XVI бӀешо
(XVI тӀера хьажжина кхуза)
ЙолхуьтталгӀа (XVI) бӀешо лаьттира юлианан рузманца 1501 шерера 1600 шо кхаччалц. 1582 шеран 5 (15) октябрехь дуьйна дерриг терхьаш далийна григорианан рузманца.
Коьрта хиламаш
бӀаьра нисйан- Даккхийн географин делларийн мур (XV — XVII бешеран юьхьиг). Тийна Ӏапказ дӀадиллина европахоша (1513; де Бальбоа Васкос). Америкин индахойн демографин бохам.
- Испанхоша схьайоккху ацтекийн импери а, Инкийн импери а. Испанин дешин бӀешо («детин флот»; «Ӏаьржа легенда»; ГабсбурггӀар).
- Италин тӀемаш (1499—1504, 1508—1516, 1521—1526, 1526—1530, 1536—1538, 1542—1546, 1551—1559).
- Ӏусманан империн тӀемаш: Венецица (1499—1503, 1537—1540, 1570—1573), ГӀажарчоьнца (1514—1555, 1578—1590), ГабсбурггӀар (1526, 1529, 1530—1552, 1593—1606). Франко-туркойн альянс (1528—1798).
- Оьрсийн-литвахойн тӀемаш (1500—1503, 1507—1508, 1512—1522, 1534—1537). Василий III-гӀачун (1505—1533), Глинская Еленин (1533—1538) урхалла.
- СефевидгӀеран пачхьалкх (1501—1722).
- ХӀиндин Ӏапказан олалла дархьама Португалин тӀемаш Мамлюкийн пачхьалкхца (1505—1517), Ӏусманан империца (1509, 1538—1557, 1558—1566, 1580—1589, ГӀажарчоьнца (1507—1622). Бразилин бердйист дӀа а йиллина Португалех дӀатоьхна (1500; Алвариш Кабрал Педру).
- ХӀиндера хьалхара европин колони (1510; Португалис Гоа яккхар). Кхоьллина Сийлахь Моголийн импери (1526).
- Реформацин юьхьиг (1517; Лютер Мартин). Протестантизм (1529; «шпайеран протестаци»). Шмалькальденан тӀом (1546—1547).
- Реформаци Ингалсехь (1534; Супрематех акт). «Елизаветин мур» (1558—1603). Эдинбурган барто (1560) чекхдехира ингалсан-шотландин тӀемнийн мур.
Оьздангалла
бӀаьра нисйан- Революци Ӏилманехь (1543—1687).
- Мехийн революци.
- Лакхара Юхадендар (XV бешеран чаккхе — XVI бӀешеран юьхьиг). ТӀаьхьара Йухадендар (XVI бӀешеран йукъ а, чаккхе а).
- Венецин а, Ферраран а сурт дилларан ишколаш.
- Кхоьллина Кёнигсберган университет (1544; Альбрехт Гогенцоллерн).
- 1582 шеран 15 октябрехь дукхаха долчу католикин латтанаш тӀехь йукъайаьккхина Григорианан рузма.
Хьажа кхин а
бӀаьра нисйанКатегори «XVI век» ца карийна.