1653 шо

XV бӀешо — XVI бӀешо — XVII бӀешо — XVIII бӀешо — XIX бӀешо

1590‑гӀа	1590	1591	1592	1593	1594	1595	1596	1597	1598	1599

1600‑гӀа	1600	1601	1602	1603	1604	1605	1606	1607	1608	1609
1610‑гӀа	1610	1611	1612	1613	1614	1615	1616	1617	1618	1619
1620‑гӀа	1620	1621	1622	1623	1624	1625	1626	1627	1628	1629
1630‑гӀа	1630	1631	1632	1633	1634	1635	1636	1637	1638	1639
1640‑гӀа	1640	1641	1642	1643	1644	1645	1646	1647	1648	1649
1650‑гӀа	1650	1651	1652	1653	1654	1655	1656	1657	1658	1659
1660‑гӀа	1660	1661	1662	1663	1664	1665	1666	1667	1668	1669
1670‑гӀа	1670	1671	1672	1673	1674	1675	1676	1677	1678	1679
1680‑гӀа	1680	1681	1682	1683	1684	1685	1686	1687	1688	1689
1690‑гӀа	1690	1691	1692	1693	1694	1695	1696	1697	1698	1699

1700‑гӀа	1700	1701	1702	1703	1704	1705	1706	1707	1708	1709

Хронологин таблица

**1653 шо кхечу рузманашкахь**
Григорианан рузма	1653 MDCLIII
Юлианан рузма	1652—1653 (11 январехь дуьйна)
Юлианан рузма византийн эрица	7161—7162 (11 сентябрехь дуьйна)
Рум йиллинчара дӀа	2405—2406 (1 майхь дуьйна)
Жуьгтийн рузма	5413—5414 ה'תי"ג — ה'תי"ד
Исламан рузма	1063—1064
Шираэрмалойн рузма	4145—4146 (11 августехь)
Эрмалойн килсан рузма	1102 ԹՎ ՌՃԲ
Цийн рузма	4349—4350 壬辰 — 癸巳 Ӏаьржа саьрмик — Ӏаьржа лаьхьа
Эфиопийн рузма	1645 — 1646
ШирахӀиндин рузма
- Викрам-самват	1709—1710
- Шака самват	1575—1576
Иранан рузма	1031—1032
Буддийн рузма	2196

Хиламаш

Цхьа могӀа баккхий ингалсан-голландин хӀордан тӀемаш (хӀора агӀора 200 сов кема, 20-30 эз. ст., 6-8 эз. йоккха топ). Июнь-июль — коьртехь Мартин Тромп волу голландин флотан цхьа могӀа иэшамаш. Ингалсан флото гуо бина къевлина голландин бердйист.
20 апрель — Кромвела Йеха парламентан «цӀога» лаллар^[1]. Июль — Жима (Бербонан) парламент кхайкхар, цуьнан декъашхой факт хилла дӀахӀиттийна бара Пачхьалкхан кхеташоно. ХӀоттийна гражданийн зуда ялоран махбар, бакъонийн кодаш хӀитто комитет кхоьллина. 26 сентябрехь — «Ирландин хӀоттамах акт» дина. Ирландхой охьаховшо мохк белла Коннотехь. Декабрь — парламент дӀасахецна. 16 декабрехь — Пачхьалкхан кхеташоно тӀеэцна Ингалсан республикин конституци («Урхаллин герз»). Ӏедал декъна лорд-протекторан, Пачхьалкхан кхеташонна, парламентана йукъахь.
1653—1658 — Ингалсан лорд-протектор Кромвель Оливер (1599—1658) ву.
Голландехь гӀалин лахенаш гӀевттина.
Филипп паччахьо чӀагӀдина каталонхошна йелла йерриг маршонаш а, гӀоленаш а.
Янсени жайнахь Ӏосаллин пхи хӀума далийна Папин булло.
Голштинан герцога Российн схьавелла Анкудинов.
Патриарх волчу Никонан Оьрсийн Килсан хийцамийн йуьхьиг.
1 август — Аввакуман мурид Неронов Сибрех хьажийна.
Март — С.Чарнецкийн польшин-литван эскаро тӀемаш болийна Украинехь. 15 эзар долу эскар чудахна Брацлав махка. Богунан гӀазакхийн дакъоша мостагӀ гӀел а вина Монастырищен гергара тӀамехь вадийтира. Гуьйре — Украина агӀора таттаделира доккха Польшин эскар. Хмельницкийс лелайо партизанийн тӀеман тактика, ткъа тӀаьхьа Жванецан гуо бина, цунна чохь къовлабелла полякаш. Ислам-Гирей кӀелдахула барт бан волавелла Казимир Янаца. Жванец уллохь бинчу барто меттахӀоттадора Зборовн бертан хьал. Москохара Украине йахара В. В. Бутурлинан йоккха вакийлат.
Чунминдао гӀайре Чжэн Чэнгуна дӀалацар. Цуьнан флот олалла деш йу Янцзы а, Доккха татолна а чохь.
Махлелоран устав.