Гуьйре

ХӀокху терминан кхин а маьӀнаш ду, хьажа Гуьйре (маьӀнаш).

Гу́ьйре — шеран заманех еаннах цхьаъ, аьхкенан а, Ӏаьнан а йукъахь. Гуьре — дехьаваларан зама, оцу хенахь хаалуш де дацло, тӀаьхь-тӀаьхьа охьайолу гуонахьарчу хьолан температура.

Гуьйре тайп-тайпанчу оьздангаллашкахь

Россехь тӀеэцна гуьйре йолалуш лара 1 сентябрехь, аьлчи а, гуьйренан зама сецца цхьаьна йогӀу рузманан гуьйренца. Къилбаседа Америкехь гуьйре сецца цхьаьна йогӀу астрономин гуьйренца^[1].

XVIII бӀешо кхачале Москохан олаллехь гуьйре лаьттара 23 сентябрера Ӏийса пайхамар вина де кхаччалц — аьлчи а, 25 декабрь кхаччалц. ХӀора шеран заманахь лорура 91 де а, 7 минот, 30 секунда. Нохчийчохь хӀинца а лелайо астраномин шеран заманаш.

1348 шарахь Гулам хилла Москохахь, цигахь сацам бина шо мартехь а ца долош сентябрехь дуьйна доладан. XV бӀешарахь дуьйна керла шо долалора 1 сентябрехь, Керла шо даздарех хаамаш гучубовлу XV бӀешо чекхдолуш. «Парижан московитийн дошамо» (XVI бӀешо) Ӏалаш дина оьрсийн керлачу шеран Ӏидан цӀе: Шерера хьалхара де.

Иштта хьал ду дерриг дуьненахь а. Масала, Ирландехь, къоман метеорологин гӀуллакхца (Met Eireann), гуьйренан беттанаш бу сентябрь, октябрь, ноябрь^[2], амма шира кельтийн ламастан тӀехь бух болу Ирландин рузмаанца, гуьйренан беттанаш лору август, сентябрь, октябрь.^[3]

Билгалдахарш

↑ Kanalley, Craig (2010-09-22). "First Day Of Fall 2010: Autumn Equinox Photos". The Huffington Post. Архивировано 2010 ш. 24 сентябрехь. ТӀекхачаран де: 2010 ш. 22 сентябрехь. {{cite news}}: Неизвестный параметр |deadurl= игнорируется (|url-status= предлагается) (справка) «Today, Sept. 22, 2010, is the first day of fall for North America»
↑ http://www.met.ie/climate/monthly_summarys/autumn07.pdf Архивйина 2010-12-30 — Wayback Machine
↑ Autumn Hemisphere Seasons Temperate Southern Winter Trees (бил-боцу.). ТӀекхочу дата: 2009 шеран 25 август. Кху чуьра архивйина оригиналан 2008 шеран 11 октябрехь Архивйина 2008-10-11 — Wayback Machine

Хьажоргаш

Иван Забелин. «Домашний быт русских царей в XVI и XVII столетиях». Издательство «Транзиткнига». М.: 2005. С. 162. ISBN 5-9578-2773-8
Описание осени в природе

[fall-1] Kanalley, Craig (2010-09-22). "First Day Of Fall 2010: Autumn Equinox Photos". The Huffington Post. Архивировано 2010 ш. 24 сентябрехь. ТӀекхачаран де: 2010 ш. 22 сентябрехь. {{cite news}}: Неизвестный параметр |deadurl= игнорируется (|url-status= предлагается) (справка) «Today, Sept. 22, 2010, is the first day of fall for North America»

[2] ttp://www.met.ie/climate/monthly_summarys/autumn07.pdf Архивйина 2010-12-30 — Wayback Machine

[economicexpert.com-3] Autumn Hemisphere Seasons Temperate Southern Winter Trees (бил-боцу.). ТӀекхочу дата: 2009 шеран 25 август. Кху чуьра архивйина оригиналан 2008 шеран 11 октябрехь Архивйина 2008-10-11 — Wayback Machine

[1]

[2]

[3]