Даудан Хожахьмадан Мохьмад

Даудан Хожахьмадан Мохьмад (вина 1980 шеран 26 февраль, Шпаковски, ССРС, РСФСР, Ставрополан мохк) — Россин бӀаьхьаллин а, политикин а гӀуллакххо, нохчо. (2010—2012) Нохчийн Республикин Правительствон Пердседателан нуьцкъалчу блокехула хьалхара заместитель, (2011—2015) Нохчийн Республикин Куьйгалхочун а, Правительствон а Администрацин куьйгалхо, (2015—2016) Нохчийн Республикин III-чу гуламан, (2016 шарахь дуьйна) IV-чу гуламан Парламентан Председатель.

Даудан Хожахьмадан Мохьмад
оьрс. Магомед Хожахмедович Даудов
Нохчийн Республикин III-чу кхайкхамийн Парламентан Председатель  — 2016 шеран 20 июнь
Хьалха хилларг	Д. Б. Абдурахманов
Нохчийн Республикин Куьйгалхочун а, Правительствон а Администрацин куьйгалхо  — 2015 шеран 3 июнь
Хьалха хилларг	М. С. Селимханов
Когаметтаниг	И. В. Кадыров
Нохчийн Республикин Правительствон Председателан хьалхара заместитель  — 2012 шеран 21 май
Хьалха хилларг	Х. Х. Вайханов
Когаметтаниг	И. А. Тумхаджиев
Дин	суннизм
Вина терахь	1980 шеран 26 февраль({{padleft:1980|4|0}}-{{padleft:2|2|0}}-{{padleft:26|2|0}}) (44 шо)
Вина меттиг	э. Шпаковски, Шпакан кӀошт,Ставрополан мохк, РСФСР, СССР
Да	Хожахмед Абдулвахабович
Нана	Макка Увайсовна
Зуда	Асет Мовлаевна
Бераш	10 бер ду кӀентий: Ӏумар а, Рамзан а, Мовлди а, Абубакар а, Мохьмад-Юсуп а, Ӏусман а йоьӀарий: Линда а, Иман а, Макка а, Медни а
Парти	Цхьаалин Оьрсийчоь
Дешар	Финансийн а, бакъонан а Махачкалан институт; Россин МВД урхаллин академи
Корматалла	юрист
Динлелор	ислам (суннизм)
Автограф
СовгӀаташ	Российн Федерацин Турпалхо Ахьмад Кадыровн Орден
Сайт	parlamentchr.ru
ТӀеман гӀуллакх
ГӀуллакхан шераш	2000—2010
Пачхьалкх	Росси
Эскаран тайпа	МВД
ЦӀе	полицин полковник
Буьйр дар	взвод, рота, батальон, РОВД
Викиларми чохь медиафайлаш

Нохчийн хьалхарчу тӀамехь дакъалаьцна федералан эскаршна дуьхьал дӀабаьхьначу тӀемашкахь, Нохчийн шолгӀачу тӀеман йуьххьехь Россин правительствон агӀонехьа ваьлла. (2002—2004) болх бина А.Хь.Ӏ.Кадыровн кхерамазаллин службехь, (2004—2005) Нохчийн Республикин МВД-н Шелан РОВД-хь ротина, цул тӀаьхьа милицин лерринчу хьаштийн батальонна куьйгалла дина, (2006—2007) республикин ОМОН-н штабан хьаькам, (2007—2010) Шелан РОВД-н хьаькам.

ЦхьамогӀа журналисташна хетарехь, Нохчийн Республикин Куьйгалхо Р. А. Кадыров ца лерича, шен Ӏаткъамца Нохчийн Республикехь шолгӀа стаг ву, Нохчийн Республикин Куьйгалхочуна йуххерчеран гуонехь ву, кест-кеста цуьнан леррина тӀедахкарш кхочушдеш ву. Официалан СМИ-ша цуьнан кхиамех лору Россин пачхьалкхалла чӀагӀйарна тӀехьовсийна долу гӀуллакхаш а, терроризмана дуьхьал дӀахьочу къийсамна йукъайиллина ладаме хазна а. Оппозицин СМИ-шкахь хьахаво Нохчийн Республикера бахархой а, иштта Р. А. Кадыровна критикаш а республикин дозанал арахьа кхерорца йоьзначу цхьайолчу девнечу (исторешкахь) хиламашкахь. Полицин полковник, «Единая Россия» партин регионан политикин советан Президиуман декъашхо. Дуккха а совгӀаташ дина. Царна йукъахь (2005, 2006) шиъ Стогаллин орден йу, Нохчийн Республикин лаккхара совгӀат (2006) — Кадыровн орден йу, (2007) «Нохчийн Республикин сийлаллин вахархо» цӀе тиллина, (2017) «Соьлжа-ГӀалин сийлаллин вахархо» цӀе тиллина, (2007) белхан декхарш кхочушдарехь стогалла а, турпалалла а гайтарна Россин Федерацин Турпалхо цӀе тиллина.

Жималлин шераш

Да-нана

Мохьмад вина 1980-чу шеран чиллин (февраль) беттан 26-чу дийнахь Ставрополан махкарчу Шпаковски йуьртахь (хӀинца Михайловск гӀала), ялхойн тайпанах болчу нохчийн доьзалехь. Да — Даудан Ӏабдул-ВахӀабан Хожахьмад (1957—2013), нана — Увайсан Макка (1959—2009). Даудан Хожахьмад схьаваьлла йурт Гелдагана (НР, Курчалойн кӀошт) йу, делахь а, Мохьмад дуьнен чу волуш уьш ханна Ставрополерчу Шпаковскехь Ӏаш бара. Мохьмад — доьзалехь дуьххьарлера бер дара, цул тӀаьхьа ДаудовгӀеран кӀант — Шайх-Мохьмад а (1981), йоӀ — Милана а (1985) хилира.

