1572 шо

II эзар шо

XIV бӀешо — XV бӀешо — XVI бӀешо — XVII бӀешо — XVIII бӀешо

1490‑гӀа 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500‑гӀа 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510‑гӀа 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520‑гӀа 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530‑гӀа 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540‑гӀа 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550‑гӀа 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560‑гӀа 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570‑гӀа 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580‑гӀа 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590‑гӀа 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600‑гӀа 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609

Хронологин таблица

1572 (эзар пхи бӀе кхузткъе итт шолгӀа) шо Юлианан рузманца — високосан доцу шо, долалуш долу шинарахь. Иза вайн эран 1572 шо ду, 572 шо 2 эзарлагӀа шерашкахь, 72 шо бӀешеран, 2 шо 8-гӀа иттаннаш шерашкахь XVI бӀешеран, 3 шо 1570-гӀа шерийн.

Хиламаш

• Ноябран йуьхьиг — ТӀехкерла Тийна Браге седа серлабалар.
• Елизаветин омарца «ХӀордан къоьлла» лаьллина ингалсан порташкара. 1 апрелехь — къоьллин тобано Рейнан хикхочехь Брилле йаьккхира. 5 апрелехь — Флиссингенан бахархоша гӀевттина гӀалин чуйитира къоьллин тобанаш. Апрель — къилбаседа провинцешкахь йукъара гӀаттам. ХӀорд тӀехь испанин флотан цхьа могӀа чӀогӀа тӀелатарш.

Вильгельман эскар Къилба Нидерландашка чудар. Вильгельман вешийн Нассаун Людовикан тобано йаьккхина Монс. Альбас Монс а йаьккхина буьззина иэшам бина Вильгельман ницкъашна. Альба гӀоьртира къилбаседехьа. Вильгельман делира лакхара кхочушдаран Ӏедал а, эскаран а, флотан а баьччалла а.

• Голланде йиссо йолийра французийн а, ингалсийн а тобанаш. Испанхоша гуо лаьцна Алкмарна. Декабрь — Харлеман гуо лацаран йуьхьиг.
• 1572—1584 — Голландин а, Зеландин а штатгальтер Оранан Вильгельм.
• Наваррин Генрихан а, Валуа Маргаритин а ловзар.
• 24 августан буса (23 август) — Парижехь Варфоломейн буьйса. Парижехь массашкахь гугеноташ байина. Гугеноташ байина Орлеанехь, Труахь, Руанехь, Тулузехь, Бордохь. Велла адмирал Колиньи. Керлачу тӀеман йуьхьиг.
• 1572—1585 — Руман папа Григорий XIII (1502—1585).
• Полякийн правительство пачхьалкхан гӀуллакхе дӀаэцна масех бӀе гӀазакхи, дӀайазбина уьш реестре.
• 1572—1608 — Мажарчоьнан паччахь Габсбург Рудольф.
• Испанхоша хӀаллакйо «керлаинкийн пачхьалкх».

Росси

• 29 июль — 2 август — Москохан 50 чаккхарма къилбехьара Молодера тӀом, оцу тӀамехь Довт I Гирин гӀирмин эскар дерриг хӀаллакдина коьртехь элин баьчча Воротынский Михаил волчу оьрсийн эскаро.
• Довт-Гири Москохан тӀелатар. ГӀезалой Лопасня эрк тӀехь эла Воротынскийн оьрсийн эскаро хӀаллакбар.
• Опричнина чекхйалар.

Бина

Донн Джонан сурт.

