Дешин буьрка (France Football)
«Дешин буьрка» (фр. Ballon d'Or) — хӀора шеран футболан совгӀат, кхин а девза Европера шеран уггаре дика футболистан (инг. European Footballer of the Year) цӀарца. Ло хӀора шарахь дика лаьррачу футболистан. СовгӀат кхоьллина France Football журналан коьртачу редакторо Ано Габриэла, цуо дийхира шен белхан накъосташка Европера шеран уггаре дикачу ловзархочун кхаж тасар 1956 шарахь. Дуьххьара совгӀат даьккхинарг хилира «Блэкпул» йукъара Стэнли Мэтьюз[1]. [2][3]
| Дешин буьрка | |
|---|---|
.jpg) |
|
| Мохк | |
| Тайпа | спортан совгӀат[d] |
| Хьан ло | France Football[d] |
| Статистика | |
| Кхолларан терахь | 1956 |
| Сайт | francefootball.fr/…(Франц.) |
 Медиафайлаш Викилармехь | |
.svg){kind=small}
Йуьхьанца журналистийн Европехь клубашкахь ловзу европин ловзархошна бен кхаж таса йиш йацара, цундела Марадона Диего а, Пеле а санна футболисташна и совгӀат ца далалора[4]. 1995 шарахь бакъонаш хийцаелира: хӀинца совгӀат даккха таро йара муьлххачу къоман футболистан, нагахь иза европин клубехь ловзуш велахь. Европера воцу дуьххьарлера совгӀат даьккхина футболист оццу шарахь хилира «Миланан» ловзархо Веа Джордж[5]. 2007 шарахь бакъонаш йуха а хийцаелира: хӀинца «Дешин буьрка» яккха таро йара муьлххачу къоман, дуьненан муьлххачу клубан ловзархочун. Иза бахьнехь толамхо билгалвоккху журналистийн барам а тӀетуьйхира: Европин 52 журналистех, дерриг дуьненан 96 журналист хилира, цара билгалвоккху пхиъ уггаре дика шеран футболист[6].
2010 шарахь совгӀаташ «Дешин буьрка» а, «ФИФА шеран ловзархо» а цхьаьнатуьйхира «ФИФА Дешин буьрка» цӀе а туьллуш. Дуьххьара оцу совгӀатан да хилира Месси Лионель[7]. 2016 шеран сентябрехь ФИФАс сацийра накъосталла France Football журналца «Дешин буьрканца» йолчу агӀора. Оцу хенахь дуьйна совгӀатах йуха а «Дешин буьрка» олу, иза France Football журнало ло[8]. ТӀаьххьара совгӀат даьккхинарг ву Месси Лионель[9].
«Дешин буьрка» совгӀат уггаре дукха, кхузза, делира веа футболистан: Кройф Йоханан, Платини Мишелан, ван Бастен Маркон, Криштиану Роналдун (Платини бен вац и совгӀат кхаа шарахь тӀекӀел, 1983 – 1985 шерашкахь, и совгӀат даьккхинарг[1]). СовгӀаташ «Дешин буьрка» а, «ФИФА Дешин буьрка» а уггаре дукха даьккхинарг, ялхазза, Месси Лионель[10] ву. Цул сов, Мессин бен ца дела и совгӀат деазза тӀекӀела, 2009 – 2012 шерашкахь.
1997 шарахь «Дешин буьрка» йаьккхира Роналдос, иза дуьххьарлера бразилихо хилира и совгӀат даьккхина[5]. Уггаре дукха совгӀат даьккхина немцойн футболисташа: Германера пхеа ловзархочо йаьккхина ворхӀ «Дешин буьрка». Кевнахойх Яшин Лев бен вац и совгӀат даьккхинарг; иза хилира 1963 шарахь.
2020 шарахь исторехь дуьххьара «Дешин буьрка» ца елира цхьанне а, хӀунда аьлча пандеми COVID-19 бахьнехь совцийнера берриг баккхий дуьненайукъара къийсамаш, царна йукъахь ЕВРО-2020, ткъа цхьа могӀа къаьмнийн хьалхеяккхарш совцийнера я чекхйаьккхинера хеназа[11].
