Селезнёв, Геннадий Николаевич

Селезнёв Генна́дий Никола́евич (вина 1947 шеран 6 ноябрехь, Серов, Свердловскан область, РСФСР, ССРС — велла 2015 шеран 19 июлехь, Москох, Росси) — советийн а, российн а пачхьалкхан, политикин гӀуллакххо.

Селезнёв Геннадий Николаевич
Селезнёв Геннадий Николаевич
Российн Федерацин Пачхьалкхан думин IV кхайкхаман Федералан гуламан депутат
 — 2007 шеран 2 декабрь
Российн Федерацин Федералан гуламан Пачхьалкхан думин председатель
 — 2003 шеран 29 декабрь
Президент Ельцин Борис
Путин Владимир
Хьалха хилларг Рыбкин Иван
Когаметтаниг Грызлов Борис
I кхайкхаман Пачхьалкхан думин председателан гӀовс
 — 1996 шеран 16 январь
Хьалха хилларг Ковалёв Валентин
Российн Федерацин I кхайкхаман Пачхьалкхан думин депутат
 — 1996 шеран 16 январь
РФКП ЦК Президиуман декъахо
 — 2002 шо
Росси денйаран партин
председатель
 — 2015 шо
Хьалха хилларг дарж кхоьллина
Когаметтаниг Игорь Ашурбейли
Вина терахь 1947 шеран 6 ноябрь({{padleft:1947|4|0}}-{{padleft:11|2|0}}-{{padleft:6|2|0}})
Вина меттиг Серов, Свердловн область, ССРС
Кхелхина терахь 2015 шеран 19 июль({{padleft:2015|4|0}}-{{padleft:7|2|0}}-{{padleft:19|2|0}}) (67 шо)
Кхелхина меттиг Москва, Росси
ДӀавоьллина
Зуда Селезнёва (Маслова) Ирина Борисовна
Бераш Селезнёва Татьяна Геннадьевна
Парти ССКП
(1968—1991)
РФКП
(1992—2002)
Росси денйаран парти
(2002—2015)
Дешар
СовгӀаташ
Халкъийн доттагӀаллин орден
Юбилейная медаль «За доблестный труд (За воинскую доблесть). В ознаменование 100-летия со дня рождения Владимира Ильича Ленина»
Болхбаран меттиг
Викилармин логотип Медиафайлаш Викилармехь

ССКП ЦК декъахо (1990—1991), РФ шолгӀа а, кхоалгӀа кхайкхаман Пачхьалкхан думин председатель (1996—2003), РФ хьалхарчу йеа кхайкхаман Пачхьалкхан думин депутат (1993—2007). Аьрру политикин « Росси денйаран» парти коьллинарг, Мособлбанкан директорийн кхеташонан председатель (2009—2014), Дуьненайукъара «Цхьаьна» телекинофоруман председатель[1]. Президент Федерации конного спорта России (2005—2010)[2][3].

1980 - 1993 шерийн муьрехь «Комсомолан бакъдерг», «Хьехархочун газет», «Бакъдерг» газетийн коьрта редактор.

Коммунистел тӀаьхьарчу Россехь Селезнёв вара уггаре лакхара коммунист, 8 шарахь гергга лаьттира пачхьалкхан тӀегӀанера доьалгӀачу даржехь, цуьнца цхьаьна 1996—2002 шерашкахь вара РФКП ЦК Президиуман декъахо. Баьржинчу маххадорца, хаъал дакъалаьцна российн парламентаризм хӀоттарехь[4][5][6].

Биографи нисйе бӀаьра

Бераллера а, жималлера а шераш нисйе бӀаьра

Вина Свердловскан областера Серовхь. Хьалха кхелхина да, кхиийна нанас а, ненан майрано а. 7 шерера 10 шо хиллалц ваьхна ненаненаца Чудски Борехь, цигахь чекхйаьккхина йуьхьанцара ишкол. 11 шо долуш кхелхина нана йолчу Ленинграде, цигахь чекхйаьккхина Выборган кӀоштара N 471 йолу ишколан 8 класс[7]. Бераллехь дуьйна Геннадийн йезайелира говраш. Цунах лаьцна Селезнёвс дагалоьцура: «Сан дахарехь даиман а уллехь дара божалш, белхан говраш: тхуна берашца цхьаьна хазахетара Ӏу хуьйцуш, тӀаккха буса говраш хоьхкура». Жималлехь Ӏемира говран спортан ишколехь[8].

