II эзар шо
XV бӀешоXVI бӀешоXVII бӀешоXVIII бӀешоXIX бӀешо
1590‑гӀа 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599
1600‑гӀа 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609
1610‑гӀа 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619
1620‑гӀа 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629
1630‑гӀа 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639
1640‑гӀа 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649
1650‑гӀа 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659
1660‑гӀа 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669
1670‑гӀа 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679
1680‑гӀа 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689
1690‑гӀа 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699
1700‑гӀа 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709
Хронологин таблица
1689 шо кхечу рузманашкахь
Григорианан рузма 1689
MDCLXXXIX
Юлианан рузма 1688—1689 (11 январехь дуьйна)
Юлианан рузма
византийн эрица
7197—7198 (11 сентябрехь дуьйна)
Рум йиллинчара дӀа 2441—2442 (1 майхь дуьйна)
Жуьгтийн рузма
5449—5450

ה'תמ"ט — ה'ת"ן

Исламан рузма 1100—1101
Шираэрмалойн рузма 4181—4182 (11 августехь)
Эрмалойн килсан рузма 1138
ԹՎ ՌՃԼԸ

Цийн рузма 4385—4386
戊辰 — 己巳
можа саьрмик — можа лаьхьа
Эфиопийн рузма 1681 — 1682
ШирахӀиндин рузма
- Викрам-самват 1745—1746
- Шака самват 1611—1612
Иранан рузма 1067—1068
Буддийн рузма 2232


Хиламаш нисйе бӀаьра

 
1689 шарахь Амстердамехь дина карта
  • Январан чаккхе — Парламент-конвенто хаьржина Вильгельм Оранан а, Мария а яьсса йисинчу Ӏарш тӀе.
  • 1689—1694 — Ингалсан паччахь-аьзни Мария II.
  • 1689—1702 — Ингалсан паччахь Вильгельм III Оранан (Голландин штатгальтер).
  • 13 февраль — Ингалс. Конвенто тӀеэцна «Бакъонийн деклараци». 3 июнехь — Динашна собар хиларан акт, цуо бакъо елира даржашка баха протестанташна-диссентерашна. Гуьйре — «Бакъонийн декларацех» «Бакъонех билль» йина[1].
  • 31 май — шайн коьртехь Джейкоб Леслер волу гӀовттамхоша дӀалецира Америкера Нью-Йорк форт, кхоьллира шайн правительство. Леслеран гӀаттам охьатаӀийра британин эскаро 1691 шарахь[2].
  • Ингалс «Аугсбурган лига» юкъакхетий Францица тӀом болабо.
  • 6 октябрь Александр VIII-гӀа Руман папа хаьржина
  • 1689—1691 — Папа Александр VIII-гӀа.
  • Паччахьан йоӀ Софья йохор, Пётр I-ра ша урхалла дан волавалар.
  • Чехехь (Коуржима кӀоштахь) ахархойн гӀаттам.
  • Шеран чаккхе — Австрихой туркошла иэша буьйлабелла, юхабевлира. Сербера австрийн махка бевдира 60-70 эз. стаг гергга. Туркоша охьатаӀийра Сербера а, Македонера а гӀаттам.
  • 30 март — Иезуиташ атеизман бехке вина, Варшаван базаран майданахь вагийна литван эла Казимир Лышински.
  • март-май — В.В. Голицынан оьрсийн эскар ГӀирме дахар. Оьрсий коьрта тӀом ца беш юхабевлира Перекопера.
  • Аьхке — Нерчинскехь Российн а, Цийчоьнан а йукъара дийцарийн юьхьиг. 27 августехь — Нерчинскан барт бина Российно а, Цийчоьно а. Амуран аьрру берд бисира маньчжурашкахь.

Билгалдахарш нисйе бӀаьра

  1. Декларация прав 1689 года // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
  2. БСЭ 3-е изд. т.14 — С.356.