Даудова Маккин цӀарах долу Гелдаганара маьждиг.

2010-чу шарахь Гелдаганахь Даудова Маккин цӀарах маьждиг дан долийра, иза дина делира 2011-чу шеран эсаран (октябрь) баттахь. Даздаран хьолехь маьждиг схьадоьллучохь дукха йуьртахой вовшахкхийтира. Цига баьхкира Нохчийн Республикин коьрта официалан нах. Вовшахкхеттачарна хьалха къамел дира республикин Куьйгалхочо Р. А. Кадыровс. Цо билгалдехира М. Х. Даудовн а, цуьнан ненан а хьуьнарш: «Дукхах болчарна ца хаьа иза, хӀокху йуьртахь дукха денош, буьйсанаш йаьхна ву со. ХӀетахь тхо ваххабизмана, терроризмана дуьхьал къийсам дӀахьош дара. ХӀетахь вевзина суна Даудов Мохьмад а, цуьнан нана а. Макка тхуна а бакъйолу нана хилла дӀахӀоьттира. Цо тхуна массо а агӀор гӀо дора, тхан дог-ойла ира-кара хӀоттайора. Иза кхеташ йара тхайниг атта болх цахиларх. Амма цо олура халкъана гӀуллакхдан кӀант дӀавала шена хала дац, олий. Мохьмад тхан бӀанакъост, тешаме доттагӀ хилла дӀахӀоьттира. Цо масуьйттазза шегара стогалла, майралла, доьналла гайтира». Иштта Даудова Маккина «Ненан сий» мидалца совгӀат дина.

Дешар

1997-чу шарахь чекхйаьккхина Гелдаганара № 1 йолу йуккъера школа. Классан куьйгалхо хиллачу Х. М. Абдурзаковас дагалоьцу: «Мохьмад дерриге а довза лууш, шен шерашка хьаьжна доцуш, хьекъале кӀант вара. Ур-атталла оцу жималлин шерашкахь а хаалора цуьнгахь аьллачунна тӀера цаваларан, шен Ӏалашоне кххача лааран дика амалш» 1997-1999-чу шерашкахь Гуьмсерчу хьехархойн училищехь дийшира.

ТӀеман къовсамехь дакъалацар

Нохчийн хьалхара тӀом дӀаболалуш М. Х. Даудовн 14 шо дара. ТӀом марсабаьллачу муьрехь, цо дуккха а кхечу къоначу нохчаша санна, дакъалаца долийра Российн эскаршца хиллачу тӀеман тасадаларшкахь. 2010-чу шарахь ша еллачу интервьюхь М. Х. Даудовс довзийтира нохчийн кегийрхой тӀаме хӀиттаза ца бовлучу хьоле хӀиттош хиллачу бахьанех лаьцна. Царах цхьаъ дара аьлла хьахийра цо федералан эскарша дӀахьош хилла луьра зачисткаш, Россин бӀаьхошна хӀора жима стаг шайн мостагӀа тарлора. Цхьадолчу хьостанаша хаам бо иза 2002-гӀа шо кхаччалц законехь йоцчу герзашца йолчу тобанашна йукъахь вара бохуш, кхечара — 2000-чу шарахь иза РФ-н Герзашца кечбинчу Ницкъийн могӀаршка сехьа ваьллера, 2002-гӀа шо кхаччалц цигахь гӀуллкхдеш вара, бохуш.

Официалан хаамашца, М. Х. Даудов Нохчийн шолгӀачу тӀеман йуьххьехь федералан правительствон гӀолоцуш хиллачу А.-Хь. Кадыров коьртехь волчу ницкъийн агӀонгахьа вара. М. Х. Даудовс дагалецарехь: «Ахьмад-Хьаьжас амнисти кхайкхийча со сайн дейиша йолчохь лечкъина вара. Суна тӀехь цӀий дацара. ТӀакха со хьуьна йуккъера аравелира, кхин а эзарнаш кегийрхой санна» Р. А. Кадыровца къамел динчул тӀаьхьа цунна амнисти йира. Шен цхьана къамелехь Р. А. Кадыровс боевик нийсачу некъа тӀе хӀотторан дика масал хиларан санна цӀе йаьккхира М. Х. Даудовн. 2002-2004-чуй шерашкахь М. Х. Даудовс гӀуллакхдира Р. А. Кадыровс куьйгалла деш хиллачу А.-Хь. Кадыровн Кхерамазаллин службин взводан командир волуш.

МВД-н органашкахь гӀуллакхдар. Терроризмана дуьхьал къийсам

2004-чу шеран асаран (июнь) баттахь дуьйна Нохчийн Республикин МВД-н патрульно-постовой службин Кадыров Ахьмад-Хьаьжин цӀарах йолчу лерринчу хьаштийн № 2 йолчу полкан ротин командир волуш гӀуллакхдан волавелира. 2005-чу шеран чиллин (февраль) баттахь НР-н Шелан кӀоштан милицин ОВД-н патрульно-постовой службин батальонан командир хӀоьттира. 2006-чу шеран лахьанан (ноябрь) баттахь — адамаш лечкъорца а, дохкарца а къийсам дӀабахьаран Отделан къаьсттина мехалчу гӀуллакхашкахула волу оперуполномоченни (НР-н МВД-н вовшахтоьхна зуламаш дарна къийсам латторан № 2 йолу оперативни-розыскан бюро). М. Х. Даудовс дукхазза а вовшахтухура НР-хь сепаратистийн а, бандфомированийн а тобанашна дуьхьал дӀахьош йолу леррина операцеш, ша а дакъалецира иттаннаш тӀеман операцеш дӀайахьарехь. Цо куьйгалла а деш хӀаллаквина къаьсттина кхераме волу 46 зуламхо, 84 схьалаьцна, схьадаьккхина дуккха а герз, лелхаш йолу хӀумнаш, электродетонаторш, артиллерийн снарядаш, минометийн минаш.