1964 шарахь чекхйаьккхира говзаллин-техникин доьшийла. 1964 - 1966 шерашкахь Ленинградера № 730 йолчу предприятехь (Ленинградан пачхьалкхан компрессоран заводехь) токарь болхбира[9]. Ша Селезнёвс дуьйцура: «ГТД итт баттахь дешначул тӀаьхьа хьажийра ленинградан „Компрессор“ заводе, ткъа болх бинчул тӀаьхьа оьхура суьйренан ишколе».

1966—1967 шерашкахь гӀуллакхехь вара Архангельскан областан Мирни гӀалара ракетийн эскаршкахь[7]. 1967 шарахь деша хӀоьттира ССРС Министрийн Кхеташонера ССРС ПКхК Москохан лакхара дозанан баьччаллин доьшийле, амма тӀаьхьо йукъараваьккхира цигара могашаллин хьал бахьнехь[10]. Цул тӀаьхьа Советийн Эскарехь гӀуллакхехь вара[9].

Журналистикехь нисйе бӀаьра

1974 шарахь дуьхьала воцуш чекхйаьккхира ЛПУ А. А. Ждановн цӀарах журналистикин факультет[9] вместе с О. К. Рудновым. В 1974—1980 годах — заместитель главного редактора, главный редактор областной газеты ВЛКСМ «Смена» (Ленинград)[9].

1980 шо — ЙЛККС ЦК пропагандин а, агитацин а декъан куьйгалхочун хьалхара гӀовс[9], Москох гӀалин ЙЛККС ЦК бюрон декъахо.

1980—1988 шерашкахь — «Комсомолан бакъдерг» газетан коьрта редактор[9]. Селезнёвс «Комсомолан бакъдерг» газетехь болх бечу муьрехь йукъайоу «дуьххьал йолу аса» («КБ» газетан дешархойн телефонан къамелашкахь гӀарабевллачу политикашца а, йукъараллин гӀуллакххошца), йукъадовлу бесара хӀора кӀиранан «Комсомолан бакъдерг» газетан тӀедеш долу сов газет — «Къамелхо» газет (ССРС хьалхара бесара хӀора кӀиранан газет), кхин дерш а. Оццу хенахь Селезнёв волуш «Комсомолан бакъдерг» газето дӀайиллира советийн рок-музыкин дуьхьала кампани (йаззам «Сийна олхазарх йина рагу», кхин а)[10].

1988 шеран декабрера 1991 шеран февраль кхаччалц — «Хьехархойн газетан» коьрта редактор[9]. Оцу даржехь гӀолецира «ССРС шеран хьехархо» къовсам кхуллуш.

Пачхьалкхан Къинхьегаман комитетан кегийрхойн институтан журналистикин кафедрин куьйгалхо, хьалха хилла Лакхара комсомолан ишкол. Селезневс лекцеш йеша кхайкхинчу хьехархошна йукъахь бара тайп-тайпана политикин некъ лело а, пачхьалкхашкара а нах — Кьеза Джульетто, Слоним Маша, Лысенко Анатолий, Калугин Олег, Поздняев Михаил, Иванов Юрий, Пономарёва Ксения, Пилипенко Юрий. Селезнёвн курсера арахецархошна шеш журналистикехь карийна ца Ӏа — шен кхоллараллин некъ хаьржина йишлакхархочо Любавин Сергейс, актрисас Старостина Еленас.

1990 шеран июлехь дуьйна[10] 1991 шеран август кхаччалц — ССКП ЦК декъахо.

1991 шеран февралера август кхаччалц — «Бакъдерг» газетан коьрта редакторан хьалхара гӀовс[9], ткъа 1991 шеран августан хиламаш — «Бакъдерг» газетан коьрта редактор[9].

1991 шеран августехь хӀоьттира «Бакъдерг Интернешнл» АЙ вице-президентан дарже[9].

