Идрис
Идрӣс (Ӏаьр. إِدْرِيسُ), Товрат чохь Ахнӯх, Ханӯх (Ӏеб. חֲנוֹךְ) — иза исламан дуьххьарлерчу пайхамарех цхьаъ ву. Динийн ламасташкахь ма-бохху, Адам а, Шис а дӏаваьллачул тӏаьхьа, дуьххьара шега пайхамаралла делларг ву иза.
Идрис | |
---|---|
Ӏаьр. إدريس | |
| |
АнасуллахӀ, Ахнух, Ханух | |
Говзалла | пайхамар, математик, астроном |
Вина меттиг | Бабил |
Кхелхина терахь | хууш дац |
Кхелхина меттиг |
|
Да | Ярад |
Бераш | Мутташалахь |
Силсила | Идрис ибн Ярад ибн МухӀалаил ибн Аннуш ибн Къинан ибн Шис ибн Адам[1] |
Лоруш волу динаш | ислам, жуьгталла, насаралла |
Кхечу меттанашкахь йоккху цӀе |
Ӏеб. חנוך, лат. Enoch шир.-желт. Ενωχ |
Тамашийна гӀуллакхаш | йоьалгӀачу стигал ваккхар |
Силсила
бӀаьра нисйанТоврат чохь иза «Ахнух» ибн Ярад ибн Мухӏалаил ибн Къинан ибн Аннуш ибн Шис ибн Адам ву[2]. Иза Нухь пайхамаран дедайх ву.
Исламехь
бӀаьра нисйанИдрис — иза Къуръан чохь Дала бийцинчу пайхамарех цхьаъ ву. Адам берех дуьххьара шега пайхамаралла делларг ву иза, Адам а, Шис а дӏаваьлла чул тӏаьхьа. Цунна Идрис цӏе тиллина цо дукха жайнаш йаздеш хилла дела. И ву дуьххьара къоламца йаздинарг а, бедарш тегнарг а, тегна хӏума тӏейоьхнарг а, ткъа цул хьалха цӏокарчий йухуш хилла наха. Иштта дуьххьара герз караэцнарг а, керста нахаца леттарг а, астрономи а, хьесап дан а хаа гӏиртинарг а ву иза[3].
Къуръан чохь шозза хьахош ву:
[ХIай, Мухьаммад!] Идрис хьахаве ахь Жайнахь [Къуръан чохь]. Баккъалла а, чIогIа бакъахьара [стаг] а, пайхамар а вара иза (56) Оха айвира иза леккхачу меттиге (57)[4]
Дуьххьарлера йоза (Ӏаьр.)وَاذْكُرْ فِي الْكِتَابِ إِدْرِيسَ إِنَّهُ كَانَ صِدِّيقًا نَبِيًّا وَرَفَعْنَاهُ مَكَانًا عَلِيًّا
[ХIай, Мухьаммад!] ИсмаIил [пайхамар] а, Идрис [пайхамар] а, Зуль-Кифл [пайхамар] а [хьахабе ахь]. Уьш берриге а собаречарех бара. [5]
Дуьххьарлера йоза (Ӏаьр.)وَإِسْمَاعِيلَ وَإِدْرِيسَ وَذَا الْكِفْلِ كُلٌّ مِنَ الصَّابِرِينَ
Мухьаммад пайхамаро дийцина ша Исраъ а, миӀраж а олучу буьйсанна стигал ваьккхинчу хенахь, йоьалгӀачу стигалахь шена «Идрис» гира аьлла.
Идрис — иза Ильяс вуй?
бӀаьра нисйанАсхьабех цхьаболчу Ӏеламнаха а, царал тӀаьхьабаьхкинчара а аьлла: «Идрис» а, «Ильяс» а цхьанан пайхамаран цӀе йу. Ильяс — Идрис ву, ткъа Идрис — Ильяс ву. ӀабдуллахӀ ибн МасӀуда ша айат доьшучу хенахь: ﴾سَلَامٌ عَلَى إِلْ يَاسِينَ﴿ цо олура: ﴾سَلامٌ عَلى إدْرَاسِينَ﴿. Иштта цо олуш хилла: «Ильяс — иза Идрис ву».
Ибн Касира толийна дош, и шиъ тайп-тайпанара ву аьлларг ду, Идрис Ильяс вац[6].