2006-чу шеран чиллин (февраль) беттан 13-чу дийнахь цо дакъалецира Хьалха-Марта йуьртахь дӀайаьхьначу цхьана ладамечу лерринчу операцехь. Цигахь цо, шен куьйгакӀелахь болчаьрца цхьаьна гуо лецира нах бехачу цӀа чохь хиллачу «Эвтара йуьртан эмирана» Д.Абдурзаковна (йоккху цӀе — позывной «Шрам»). Шега каравола аьлча, Д.Абдурзаковс дуьхьал герз тоьхча, М. Х. Даудов цӀа чу иккхира, шен дахарна кхерам боллушехь, цу чохь боевик хӀаллаквира. 2006-чу шеран товбецан (сентябрь) баттахь кеч а йира, ша коьртехь а волуш, дӀа а йаьхьира кхин а цхьа мехала леррина операци — вежарийн МускиевгӀар хӀаллакбеш. Байъинчу вежарех цхьаъ — И. Мускиев вевзаш вара «Эмир Халид» санна а. Аргун гӀалахь, Шелан а, Курчалойн а кӀошташкахь зуламаш деш хиллачу сепаратистийн герзашца йолчу тобанашна урхалла деш верг санна лоруш а вара иза. 2006-чу шеран гӀуран (декабрь) баттахь М. Х. Даудов НР-н МВД-н ОМОН-н командиран заместитель а, штабан хьаькам а хӀоттийра.

Шеларчу РОВД-на куьйгалла дар

М.Х. Даудов полицин полковникан формехь.

2007-чу шеран оханан (апрель) баттахь НР-н Шелан РОВД-н хьаькаман декхарш кхочушдан хӀоттаво М. Х. Даудов, оццу шеран товбецан (сентябрь) баттахь — Шелан кӀоштан РОВД-н хьаькам. Оцу муьрехь болх бечу хенахь М. Х. Даудовс дӀайаьхьначу кхечу лерринчу операцешна йукъахь къаьсташ йу 2007-чу шеран бекарг (март) беттан 21-чу дийнахь Гуьмсехь бригадин инарла НРИ-н Къилбаседа-Малхбален командующи Т. Х. Батаев хӀаллакваран леррина операци (Т. Х. Батаев иштта вевзаш вара «амир ТӀахӀир», «Тигр», «Кумык», «23» санна). Т. Х. Батаев вен аьтто белира М. Х. Даудовс а, цуьнан куьйгакӀелахь болчара а дуккха а агӀонаш йолу чолхе комбинаци кхиамца дӀайахьар бахьана долуш, иштта операци дӀайахьарехь дакъалоцуш бара Дагестанерчу милицин белхахой а.

Оццу 2007-чу шарахь цо дӀайаьхьира мехала кхин цхьа леррина операци а — «Веданан кӀоштан эмир», НРИ-н вице-премьер С. Э. Эльмурзаев вуьйш (иза иштта вевзаш вара «амир хайрулла» санна. Цо шена тӀелаьцнера 2004-чу шеран хӀутосург (май) беттан 9-чу дийнахь Соьлжа-ГӀалахь динчу эккхийтарх долу жоьпалла. Цигахь кхелхира НР-н Президент А.-Хь. Кадыров а, НР-н Пачхьалкхан Советан председатель Хь. Исаев а, кхин а 4 стаг а, иттаннашна чевнаш хилира). М. Х. Даудовга оперативни хаам кхечира С. Э. Эльмурзаев волу меттиг йуьйцуш. ТӀаккха цо сихонца вовшахтуьйхира иза хӀаллакваран гӀуллакх. 2007-чу шеран оханан (апрель) беттан 4-чу дийнахь нуьцкъалчу структурийн белхахоша ЭгӀаштӀа йуьртана (НР, Веданан кӀошт) йистехь йинчу кӀелонна тӀенисвелира НРИ-н вице-премьер. Цигахь хиллачу тӀамехь вийра иза.

М. Х. Даудовс кхиамца дӀайаьхьначу операцешна йукъахь, аьтто ца болуш хилларш а йара. 2009-чу шеран бекарг (март) беттан 19-чу дийнахь Соьлжа-ГӀалин Октярьски кӀоштарчу СемаӀашкан урамалгехь нохчийн милицин белхахой а, Россин МВД-н чоьхьарчу эскарийн лерринчу «Юг» подразделенин эскаргӀуллакххой а цхьаьна леррина операци дӀахьош бара бандформированин дакъалацархо ву аьлла хеташ верг схьалацарехула. Операци дӀахьочу хенахь М. Х. Даудовна чов йира. Иштта чевнаш йира нуьцкъаллин структурин кхаа белхахочунна а. Царах цхьаъ тӀаьхьуо больницехь кхелхира. Цул сов, чов хилира цигахула тӀехволуш хиллачу маьршачу стагана а. ТӀаьхьадевлла хилла боевик къайлавелира, нехан машен а йадош. Цо иза Нохчийчоьнан пачхьенерчу Заводской кӀошта боьдучу некъа тӀехь йитичохь карийра.

2009-чу шеран хьаьттан (август) беттан 3-чу дийнахь М. Х. Даудов вен гӀоьртира, хетарехь, иза цуьнан корматаллин гӀуллакхашца доьзна дара. Герггарчу хьесапехь 11 сахьт 30 минот йаьлча М. Х. Даудовн машен Эвтарах (НР, Шелан кӀошт) арайолучу хенахь Хулхалона тиллинчу тӀайна ремонт еччу меттехь некъана йистте йиллина шаьш йина эккхаш йолу ондда хӀума иккхира. «Toyota Camry» чохь, Делан къинхетамца, веккъа цхьа М. Х. Даудовн водитель бен ца хилла. Эккхаран тулгӀено машен йуьханехьа ерзийра, ткъа водитель машен чуьра аракхоьссира. Цунна йеза чевнаш хилара, царна йукъахь геригаш йеттайелла йина чевнаш йара.