Толамхойн исписка нисйе бӀаьра
.svg){kind=small}
Таблицин комментареш нисйе бӀаьра
1957. ↑ Ди Стефано Альфредо Аргентинехь винехь а, 1956 шарахь цунна испанин гражданалла елира, цул т\аьхьа левзира Испанин гулйина командехь.[13]
1961. ↑ Омар Сивори Аргентинехь винехь а, 1961 шарахь цунна италин гражданалла елира, цул т\аьхьа левзира Италин къоман гулйина командехь.[14]
1973. ↑ Кройф Йохан «Аяксера» дехьавелира «Барселоне» 1973 шеран юккъехь.[15]
1987. ↑ Гуллит Рууд ПСВ йукъара дехьавелира «Милан» йукъа 1987 шеран юккъехь.[16]
1995. ↑ Веа Джордж «Пари Сен-Жермен» йукъара дехьаваьлла «Милан» йукъа 1995 шеран юккъехь.[17]
1997. ↑ Роналдо «Барселонера» дехьаваьлла «Интернационале» 1997 шеран юккъехь.[18]
2000. ↑ Фигу Луиш «Барселонера» дехьаваьлла «Реал Мадрид» йукъа 2000 шеран юккъехь.[19]
2002. ↑ Роналдо «Интернационалера» «Реал Мадрид» йукъа дехьаваьлла 2002 шеран юккъехь.[20]
Билгалдахарш нисйе бӀаьра
- ↑ 1 2 Ronaldo joins legendary list. BBC Sport. 01.12.2008.
- ↑ https://www.cambridge.org/core/journals/perspectives-on-politics/article/abs/messi-ronaldo-and-the-politics-of-celebrity-elections-voting-for-the-best-soccer-player-in-the-world/36CB5CB44D4C06866305408163A49290
- ↑ https://www.sportbible.com/football/ballon-dor-votes-lionel-messi-cristiano-ronaldo-665271-20230302?source=facebook&fbclid=IwAR3LI1jGmPSn6t7ceIM-ql4o5eV5meCTB5dcbvPMeTArHAGJnDHlIuzPR_Y
- ↑ Matthews wins first Golden Ball. BBC Sport. 01.12.2008.
- ↑ 1 2 The 1990s Ballon d’Or winners. BBC Sport. 01.12.2008.
- ↑ Kaka wins 2007 award. BBC Sport. 1.12.2008.
- ↑ The FIFA Ballon d’Or is born. FIFA (2010 шеран 5 июль). Архивйина 2010 шеран 12 декабрехь
- ↑ Voici les nouvelles règles et les nouveaux aménagements du Ballon d’Or France Football : [фр.] // France Football : журнал. — 2018. — 19 septembre.
- ↑ The FIFA Ballon d’Or is born. FIFA (2010 шеран 5 июль). Архивйина 2010 шеран 12 декабрехь
- ↑ Иван Соколов. У Лионеля Месси стало шесть «Золотых мячей». www.championat.com. ТӀекхочу дата: 2019 шеран 3 декабрь.
- ↑ Футбол. "Дешин буьрка" не будут вручать впервые в истории. www.sport.ru (2020 шеран 20 июль). ТӀекхочу дата: 2020 шеран 21 июль.
- ↑ Il n'y aura pas de Ballon d'Or France Football en 2020. France Football (20 июля 2020). ТӀекхочу дата: 20 июля 2020.
- ↑ Europe dazzled by Di Stéfano. UEFA.com. 22.11.2004. Архивйина 2008-12-11 — Wayback Machine
- ↑ Juve legend Sivori dies. UEFA.com. 18.02.2005. Архивйина 2007-01-04 — Wayback Machine
- ↑ Johan Cruyff. Laureus World Sports Awards. Архивйина 2007-12-13 — Wayback Machine
- ↑ Sexy football to sexy golf, Gullit shows his class. The Scotsman. 04.10.2008. ТӀекхочу дата: 2009 шеран 11 март. Кху чуьра архивйина оригиналан 2009 шеран 11 январехь
- ↑ Nick Harris. George Weah: favourite to win biggest battle — leading his country off the field. The Independent. 07.12.2004. Архивйина 2011-09-11 — Wayback Machine
- ↑ Fast facts on Ronaldo. Sports Illustrated. 31.08.2002. Архивйина 2012-10-25 — Wayback Machine
- ↑ Elizabeth Nash. Figo defects to Real Madrid for record £37.2m. The Independent. 25.07.2000.
- ↑ Real ropes Ronaldo. Sports Illustrated. 31.08.2002. Архивйина 2008-12-05 — Wayback Machine