Исмаи́лов АбуНохчийн йаздархо, поэт, филолог, гочдархо, Нохчийчоьнан йаздархойн Бертан а, Российн журналистийн Бертан а, Нохчийн журналистийн Бертан а декъашхо. Нохчийчоьнан оьздангаллин хьакъ волу белхало.Нохчийн Республикин Халкъан йаздархо.

Исмаилов, Абу Туриевич
Вина терахь 1949 шеран 11 август({{padleft:1949|4|0}}-{{padleft:8|2|0}}-{{padleft:11|2|0}}) (74 шо)
Вина меттиг Састобе,
Гражданалла:  ССРС Росси
ГӀуллакхан тайпа:
Жигара шераш: 1965 — тахана а
Произведенин мотт: нохчийн, оьрсийн

Биографи нисйе бӀаьра

Вина депортацин шерашкахь Кхазакхстанан Чимкентан областан Састобин кӀоштахь. 1956 шарахь цигахь ишколе вагӀара. Хьалхара класс чекхйаьлча цуьнан доьзал цӀа бирзира Даймахка Мартан-Чу. 1966 шарахь шайн эвлахь ишкол чекхйаьккхира.

Ишкол чекхйаьккхинчул тӀаьхьа хьехархо хилира йуьхьанцара классийн, болх бира совхозехь тайп-тайпанчу даржашкахь. 1968—1970 шерашкахь эскаран гӀуллакхехь вара. Эскарера шен хьомен эвла йухавирзира. Деша хӀоьттира Нохч-ГӀалгӀайн пачхьалкхан университете филологин факультетан дуьхьала воцучу декъе. Оццу хенахь Нохч-ГӀалгӀайн республикин жайнаш арахецарехь корректор болх бира. Дукха хан йаллале редактор хилира, ткъа цул тӀаьхьа дешаран а, берийн а литературин редакцин куьйгалхо. 1985—1990 шерашкахь вара «Заветы Ильича» газетан корреспондент, ткъа тӀаьхьуо — «Орга» журналан поэзин отделан редакцин редактор.

Кхолларалла нисйе бӀаьра

Ишколехь дуьйна байташ йаздан волавелира. 1965 шарахь цуьнан кхолламаш дуьххьара зорба туьйхира «Ленинан некъ» газетехь. 1966 шарахь цунна вевзира гӀараваьлла нохчийн поэт Мамакаев Мохьмад. Иза вовзаро дикка билгалбаьккхира кхоллараллин некъ Исмаиловн.

1975 шарахь кхоьллира къуоначу йаздархойн кхолламаллин цхьаьнакхетар «Прометей», цуьнан балхахь жигара дакъа лецира Абус. ШолгӀачу шарахь цуо хьалхара меттиг баьккхира Бадуев СаьӀидан цӀарах йолчу республикин къовсамехь. ТӀаьхьа цуьнан байташ а, дийцарш а зорба туьйхира коллективан сборникашкахь («Ӏуьйренан аьзнаш», «Даймехкан мукъамаш», «Сакхета сахьт», «БӀаьстенан хиш») а, альманахашкахь («Орга», «Вайнах») а. Абу автор ву дуккха а кхолламийн, уггаре бевзаш берш царех пьеса «Маьркъаже», драман поэма «Эдал», роман «Ӏумар-Хьаьжа». 2005 шарахь арахийцира Исмаиловс йина дошам «Дош». 2009 шарахь дошам кхин а йуьзина йуха арахийцира.

2015 шарахь «Орга» журналан редакцин поэзин декъан редактор балхахь вара. Цуьнан цхьа могӀа байташ музыке йехкина[1].