Хьажа кхин а: Категори:Бинарш 1572 шарахь

• Байер, Иоганн — немцойн астроном а, юрист а.
• Джонсон, Бен — ингалсан поэт а, драматург а, драмин теоретик.
• Донн, Джон — ингалсан поэт а, дин хьоьхург а, лондонан Сийлахь Павелан килсан мозгӀар, ингалсан барокко литературин уггаре воккха векал («метафизикин ишкол»). Цхьа могӀа безаман байтийн, элегийн, сонетийн, эпиграммийн, ткъа кхин а динан хьехамийн автор.
• Дреббель, Корнелиус — нидерландийн кхоллархо, оптика, хими, дустаран Ӏилма кхиорехь дакъа лаьцна, дуьххьарлера микроскопийн цхьа тайпа кхоьллинарг, дуьххьарлера болх беш долу хибухара кема динарг.
• Жигмонд Батори — Трансильванин эла, Криштоф Баторин кӀант а, Польшин паччахьан а, сийлахь литвахойн элин Батори Стефанан вешин кӀант.
• Император Го-Ёдзэй — японин император. Цуьнан урхалло гойту Адзути-Момояман а, Эдон а муьрашка дехьадалар.
• Иоанн III Сигизмунд — 1608—1619 шерашкахь Бранденбурган курфюрст, 1608 шарахь дуьйна Пруссин регент, 1618 шарахь дуьйна Пруссин герцог, ГогенцоллернгӀеран некъийн векал. Курфюрстан Иоахим-Фридрихан кӀант, цунна ирс дитина 1608 шарахь, Бранденбург-Кюстрински Екатеринас.
• Кирилл Лукарис — Искандарийн патриарх (1602—1621) а, Константинополан (1612, 1620—1623, 1623—1633, 1633—1634, 1634—1635, 1637—1638).
• Мориц (Гессен-Касселан ландграф) — 1592—1627 шерашкара Гессен-Касселан ландграф.
• Фахр ад-Дин II — воккха ливанийн друзийн феодал, МаӀайунгӀеран некъех волу Ливанан эмир, урхалла дина 1590—1633 шерашкахь. Иза волучу хенахь маӀайунгӀеран Ӏедал йерриг Ливанехь даьржинера.
• Шанталь, Иоанна де — католикин сийлахьйерг, визитантийн орден кхоьллинарг, сийлахь Салан Францискан нийсархо.

Белла

Руман папин Пий V-гӀачун сурт.

Хьажа кхин а: Категори:Белларш 1572 шарахь

• 7 июль — Сигизмунд II Август, полякийн а, Литвахойн Сийлахь олаллин а паччахь.
• 2 ноябрь — Ходкевич Григорий, Литвахойн Сийлахь олаллин гетман.
• Алесси, Галеаццо — италихойн архитектор.
• Бомбелли, Рафаэль — XVI бӀешеран италихойн математик а, инженер-гидравлик а, математике далийна комплексан терхьаш а, цаьрца болх бан базин бакъонаш а.
• Борджа, Франсиско — католикийн сийлахьверг, Ӏиса пайхамаран ﵇ Йукъараллин кхоалгӀа инарла (Иезуиташ).
• Бронзино, Аньоло — италихойн суртдиллархо, маньеризман гӀараваьлла векал.
• Иоанна III-гӀа — 1555—1572 шерашкахь Наваррин паччахь-аьзни, иза йара элин Альбре тайпанех, паччахьан Генрих II-гӀачун а, Наваррин Маргаритин а йоӀ.
• Ипполито II д’Эсте — италихойн кардинал.
• Клуэ, Франсуа — французийн ЙухаметтахӀотторан муьран Франциск I-чун, Генрих II-гӀачун, Франциск II-гӀачун, Карл IX-гӀачун муьрера керташкара баккхийчех исбаьхьалча-портретдиллархо.
• Колиньи, Гаспар II де — французийн пачхьалкхан гӀуллаккхо, Францера динан тӀемаш болчу заманара гугенотийн тхьамданех цхьаъ.
• Легаспи, Мигель Лопес де — аделантадо титул йолу испанин конкистадор, Филиппинийн исторехь ладаме роль ловзийна.
• Чжу Цзайхоу — императоран Чжу Хоуцунан кӀант 1567 - 1572 шерашкахь урхалла дина Мин некъех волу Цийчоьнан шийтталгӀа император.
• Лурия, Ицхак — йахӀудийн Ӏелам-стаг, кхоьллина керла мистикин Ӏилма Къабала.
• Нокс, Джон — XVI бӀешеран воккхачех шотландин динан реформатор, пресвитерианийн килсан бух биллинарг.
• Пий V — руман папа (1566 7 январь - 1572 1 май).
• Рамэ, Пьер де ла — французийн философ, логик, математик, риторик, хьехархо. ГӀараваьлла, 1536 шарахь тезисца «дерриг, Аристотела аьлларг — харц ду» вистхиларна. Кхелхина Варфоломейн буса фанатикийн карах.
• Амару Тупак — Перун халкъан Инкийн тӀаьххьара урхалча. Титу Куси Юпанкин кӀант (кхин а вевза Манко Капак II-гӀа санна), цӀу хилла, шен ден дакъа Ӏалашдийриг хилла.
• Фрич-Моджевский, Анджей — полякийн йукъараллин гӀуллакххо, динан реформатор а, политикин ойланча а. Къуьйсура законан хьалха массо цхьатерра хилар, паччахьан чӀогӀа Ӏедал дезаш вара, полякийн килс йилларехьа а, дешаран секуляризацехьа а вара.
• Австрин Екатерина — литвахойн сийлахь сту а, полякийн паччахь-аьзни а, Сигизмунд II Августан кхоалгӀа зуда, ГабсбурггӀеран тайпанан векал.

Хьажа кхин а

Категори «1572 шо» ца карийна.