СовгӀаташ нисйе бӀаьра

Иэс нисйе бӀаьра

2019 шеран 21 ноябрехь Петарбухан пачхьалкхан университетан Ректоран флигелан гӀишлон тӀехь дӀадиллира иэсан у[16][17][18][19].

Библиографи нисйе бӀаьра

  • Имя с первой полосы: герои эпохи — герои «Комсомольской правды» / Селезнев Г. Н., ред.; Андриянов В. И., ред.; Афанасьев А. В., сост.; Долгополов, Н. М., сост.; Лаврова К. Н., сост.; Овчинникова Л. П.,с ост.; Хабидулин В., сост.; Шуткевич В. М., сост.; Янчук Г. В. сост.; Селезнев Г. Н., автор предисловия и т.п.; Шевцов М. К., худ. — М.: Правда, 1985. — 589, [3] с. 200 000 экз.

Хьажа кхин а нисйе бӀаьра

Билгалдахарш нисйе бӀаьра

  1. Скриптан гӀалат: Иштта модуль йац «CiteWeb».
  2. Ушёл из жизни Геннадий Селезнёв
  3. Умер Геннадий Селезнёв Архивйина 2018-07-06 — Wayback Machine
  4. НТВ. Геннадий Селезнёв (1947—2015)
  5. Вести. Ru Политик над схваткой: в Москве скончался Геннадий Селезнёв
  6. «Единая Россия»: экс-спикер Госдумы Селезнёв был мастером компромисса
  7. 1 2 Скриптан гӀалат: Иштта модуль йац «CiteWeb».
  8. Gazeta.ru, 20 июля 2015. Умер Геннадий Селезнев Архивйина 2018-07-06 — Wayback Machine
  9. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Скриптан гӀалат: Иштта модуль йац «CiteWeb».
  10. 1 2 3 [http://www.panorama.ru/gov/gov20038.shtml Russian Governement
  11. Указ Президиума Верховного Совета СССР от 23 января 1986 года № 4052—XI «О награждении орденами и медалями СССР наиболее отличившихся работников редакции газеты „Комсомольская правда“ и типографии имени В. И. Ленина издательства ЦК КПСС „Правда“, занятых выпуском газеты»
  12. http://graph.document.kremlin.ru/documents/1150322(ТӀе цакхочу хьажорг)
  13. Скриптан гӀалат: Иштта модуль йац «CiteWeb».
  14. Скриптан гӀалат: Иштта модуль йац «CiteWeb».
  15. Скриптан гӀалат: Иштта модуль йац «CiteWeb».
  16. [https://piter.tv/event/V_Peterburge_otkrili_memorialnuyu_dosku_Gennadiyu_Seleznevu/ В Петербурге появилась мемориальная доска Геннадию Селезневу
  17. [https://spbu.ru/news-events/novosti/po-iniciative-spbgu-v-peterburge-poyavyatsya-novye-memorialnye-doski-izvestnym По инициативе СПбГУ в Петербурге появятся новые мемориальные доски известным ученым - Санкт-Петербургский государственный университет
  18. [https://spb.aif.ru/society/people/memorialnaya_doska_zhurnalistu_seleznevu_poyavitsya_v_sankt-peterburge Мемориальная доска журналисту Селезневу появится в Санкт-Петербурге | Люди | ОБЩЕСТВО | АиФ Санкт-Петербург
  19. [https://topspb.tv/news/2019/11/21/memorialnuyu-dosku-gennadiyu-seleznevu-otkryli-na-fasade-rektorskogo-fligelya-spbgu/ Мемориальную доску Геннадию Селезневу открыли на фасаде ректорского флигеля СПбГУ | Телеканал "Санкт-Петербург

Литература нисйе бӀаьра

Хьалха хилларг:
Ганичев Валерий

«Комсомолан бакъдолчун»  коьрта редактор
 

1981 шеран 1 январь — 1988 шеран 28 декабрь
Когаметтаниг:
Фронин Владислав
Хьалха хилларг:
Фролов Иван

«Бакъдолчун» коьрта редактор
 

1991 шеран 22 август — 1993 шеран 13 октябрь
Когаметтаниг:
Линник Виктор