Шелан кӀоштан ОВД-н куьйгаллехь волчу муьрехь полковникан чине кхаччалц болх бира М. Х. Даудовс. Оцу муьрехь схьаийцира цо «Юриспруденци» говзаллехула долу Махачкалара финансийн а, бакъонийн и институт чекхйаьккхаран хьокъехь долу диплом.

Политикин гӀуллакхалла

ЦхьамогӀа политологашна хетарехь, М. Х. Даудовн вуно дика йукъаметтигаш йу НР-н Куьйгалхочуьнца Р. А. Кадыровца. Республикин Куьйгалхочун урхаллин командин жигара дакъалацархо а ву иза. Дукхах болчу журналисташа, Р. А. Кадыров ца лерича, Нохчийн Республикехь шолгӀа лоруш ву М. Х. Даудов. Ша Р. А. Кадыровс шен бӀанакъостах лаьцна цкъа иштта элира: «БӀаьхаллин а, гражданийн а гӀуллакхаш кхочушдечу муьрехь Даудов Мохьмад ша къаьсттина дикачу агӀор гайтина меттигаш Ӏаламат дукха йу. Цуьнгара доккха доьналла, стогалла, лаккхара корматалла оьшуш тӀех жоьпаллин киртигаш а хилла. Ишттачохь Даудов Мохьмадна даима а нийса сацам тӀеэца а, мел чолхечу хьолера йуьхькӀомаца хьалхавала а хиъна.

НР-н Правительствон Председателан хьалхара заместитель

Мехкан Турпалхойн сийнна лерина даздаран гӀуллакх. М.Х.Даудов, В.В.Путин, Р.А.Кадыров (Москва, Кремль, 2014-гӀа шо).

2010-чу шеран бекарг (март) беттан 10-чу дийнахь Нохчийн Республикин Парламенто цхьабарт болуш полицин полковник М. Х. Даудов Нохчийн Республикин Правительствон Председателан нуьцкъалчу блокехула хьалхара заместитель чӀагӀвира (Парламентехь йийцаре йайта М. Х. Даудовн кандидатура цхьа де хьалха хьалхатеттира Р. А. Кадыровс). Официалан СМИ-н хаамашца нийса а догӀуш, оцу даржехь волуш М. Х. Даудовн йоццачу хенахь ницкъ кхечира бакъонаш ларйаран йерриге а органаша а, нуьцкъаллин йерриге а структураша а йуххера цхьаьнагӀуллакхаш дар вовшахтоха, оцо бакъонаш ларйаран органийн болх дикаллин керлачу тӀегӀане хьалабаьккхира.

Нохчийн Республикин Правительствон Председателан хьалхарчу заместителан даржехь болх беш волчу хенахь цо иштта куьйгалла дира республикехь билггал декхарш кхочушдан вовшахтоьхначу тайп-тайпанчу коммисешна. Масала, 2010-чу шеран аьхка цо куьйгалла дира бахархой хьесапе эцаран а, царна регистраци йаран а гӀуллакхашкахула йолчу ведомствошна йукъарчу лерринчу комиссина. Комиссис дӀахьора Нохчийчохь регистраци йаран а, паспортан раж лелоран а бакъенаш ларйарна тӀехь терго латтор. Цу йукъа богӀура Россин ФМС-н Нохчийчохь йолчу урхаллин, милицин кӀоштийн отделийн белхахой, республикин Госкомстатан, бахархой балха нисбаран туьшийн, дешаран отделийн векалш. Масех кӀирнах комиссис теллира 285 939 цӀа, хьаьжира 1 087 189 стеган кехаташка. Ша Ӏаш волчу меттехь регистраци йаран бакъенаш ларйеш воцу 10 125 стаг Ӏораваьккхира республикехь, царна йукъахь дозанал арахьарчу пачхьалкхийн 237 вахархо а волуш.

2010-чу шеран лахьанан (ноябрь) баттахь Аргун гӀала кхиоран а, цунна реконструкци йаран а оперативни штабана коьрте хӀоьттира. Цхьана шарахь гӀалахь 100 гергга коттедж, махлелоран туш, берийн йиъ беш йира, тодира цхьа гӀат долу 137 а, дукха гӀаьтнаш долу иттаннаш цӀенош, меттахӀоттийра республикехь уггаре а доккха долу культурин цӀа, догӀанан хи дӀадоьду 21 километр канализаци меттахӀоттийра, 27 километр хин биргӀанаш, 18 километр газан биргӀанаш ехкира, дуккха а кхин гӀуллакхаш дира. 2014-чу шеран гӀуранан (декабрь) баттахь бусалбанаша билгалдоккхуш долу — Ӏашуран (Мухьаррам беттан уьттолгӀа де) мехала де даздар вовшахтохаран лерринчу комиссина коьрте хӀоттийра.

2011-чу шарахь М. Х. Даудовс чекхйаьккхира „Юриспруденци“ говзаллехуа „Россин МВД-н Урхаллин академи“ ВПО-н ФГОУ.

