 шеран ловзаршкахь Барселонехь ДОК куьйгалло тӀеэцна йукъабита профессионалаш Олимпиадина. Цул тӀехьа баскетболхой КъБАн а, WNBAн а, ловза буьйлабелира Олимпиадехь.

СовгӀатхой къовсаман

Божарий

Шо	Меттиг дӀайахаран	Финал			3-гӀа меттиг къовсу матч
		1-ра меттиг	Чот	2-гӀа меттиг	3-гӀа меттиг	Чот	4-гӀа меттиг
1936	Берлин	АЦШ	19 : 8	Канада	Мексика	26 : 12	Польша
1948	Лондон	АЦШ	65 : 21	Франци	Бразили	52 : 47	Мексика
1952	Хельсинки	АЦШ	36 : 25	Flag of the Soviet Union 1923.svg	Уругвай	68 : 59	Аргентина
1956	Мельбурн	АЦШ	89 : 55	Flag of the Soviet Union.svg	Уругвай	71 : 62	Франци
1960	{{байракх}} кепана цхьаа вариант ца йевза 1946. Рим	АЦШ	Ца хилла	Flag of the Soviet Union.svg	Бразили	ца хилла	Flag of Italy (1946-2003).svg
1964	{{байракх}} кепана цхьаа вариант ца йевза 1870. Токио	АЦШ	73 : 59	Flag of the Soviet Union.svg	Бразили	76 : 60	Пуэрто-Рико
1968	Мехико	АЦШ	65 : 50	Югослави	Flag of the Soviet Union.svg	70 : 53	Бразили
1972	Мюнхен	Flag of the Soviet Union.svg	51 : 50	АЦШ	Куба	66 : 65	Flag of Italy (1946-2003).svg
1976	Монреаль	АЦШ	95 : 74	Югослави	Flag of the Soviet Union.svg	100 : 72	Канада
1980	Москва	Югослави	86 : 77	Olympic flag.svg	Flag of the Soviet Union.svg	117 : 94	Испани
1984	Лос-Анджелес	АЦШ	96 : 65	Испани	Югослави	88 : 82	Канада
1988	{{байракх}} кепана цхьаа вариант ца йевза 1984. Сеул	Flag of the Soviet Union.svg	76 : 63	Югослави	АЦШ	78 : 49	Flag of Australia.svg
1992	Барселона	АЦШ	117 : 85	Хорвати	Литва	82 : 78	Цхьаьнатоьхна команда
1996	Атланта	АЦШ	95 : 69	Югослави	Литва	80 : 74	Flag of Australia.svg
2000	Сидней	АЦШ	85 : 75	Франци	Литва	89 : 71	Flag of Australia.svg
2004	Афина	Аргентина	84 : 69	Flag of Italy (2003-2006).svg	АЦШ	104 : 96	Литва
2008	Пекин	АЦШ	118 : 107	Испани	Аргентина	87 : 75	Литва
2012	Лондон	АЦШ	107 : 100	Испани	Росси	81 : 77	Аргентина
2016	Рио-де-Жанейро	АЦШ	96 : 66	Серби	Испани	89 : 88	Flag of Australia.svg
2020	Токио	АЦШ	87 : 82	Франци	Flag of Australia.svg	107 : 93	Словени

Мидалийн чот

Меттиг	Пачхьалкх	Дашо	Дато	Бронза	Массо
1	USA'	16	1	2	19
2	URS'	2	4	3	9
3	YUG'	1	3	1	5
4	ARG'	1	0	1	2
5	ESP'	0	3	1	4
6	FRA'	0	3	0	3
7	ITA'	0	2	0	2
	SRB'	0	2	0	2
9	CRO'	0	1	0	1
	CAN'	0	1	0	1
11	BRA'	0	0	3	3
	LTU'	0	0	3	3
13	URU'	0	0	2	2
14	AUS'	0	0	1	1
	CUB'	0	0	1	1
	MEX'	0	0	1	1
	RUS'	0	0	1	1
Total		20	20	20	60

Зударий

Мохк	1976	1980	1984	1988	1992	1996	2000	2004	2008	2012	2016	2020	Дерриг
Flag of Australia.svg			5	4		3	2	2	2	3	5	8	9
Ангола										12			1
Белорусси									6		9		2
Бельги												7	1
Болгари	3	2		5									3
Бразили					7	2	3	4	11	9	11		7
Flag of the United Kingdom.svg										11			1
Мажаройчоь		4											1
Желтойчоь								7					1
ДР Конго						12							1
Испани					5			6	5		2	6	5
Flag of Italy.svg		6			8	8							3
Канада	6		4			11	10			8	7	9	7
Цийчоь			3	6	2	9		9	4	6	10	5	9
Куба		5			4	6	9						4
Латви									9				1
Мали									12				1
Нигери								11				11	2
Керла Зеланди							11	8	10				3
Цхьаьнатоьхна команда					1								1
Польша							8						1
Пуэрто-Рико												12	1
Росси						5	6	3	3	4			5
Сенегал							12				12		2
Серби												4	1
Словаки							7						1
Flag of the Soviet Union.svg	1	1		3									3
АЦШ	2		1	1	3	1	1	1	1	1	1	1	11
Туркойчоь										5	6		2
Украина						4							1
Франци							5			2	4	3	4
Хорвати										10			1
Чехи								5	7	7			3
Чехословаки	4			8									2
Югослави		3	6	2									3
Къилба Корей			2	7		10	4	12	8			10	7
Япон	5					7		10			8	2	5
Берриг мехкаш: 33	6	6	6	8	8	12	12	12	12	12	12	12

Сербин гулйина команда тӀаьхье йу Союзан Респуликин Югославин (1918 ш. — 04.02.2003 ш.), Сербин, Черногорин. Гулйина команда Российн когаметта йу ССРС гулйина комадин (1917—1991). ФИБАс чот тухуш мидалашна ССРС а, Россис а. Ткъа иштта чот тухуш мидалашна Югославис 1992 шо кхачале а , Югославис а, Сербис а 1992 шарал тӀаьхьа йаьхнарш.

Литература

• Васильев В. Л. Баскетбол на олимпиадах. — М.: Советская Россия, 1959. — 62 с.
• Гомельский А. Я. Баскетбол завоевывает планету: Баскетбол на Олимпиадах. — М.: Советская Россия, 1980. — 144 с.
• Квасков В. Б. 100 лет российского баскетбола: история, события, люди: справочник. — М.: Советский спорт, 2006. — 274 с. — ISBN 5-9718-0175-9.

Хажа кхин а

• Баскетболех ловзаран Олимпийн ловзарийн призерийн исписка

Хьажоргаш

• Баскетбол на Олимпийских играх(ингалс.)