Исаева, Асет Марцаровна
Иса́ева Асе́т Марца́ровна (1915 шеран 5 сентябрехь, Лаха Невре, Нохчийчоь, Теркан область, Российн импери — 1971 шеран 5 мартехь, Соьлжа-ГӀала, Нохч-ГӀалгӀайн АССР, РСФСР, ССРС) — Х. Нурадиловн цӀарах йолу Нохчийн пачхьалкхан драман театран актриса, Нохч-ГӀалгӀайн АССР Халкъан артистка (1961), РСФСР Сийлахь артистка (13.9.1968).
 Исаева Асет Марцаровна | |
|---|---|
 | |
| Йина терахь | 1915 шеран 5 сентябрь |
| Йина меттиг | Лаха Невре, Нохчийчоь, Теркан область, Российн импери |
| Кхелхина терахь | 1971 шеран 5 март (55 шо) |
| Кхелхина меттиг | Соьлжа-ГӀала, Нохч-ГӀалгӀайн АССР, РСФСР, ССРС |
| Гражданалла |
 Российн импери →  ССРС |
| Корматалла | |
| Театр | Х. Нурадиловн цӀарах йолу Нохчийн пачхьалкхан драман театр |
| Спектаклаш |
|
| СовгӀаташ |
 |
Биографи
бӀаьра нисйанЙина 1915 шеран 5 сентябрехь Лаха Неврехь. Цуьнан ши ваша а, йиша а дара. Бераш кегий долуш да велира. Гергарчара церан нана маре а йелла, бераш берийн цӀа чу дӀаделира.
Масех шо даьлчи Асета чекхйехира бедарш йору а, тоьгу а курсаш, ткъа цул тӀаьхьа деша хӀоьттира партийн ишколе. 1931 шарахь иза деша хӀоьттира театран студи, цуьнан директор вара Бадуев СаӀид.
Кхузахь цунна вевзира Бадуев СаӀидан жимаха волу ваша — Мовждин. Дукха хан йаллале, гергарчеран лаамаза иза цуьнга маре йахара. Студи чекхйаьккхинчул тӀаьхьа уьш Х. Нурадиловн цӀарах йолу Нохчийн пачхьалкхан драман театран труппан йукъабахара. Дукха хан йаллале церан шиъ йоӀ дуьнен чуйелира.
1944 шарахь депортаци йолуш зудий майрий вовшех дайна къаьстира. Асет ненаца, йишийца, йоьӀаршца йехира Узбекистанан гӀалахь Аурахимат. Доьзал кхабархьама цуо болх бира плавикошпатан комбинатехь белхалочун даржехь.
Цул тӀаьхьа цуо доьзал Чимкенте дӀакхалхийра. Дукха хан йаллале хиира, цуьнан майра шен гергарчаьрца Меркехь вуй. Асет йоьӀаршца иза волчу дӀайахара. Йуьхьанца иза балха хӀоьттира дечигах аннаш дохучу меттиге, цул тӀаьхьа консервийн заводе. Ткъа суьйренашкахь цара берриг доьзалца цхьаьна цӀа дора.
1956 шарахь нохчашна реабилитаци йинчул тӀаьхьа артисташна хьалхарчу могӀаршкахь бакъо йелира цӀа берза. Дина даланза цӀа а дитина зударий Хамидов Ӏабдул-Хьамида кхоьллинчу эшарийн а, хелхарийн а ансамблан декъахь Нохчийчу цӀабирзира.
Хьажоргаш
бӀаьра нисйан- Зарета Осмаева. Асет Исаева. 27/2/2009 Архивйина 2014-11-29 — Wayback Machine
- Информационное агентство «Чечен-Инфо». ЖЗЛ. Асет Исаева — легенда чеченского театра. 7/12/2013 Архивйина 2015-02-13 — Wayback Machine
|
ХӀара чекхбаккханза йаззам бу. Хьоьга, йоза тодина, нисдина, гӀо далур ду проектана. ХӀара дехар ду, хьай аьтту балахь хийца йоза билгала долучуьнца. |