НР-н Куьйгалхочун а, Правительствон а Администрацин куьйгалхо

2011-чу шеран гӀуран (декабрь) баттахь дуьйна иза Нохчийн Республикин Правительствон Председателан хьалхарчу заместителан — Нохчийн Республикин Куьйгахочун а, Правительствон а Администрацин куьйгалхочун даржехь вара, ткъа 2012-чу шеран хӀутосург (май) беттан 21-чу дийнахь дуьйна — Нохчийн Республикин Куьйгалхочун а, Правительстовн а Администрацин куьйгалхочун даржехь. Официалан СМИ-н хаамашца нийса а догӀуш, М. Х. Даудовн куьйгаллица федералан тӀегӀанерчу хьокъала йоллучу департаменташца а, ведомствошца а цхьаьнагӀуллакхаш дар нисдина дӀахӀоттийна. 2012-чу шеран оханан (апрель) беттан 26-чу дийнахь дуьйна М. Х. Даудов — „Единая Россия“ партин декъашхо хилира, партин регионан политикин советана Президиума йуккъе а веара. Оццу 2012-чу шарахь иза коьрте хӀоьттира лаьттан законодательство кхочушдарна тӀехь терго латторан ведомствошна йукъарчу комиссина. Цо боккха болх бира лаьттах пайдаэцаран декъехь Нохчийчоьнан гӀалийн округашкахь а, муниципальни кӀошташкахь а гучудаьхна кхачамбацарш дӀадахарехь. 2014-чу шарахь Россин Федерацин Президентан чоьхьарчу политикин гӀуллакхийн Урхалло Нохчийн Республикин Куьйгалхочун а, Правительствон а Администрацин болх Россин субъекташна йукъахь тоьлла лерина.

Нохчийн Республикин III-чу, IV-чу кхайкхамийн Парламентан Председатель

М.Х.Даудов Нохчийн Республикин Парламентан рогӀера йоцчу кхеташонехь. 2015-чу шеран июль беттан 3-гӀа де.

2015-чу шеран мангалан (июль) беттан 3-чу дийнахь, Нохчийн Республикин Парламентан Председатель (спикер) Д. Б. Абдурахманов кхелхинчул тӀаьхьа, „Единая Россия“ партин регионан отделенин политсовето, партин генеральни советан Президиумах дага а йаьлла, Нохчийн Республикин Харжамийн комисси чуйелира М. Х. Даудовн кандидатура, паргӀатйаьллачу мандатехула цунна Нохчийн Республикин Парламентан депутатан бакъонаш йалийта. Оццу дийнахь, дакъалоцуш Р. А. Кадыров а волуш, Нохчийн Республикин законодательни лаккхарчу органан рогӀера йоцу кхеташо хилира. Цигахь депутаташа Нохчийн Республикин III-чу кхайкхаман Парламентан Председателан дарже ши кандидат — М. Х. Даудов а, Р. А. Лечхаджиев а — хьалхатеттира. Къайлаха кхаж тасарца оцу дарже М. Х. Даудов хаьржира. 2016-чу шеран товбецан (сентябрь) баттахьлерчу харжамашкахь Нохчийн Республикин IV-чу кхайкхаман Парламенте йуха а депутат хаьржира иза. 2016-чу шеран эсаран (октябрь) беттан 4-чу дийнахь Нохчийн Республикин законодательни лаккхарчу органан кхеташонехь, къайлаха кхаж тасарца, Нохчийн Республикин IV-чу кхайкхаман Парламентан Председатель хаьржира йуха а.

РФ-н субъекташкахь парламенташа дукха хьолахь лахара маьӀна лелош хиларна, цхьамогӀа политологашна а, журналисташна а иза цига харжар М. Х. Даудов шен (статусехь) даржехь лахвича санна хетара. Делахь а, Нохчийчоьнан Парламентан спикеран даржехь а волуш, М. Х. Даудовс дӀахьо тайп-тайпанчу мехалчу проекташна тӀехь терго латтор а, правительствон комиссешна куьйгалла дар а. Ма-дарра аьлча, кхочушдо законодательни органан декхаршна йукъадогӀуш доцу, кхин а даккхий декхарш. Карарчу хенахь а оцу даржехь ву иза. Цуьнца цхьаьна иза Нохчийчоьнан экономикин а, йукъараллин а кхерамазаллин Советан гуттаренна а волу декъашхо ву.

Официалан СМИ-н хаамашца нийса а догӀуш, М. Х. Даудовс болх бечу муьрехь парламентехь дӀахьош ду пачхьалкх дӀахӀотторан а, меттигашкахь шаьш урхалла даран а дакъошкахь Нохчийн Республикин законодательство тодеш-карладаккхар, правовой дерриге а хьелаш кхоьллина гражданийн йукъараллин институташ кхидӀа а кхиорна. Иза Нохчийн Республикин Парламенте варца депутатийн корпусо жигарабаьккхира законодательство вовшахтохаран болх. Цуьнан жамӀ дара 40 сов законодательни акт тӀеэцар. Нохчийн Республикин Парламентан балхахь коьрта хилла хӀахӀиттира бюджетан-финансийн а, бюджеташна йукъара а гӀуллакхаш дӀанисдар, регионан политика, социальни декъехь регионан законодательство тодеш-карладаккхар. Демографехь хуьлуш болу дика хийцамаш тӀечӀагӀбарна а, республикин бахархойн дахаран дикалла лакхайаккхарна а, доьзалан институт чӀагӀйарна а, кегийрхойн политика кхочушйарна а, ноналлин, бераллин къанойн гӀолацарна а, могашалла Ӏалашйаран, дешаран системаш чӀагӀйарна а, царна модернизаци йарна а тӀехьовсийна гӀуллакхаш кхочушдарехула болу законодательни болх вовшах дага а довлуш дӀахьош бу.