Библиографи нисйе бӀаьра

Исмаиловн кхоллараллаш нисйе бӀаьра

нохчийн маттахь
  • Исмаилов А.Т., "Бирдолаг", Соьлжа-ГӀала, Нохч-ГӀалгӀай жайнин арахецаралла, 1988, 22 агӀо.
  • Исмаилов А.Т., "Бирдолаг", 2-гӀа арахецар, Элиста, «Джангар», 2007, 32 агӀо.
  • Исмаилов А.Т., "Дош. Нохчийн матах йолу ойланаш", Элиста, «Джангар», 2005, 928 агӀо.
  • Исмаилов А.Т., "Дош. Нохчийн матах йолу ойланаш", 2-гӀа арахецар, Соьлжа-ГӀала, 2009, 800 агӀо.
  • Исмаилов А.Т., "Йозанаш", Элиста, «Джангар», 2011, 480 агӀо.
  • Исмаилов А.Т., "Йозанаш", 2-гӀа арахецар, Элиста, «Джангар», 2014, 480 агӀо.
оьрсийн маттахь
  • Исмаилов А. Восхождение на Парнас: Библиографический очерк о творчестве Адиза Кусаева. — 2. — Элиста: «Джангар», 2010. — 80 с.

Коллективан сборникашкахь нисйе бӀаьра

нохчийн маттахь
  • Дыхаев В., Шайхиев Ӏ. (хӀоттийнарш). «Атта некъ парг1ата лаха йиш йоцуш…»; Сиха ву со; Синхаам. — ХӀинжа-гӀала, 1997. — С. 150—153. — 80 с.
  • Исмаилов А. Сатасар. Байтийн цикл. — Соьлжа-ГӀала: Нохч-ГӀалгӀайн жайнин арахецаралла, 1977.
  • Исмаилов А. Сатасаран сахьт. Байтийн цикл. — Соьлжа-ГӀала: Нохч-ГӀалгӀайн жайнин арахецаралла, 1986.
  • Исмаилов А. Анайисташ. КӀуркӀмани: поэма. — Соьлжа-ГӀала: Нохч-ГӀалгӀайн жайнин арахецаралла, 1980.
  • Исмаилов А. Шила нур: дийцар. БӀаьстенан хиш: дийцарш, очеркаш.. — Соьлжа-ГӀала: Нохч-ГӀалгӀайн жайнин арахецаралла, 1977.
  • Исмаилов А. Эдал (Пушкинан «Тазитан» мукъмашкахь долу бохаман илли). — Соьлжа-ГӀала: ФГУП ИПК «Грозненский рабочий», 2013. — Т. IV. — С. 156—248. — (Нохчийн драматурги).