М. Х. Даудовн куьйгаллица Нохчийн Республикин Парламенто тӀеэцна республикин дахаран тайп-тайпанчу агӀонех хьакхалуш долу законаш. Царна йукъахь ду: „Нохчийн Республикин Куьйгалхо харжаран хьокъехь“ долчу „Нохчийн Республикин Законехь хийцамаш баран хьокъехь“, „Нохчийн Республикехь жима а, йуккъера а бизнес кхиоран хьокъехь“ долчу „Нохчийн Республикин законехь хийцамаш баран хьокъехь“, „Нохчийн Республикин дешаран хьокъехь“ долчу Нохчийн Республикин Законехь хийцамаш баран хьокъехь», «Нохчийн Республикехь гражданийн социальни хьашташ кхочушдаран хьокъехь», «Нохчийн Республикехь хӀусамийн ипотечни кредитованин система кхиоаран хьокъехь», «Нохчийн Республикин махкахь йукъараллин къепе ларйарехь гражданаша дакъалацаран хьокъехь», кхидолу законаш. 2016-чу шеран эсаран (октябрь) баттахь йукъадалийра республикехь спирт тоьхна муттанаш дохкар хадам боллуш дехкаран хьокъехь долу дӀадолор. Цо вовшахтуьйхира республикехь вахош долу маларш дохка бакъо йолчу 14 туьканан дайшца цхьаьнакхетар. Шайца къамел динчул тӀаьхьа шайн лицензеш охьаехкира цара, сацийра вахош долу маларш дохкар. Цуьнан бахьана дара некъан-транспортан боккха бохам хилла хилар. Оцу бохамехь 7 стаг кхелхинера, 2 стаг лазийнера. Вехна волчу водителан бехкана хиллера и бохам.

Иштта, Нохчийн Республикин Парламентан балхахь боккха тидам тӀебохуьйту Россин регионийн, генарчу а, уллерчу а дозанел дехьарчу законодательни Ӏедалан лаккхарчу органашца парламенташна йукъара зӀенаш кхиорна. М. Х. Даудовс куьйгалла дечу Нохчийн Республикин Парламентан белхан цхьа агӀо санна билгалдаьккхина ду харжамашца а, церан дехаршца а болх бар. Гражданийн проблемаш сихха дӀайахархьама цуьнан дӀадолорца йерриге а бохург санна кӀошташкахь а, йарташкахь а кест-кеста дӀахьо бахархой тӀеэцар. Нохчийн Республикин Парламентехь болх барца цхьаьна М. Х. Даудов Россин Федерацин Федералан Гуламехь йолчу Россин Федерацин законодателийн Советан декъашхо ву. Россин Федерацин субъектийн законодательни органийн куьйгалхойн медиарейтинган жамӀашца М. Х. Даудов 2016-чу а, 2017-чу а шерийн ТОП-10 лидерна йукъахь ву.

Парламентал арахьара болх

М.Х.Даудов ГӀуш-Кортахь гӀишлошъечохь.

Токхамаш хилар бахьанехь 2016-чу шарахь йохийна хилла ГӀуш-Корта (НР, Шуьйтан кӀошт) меттахӀотторна тӀехь куьйгалла деш вара М. Х. Даудов. Цхьана баттахь 33 цӀа долуш поселок йира, цӀенош чохь оьшуш мел йерг: йийбар, дахаран-Ӏеран техника, газ, элекстричество, хи а долуш. Цунна тӀебогӀуш керла некъ биллира. Шайхан Ахбердил-Магоман цӀарах 1500 стеган жамӀатехь ламаз дан аьтто болуш керла маьждиг дира йуьртахь. ГӀуш-Кортара гӀишлош, йина а йевлла, дӀалучу дийнахь, М. Х. Даудовна «Нохчийн Республикин хьакъ воллу гӀишлошйархо» цӀе йелира.

Некъан боламан бакъенаш талхийначаьрца кхеторан болх.

2016-чу шеран товбецан (сентябрь) баттахь дуьйна таханлера де тӀекхаччалц иза куьйгалла деш ву регионан некъашкахь авареш хилар а, адамаш кхалхар а лахдарехула йолчу республикин оперативни штабана. М. Х. Даудовн дӀадолорца НР-н МВД-н УГИБДД-н белхахоша дӀахьош долу профилактика йаран эвсаре гӀуллакхаш бахьанехь аьтто баьлла некъан боламан бакъенаш талхоран гайтам шозза лахбан. Некъан-транспротан бохам хиларна кхераме йолчу меттигашкахь хӀора дийнахь дӀахӀоттайо 109 стационарни а, 90 дӀаселалеш йолу а пост. Иштта гӀуллакх вовшахтоьхна авареш хиларца долу хьал тодарехьа болу болх чӀагӀбаран Ӏалашонца. Оцу балхана йукъаозийна НР-н МВД-н УГИБДД-н 400 сов белхахо. Цул сов авари хиларна кхераме йолчу меттигашкахь кхитӀе а некъан техникин гӀирсаш дӀахӀиттийна.

Социально-политикин хьежамаш

М. Х. Даудовс 2010-чу шарахь вевзаш волчу Россин, Беларуссин, Украинин тележурналистана П. Г. Шереметана интервью луш, Нохчийчохь законаш лардаран хьокъехь шена хеташ дерг довзуьйтуш элира: «Вай дерриге а Россин гражданаш ду, вай нуьцкъалчу а, синтемечу а пачхьалкхехь даха лууш ду… Тхо законаш лардарехьа а, нуьцкъалчу, цхьааллин Россигахьа а ду. ХӀинца тхо долчохь, Россин дуккха а регионашкахьчул дика къепе а йу, дахар синтеме а ду».

2015-чу шарахь Россин тайп-тайпанчу СМИ-шкахь а, интернет порталашкахь а дукха йаздора дукха зударий балор магоран хьокъехь М. Х. Даудовс аьллачух, цунна хетачух лаьцна. Прессина лерина М. Х. Даудовс шена хетарг элира А.Гучиговн а, Х-Л.Гойлабиевн а ловзаран хьокъехь хаамийн гӀирсашкахь эккхийтинчу гӀовгӀанца доьзна. Иза ша а оцу ловзаргахь хилла вара. М. Х. Даудовс кхетийра дукха зударий балор йукъадаьлла хилча, иза цхьана хорша дерзо дезаш хиларх. Цунна хетарехь, иза шариӀатан буха тӀехь дича дика а хир ду. Амма цо билгалдаьккхира дукха зударий балор бакъонийн некъа тӀе даккхаран дӀадолорца ша йукъаволуш цахилар, оцу хьокъехь шена хетарг алар бен кхин совнаха хӀума бохуш цахилар.

СМИ-ца йолу йукъаметтигаш

Меттигерчу телевиденина (ЧГТРК «Грозный») интервью луш ву М.Х.Даудов.

2015-чу шарахь «Новая газетехь» йара нохчийн Ӏедало республикин хьокъехь долчу «нийсачу керланашкахьа» ша тайпа къийсам дӀабахьарх лаьцна йолу репортаж. Газетан журналисташа чӀагӀдора, Ӏедална хетарехь, Нохчийчоьнан хьокъехь «гӀиллакех доцуш» йаздеш болу йа нохчийн Ӏедал аьшнаш деш йолу комментареш йеш болу блогерш кхетабора, дукха хьолахь законца догӀуш доцуш: лар ца луш дош аьлла волчу интернат-пайдаэцархочун адрес карадора, видеокамерца и волчу богӀура, тӀаккха цо шена бехк ца биллар, шена къинтӀера довлар доьхуш йа цуьнан сий дойъуш йолу ролик йоккхура. Иштта Ӏаткъам бар вовшахтоьхначарна йукъахь журналисташа М. Х. Даудовн цӀе йоккху. Таханлерчу дийнахь и хаам РФ-н бакъонаш лаърйаран органаша мах хадоза бу.

СМИ-шкахь дикка гӀовгӀа йаьккхира М. Х. Даудовс 2016-чу шеран кхолламан (январь) беттан 16-чу а, 17-чу а деношкахь «instagram» социальни сетехь йолчу шен аккаунтехь Россин системин йоцчу оппозицин цхьаболчу жигарчу гӀуллакххойн а, журналистийн а, бакъонашларйархойн а хьокъехь, уьш аьшнаш беш, дуьххьалдӀа доцуш кхерамаш туьйсуш дийцинчо. Оцу кхерамийн хьокъехь дӀахьедар дира «Эхо Москвы» коьртачу редактора А. А. Венедиктовс: «Даудов Мохьмада оппозицина аьлларг — иза боккха кхерам тасар а ду, Немцов Борис веран хьокъехь талламе а, нохчийн Ӏедале а жоп дала аьтто боцу хаттарш даларна йан хьакъ йоцу дуьхьало йар, резацахилар гайттар ду». Цул сов А. А. Венедиктовс сацам бира радиостанцин гӀарол чӀагӀдан.

2016-чу шеран эсаран (октябрь) беттан 12-чу дийнахьлерчу постехь instagramехь М. Х. Даудовс йуха а хьулам бинчу кепехь сийсазвира регионашна йукъарчу «Комитет против пыток» йукъараллин организацин председатель И. А. Каляпин, ткъа 2017-чу шеран кхолламан (январь) беттан 4-чу дийнахь «Кавказский Узел» интернет-СМИ-н коьрта редактор Г. С. Шведов. Россин СК заявлени йаздира Г. С. Шведовс М. Х. Даудовн публикаци РФ-н УК-н 144-чу стаьян 3-чу декъехь билгалдинчу зуламна («Журналистийн гӀуллакхана новкъарло йаран хьокъехь») иза кӀела йало гӀерташ. Делахь а, хьал талла а теллина, Россин Талламан Комитето М. Х. Даудовна дуьхьал уголовни гӀуллакх ца долийра.

Шех лаьцна болу хаамаш

М.Х.Даудовн доьзалца даьккхина Р.А.Кадыровн дагалецаман сурт.

М. Х. Даудовс шен дай баьхна йурт лоруш йу Гелдагана. Цигара ву цуьнан да. Цигахь кхиъна иза ша а. 2001-чу шарахь М. Х. Даудовс шайн йуьртара Мовлин Асет (1981-чу шарахь йина) йалийна. Школехь доьшуш волуш евзина цунна иза. Тахана ДаудовгӀеран доьзалехь 10 бер ду: 6 кӀант — Ӏумар (2006-чу шарахь вина), Рамзан (2007-чу шарахь вина, НР-н Куьйгалхочун сийнна тиллина цӀе), Мовлди (2009-чу шарахь вина), Мохьмад-Юсуф (2014-чу шарахь вина), Абубакар (2015-чу шарахь вина, цӀе тиллина Р. А. Кадыровс), Ӏусман (2016-чу шарахь вина); 4 йоӀ — Линда (2003-чу шарахь йина, Иман (2004-чу шарахь йина), Макка (2010-чу шарахь йина, дененан сийнна тиллина цӀе), Медни 2012-чу шарахь йина).

Нохчийн Республикехь М. Х. Даудов массарна а вевза «Лорд» санна а. И цӀе йелла цунна Р. А. Кадыровс, шайн дуьхьарлерчу цхьаьнакхетаре иза Ӏаьржа костюм а, кӀайн коч а йолуш веача. "Цо хӀетахь элира: «Хьо-м ингалсан лорд санна ма ву», — аьлла. (ЦхьамогӀа СМИ-ийн кхин хетарг а ду. Цуьнца нийса а догӀуш «Лорд» М. Х. Даудовх олуш дара цунна Р. А. Кадыров вовзале хьалха а). М. Х. Даудовх гергарчара а, уллерчара а Тимур олу. (Тимур цӀе нисло цхьаболчу СМИ-шкахь а, М. Х. Даудовн хьокъехь йолчу шиэзарлагӀчу шерашкахьлерчу статьяшкахь а.

«Терек» футболан клубан президент М.Х.Даудов «Зенит» клубаца хьошалгӀахь ловзаре хьожуш (31.03.2013).

Футбол йезаш ву. 2011-чу шеран хӀутосург (май) беттан 11-чу дийнахь «Кавказ» командина йукъахь волуш «Дуьненан футболан седарчий» вовшахтоьхначу командина дуьхьал левзина Соьлжа-ГӀалахь «Ахмат-арена» стадион схьайелларна лерина дӀадаьхьначу даздарийн гурашкахь хиллачу матчехь. 2015-чу шеран эсаран (октябрь) беттан 7-чу дийнахь накъосталлин матчехь «Лидер-63» командица Италин футболан легендийн вовшахтоьхначу командина дуьхьал левзира иза. Матч лерина йара РФ-н Президент В. В. Путин винчу денна.