Муьрашкахь арахецаршкахь нисйе бӀаьра

нохчийн маттахь
  • Исмаилов А. Ас диканна доьналла лур дара…: стихаш (чеченский) = Ас диканна доьналла лур дара…: стихаш // Орга : журнал. — 2006. — № 6. — С. 48.
  • Исмаилов А. Аьхке йара арахь: повесть (чеченский) = Аьхке йара арахь: повесть // Орга : журнал. — 1986. — № 4.
  • Исмаилов А. Аьчкан ков; Сиха ву со: стихаш (чеченский) = Аьчкан ков; Сиха ву со: стихаш // Вайнах : журнал. — 2014. — № 4. — С. 4—6.
  • Исмаилов А. Баьпган хьожа: стихаш (чеченский) = Баьпган хьожа: стихаш // Ленинан некъ : газета. — 1976. — 14 июль.
  • Исмаилов А. Бирдолаг: дийцар (чеченский) = Бирдолаг: дийцар // Вайнах : журнал. — 2008. — № 7. — С. 2—14.
  • Исмаилов А. Дахаран гуонаш: стихаш (чеченский) = Дахаран гуонаш: стихаш // Орга : журнал. — 2003. — № 10. — С. 12.
  • Исмаилов А. Ден лазам: стихаш (чеченский) = Ден лазам: стихаш // Орга : журнал. — 2002. — № 6. — С. 40.
  • Исмаилов А. Вай а, уьш а; Башлам: стихаш (чеченский) = Вай а, уьш а; Башлам: стихаш // Орга : журнал. — 2004. — № 5. — С. 25.
  • Исмаилов А. ДоттагӀаллин майданахь: стихаш (чеченский) = ДоттагӀаллин майданахь: стихаш // Ленинан некъ : газета. — 1976. — 26 ноябрь.
  • Исмаилов А. Зуда-ламанхо: стихаш (чеченский) = Зуда-ламанхо: стихаш // Ленинан некъ : газета. — 1965. — 8 март.
  • Исмаилов А. «Лаьмнаш» операции: Шина декъахь трагеди (чеченский) = «Лаьмнаш» операции: Шина декъахь трагеди // Орга : журнал. — 2004. — № 2. — С. 7.
  • Исмаилов А. Марта: стихаш (чеченский) = Марта: стихаш // Орга : журнал. — 1966. — № 3.
  • Исмаилов А. МаьркӀаже: трагикомеди (чеченский) = МаьркӀаже: трагикомеди // Орга : журнал. — 2007. — № 4.
  • Исмаилов А. Некъ; Хьокъийла; Даймохк; Дош; Дьошу ас; Сиха ву со; ТӀулгийн мукъамаш; БӀаьсте; Ненан дог: стихаш (чеченский) = Некъ; Хьокъийла; Даймохк; Дош; Дьошу ас; Сиха ву со; ТӀулгийн мукъамаш; БӀаьсте; Ненан дог: стихаш // Вайнах : журнал. — 2014. — № 4. — С. 4—6.
  • Исмаилов А. Ненан дог: стихаш (чеченский) = Ненан дог: стихаш // Орга : журнал. — 2013. — № 11. — С. 7.
  • Исмаилов А. Нускал: дийцар (чеченский) = Нускал: дийцар // Орга : журнал. — 2005. — № 4.
  • Исмаилов А. ТӀехьара зама: стихаш (чеченский) = ТӀехьара зама: стихаш // Орга : журнал. — 2009. — № 8. — С. 21—24.
  • Исмаилов А. Ханаса: дийцар (чеченский) = Ханаса: дийцар // Вайнах : журнал. — 2005. — № 3.
  • Исмаилов А. Хилламийн оьргаш: Тайп-тайпанчу шерийн стихаш (чеченский) = Хилламийн оьргаш: Тайп-тайпанчу шерийн стихаш // Орга : журнал. — 2004. — № 8—9. — С. 43—47.
  • Исмаилов А. Хьуьнхахь Ӏаьнан Ӏуьйре: стихаш (чеченский) = Хьуьнхахь Ӏаьнан Ӏуьйре: стихаш // Орга : журнал. — 2012. — № 12. — С. 8.
  • Исмаилов А. Чехка догӀа: стихаш (чеченский) = Чехка догӀа: стихаш // Стела1ад : журнал. — 2012. — № 8. — С. 2.
  • Исмаилов А. Эдал: Пушкинан «Тазитан» мукъмашкахь долу бохаман илли (чеченский) = Эдал: Пушкинан «Тазитан» мукъмашкахь долу бохаман илли // Орга : журнал. — 2004. — № 10—12. — С. 2.
  • Исмаилов А. Эдал: стихашкахь драма (чеченский) = Эдал: стихашкахь драма // Вайнах : журнал. — 2013. — № 9—12.
  • Исмаилов А. Ӏебар вац хьох: стихаш (чеченский) = Ӏебар вац хьох: стихаш // Ленинан некъ : газета. — 1977. — 7 декабрь.
  • Исмаилов А. Ӏумар-Хьажа: роман (чеченский) = Ӏумар-Хьажа: роман // Вайнах : журнал. — 2004. — № 5, 6, 8, 9.
оьрсийн маттахь
  • Иса Атабиев. Мы из «Пхьармата»: беседа с поэтом Абу Исмаиловым // Вести республики : газета. — 2008. — 20 декабрь.
  • Исмаилов А. Предчувствие: стихи // Вайнах : журнал. — 2003. — № 6. — С. 14—15.
  • Исмаилов А. Это по-хозяйски: Работники ОРСа НГДУ «Горскнефть» создали подсобную ферму // Грозненский рабочий : газета. — 1979. — 22 февраль.

Гочдарш нисйе бӀаьра

  • Ахмадов М. Деревянные куклы; Косари: повесть / перевод с чеченского А. Исмаилова. — Нальчик, 2010. — Т. 1. — С. 185—229. — (Избранное в 2-х т.).
  • Хизриев Х. А. Шерипов как историк и философ = Шерипов историк а, философ а санна // Орга : журнал. — 1977. — № 3. — С. 33—37.

Дахарах а, кхоллараллех а литература нисйе бӀаьра

Жайнаш нисйе бӀаьра

оьрсийн маттахь
  • Индербаев Г. Отражение времени: Сборник литературно-критических статей. — Гр.: Книжное издательство, 2007. — С. 422—427.
  • Адиз Кусаев. Писатели Чечни: Биобиблиографические очерки. Книга 2. — Гр.: Книжное издательство, 2009. — С. 259—268.
  • Адиз Кусаев. Писатели Чечни: Очерки жизни и творчества. — Гр.: ФГУП "ИПК «Грозненский рабочий», 2011. — С. 561—565.

Муьран зорбанехь нисйе бӀаьра

нохчийн маттахь
  • Ахмадов М. Дайн оьздачу амалийн хьаьркаш (нохчийн) // Вайнах : журнал. — 2004. — С. 35.
  • Бурчаев Хь. Дахаран некъ (нохчийн) // Даймохк : газет. — 2004. — 10 август.
  • Бурчаев Хь. Исмаилов Абун кхоллараллах лаьцна (нохчийн) // Даймохк : газет. — 2014. — 12 август.
  • Бурчаев Хь. «Хаза дош, хьо ду-те…» (нохчийн) // Даймохк : газет. — 2009. — 11 август.
  • Газиева А. Нохчийн халкъан кхиамаш а, лазамаш а шеен сица луьтту: Исмаилов Абун кхоллараллех дош (нохчийн) // Даймохк : газет. — 2014. — 6 ноябрь.
  • Газиева А. Дош ду хьуна «Дош» (нохчийн) // Нохчийчоь : газет. — 2005. — 14 сентябрь.
  • Сайдулаев Хь. Тийналлехь йинчу ойланаша кхьоллина жовхӀар (нохчийн) // Халкъан дош : газет. — 2005. — 27 август.
  • Сельмуханов Муса. Поэтах дош (нохчийн) // Теркан бакъдерг : газет. — 2005. — 15 август.
  • Сумбулатов Д. Мехала «Дош» ду (нохчийн) // Гьумс : газет. — 2005. — 16 июль.
  • Цуруев Ш. Заманан бакъволу векал: Исмаилов Абун — 65 шо (нохчийн) // Даймохк : газет. — 2014. — 12 август.
оьрсийн маттахь
  • Газиева А. К юбилею писателя: [к 65-летию Абу Исмаилова] // Вести республики : газета. — 2014. — 6 ноябрь.
  • Докаев Л. Когда «Слово» золото // Грозненский рабочий : газета. — 2005. — 12 август.
  • Закриев И. «Дош» увидел свет // Вести республики : газета. — 2005. — 8 июль.
  • Нашхоев М. Это наше богатство // Молодёжная смена : газета. — 2005. — 13 август.
  • Сулумова Д. А мы — бесценный опыт ваш себе возьмем на карандаш: [к юбилею писателя Абу Исмаилова] // Вести республики : газета. — 2014. — 9 август.
  • Сулумова Д. Любая книга — умный друг: [о недавно вышедшей второй книге писателя Абу Исмаилова «Йозанаш»] // Вести республики : газета. — 2014. — 14 ноябрь.
  • Сулумова Д. Юбилей: [к 60-летию Абу Исмаилова] // Вести республики : газета. — 2009. — 11 август.
  • Тогиева Х. «Слово» Абу Исмаилова // Новости Сарепты : газета. — 2006. — 26 май.

Билгалдахарш нисйе бӀаьра

Хьажоргаш нисйе бӀаьра