2004-чу шарахь дуьйна иза вице-президент вара республикин «Терек» футболан клубан (2017-чу шарахь дуьйна клубан цӀе «Ахмат» йу). 2011-чу шарахь клубан президент хӀоьттира иза (2004-2011-чуй шерашкахь клубан президент хилла волу Кадыров Рамзан, «Терекан» сийлаллин президент хилла висира). 2015-2016-чу шеран сезонехь «Тереко» шен исторехь уггаре а лакхара — ворхӀалгӀа меттиг йаьккхира Россин футболан премьер-лигехь. Ткъа 2016-2017-чу сезонехь и гайтам кхин а лакхабаьккхира, сезонан жамӀашца пхоьалгӀачу метте а йаьлла.

Социальни сетех жигара пайдаоьцуш волчу цо 2013-чу шарахь дӀадолийра instagramехь аккаунт лелор. (3000 сов публикаци а, 190 000 сов подписчик а ву цуьнан), «ВКонтактехь» — 2015-чу шарахь лело волавелира (7000 сов подписчик). Шен посташкахь М. Х. Даудовс НР-хь хуьлучу политикин, йукъараллин, спортан, динан хиламийн хьокъехь хаамаш бо, пайдаоьцучара комментарешкахь наггахь тайп-тайпана дехарш до, аьрзнаш до.

М. Х. Даудовс кест-кеста ша жоьпаш ло дукхах долчу хаттаршна, дехаршна. Иза Кишин Кунта-Хьаьжин вирдехь ву. 1992-чу шарахь дуьйна оцу вирдехь берш хилла Нохчийчоьнан лаккхара динан дай. М. Х. Даудовс Р. А. Кадыровца цхьаьна хьаьжа дина, масехазза сийлахьчу КаӀбат чохь хилла. Иза иштта, Мухьаммад Пайхамаран (Делера салам-маршалла хуьлда цунна) ассараш Ӏалашйархо а ву. Соьлжа-ГӀалахь йезачу ассарийн гайтам чекхбаьллачул тӀаьхьа Шайх Ахьмад Бин Мухьаммад Аль-Хазраджис гуттаренна а Ӏалашйайта КадыровгӀеран доьзале а, нохчийн халкъе а дӀайелира сийлахь йиъ ассар — Мухьаммад Пайхамаран (Делера салам-маршалла хуьлда цунна) чоьш. Нохчийн халкъана беллачу шина чонах цхьаъ Ӏалашбар тешийна М. Х. Даудовх.

СовгӀаташ, урамашна цӀе тиллар, кхидерг

Масийттазза хьалхатеттина Россин Федерацин а, Нохчийн Республикин а совгӀаташна: орденашна, мидалшна, билгалваларан знакашна. Россин Федерацин Президентан 2007-чу шеран мангалан (июль) беттан 25-чу дийнахьлерчу указаца милицин капитанна М. Х. Даудовна лаккхара цӀе йелла — Россин Федерацин Турпалхо — къаьсттина билгалваларан знак «Дашо Седа» мидал а луш, белхан декхарш кхочушдарехь турпалалла а, стогалла а, доьналла а гайтарна. ЦхьамогӀа хьостанаша чӀагӀдо цунна и совгӀат ЧРИ-н вице-премьер С. Э. Эльмурзаев хӀаллакварна делла хилар. Цунна совгӀат дӀаделира официалан визитаца Соьлжа-ГӀала веанчу РФ-н чоьхьарчу гӀуллакхийн министра Р. Г. Нургалиевс. 2010-чу шарахь ша йеллачу интервьюхь оцу совгӀатан хьокъехь М. Х. Даудовс билгалдаьккхира: «Россин Турпалхочун Седа бу сан, амма суна эхь хета иза хьалха олла, сайна а, адамашна а йукъахь херо хила ца лаьа суна». М. Х. Даудовн совгӀатийн хьокъехь дуьйцучу хенахь Р. А. Кадыровс билгалдаьккхира: «Даудов Мохьмад Россин Турпалхо, Кадыровн орденан кавалер ву, шозза совгӀат дина цунна Стогаллин орденца. Цо и совгӀаташ даьхна шен стогаллица, доьналлица, майраллица». Иштта, М. Х. Даудовна совгӀаташ дина РФ-н Президентан В. В. Путинан а, НР-н Президентан А-Хь. Кадыровн а, НР-н Куьйгалхочун Р. А. Кадыровн а Сийлаллин грамоташца, тайп-тайпанчу баркаллин кехаташца.

Пачхьалкхан совгӀаташ

Российн Федераци			Нохчийн Республика
20.07.2007		— Россин Федерацин Турпалхочун цӀе, «Дашо Седа» мидал	31.05.2006		— Кадыровн орден
25.07.2005		— Стогаллин орден	28.06.2011		— «Нохчийн Республикехь парламентаризм кхиорна» орден
04.04.2006		— Стогаллин орден
		— «Майраллина» мидал	26.07.2007		— «Нохчийн Республикин сийлаллин гражданин» цӀе
		— Жуковн мидал	05.11.2012		— «Кадыров Ахьмад-Хьаьжин 60 шо» мидал
			26.11.2015		— «Нохчийн Республикин дуьхьа хьуьнарш гайтарна» мидал
			16.06.2016		— «Нохчийн Республикин турслочунна» мидал
			01.07.2016		— «Нохчийн Республикин хьакъ воллу гӀишлошйархо» цӀе
			11.08.2017		— «Соьлжа-ГӀалин сийлаллин вахархо» цӀе
			12.12.2017		— «Кадыров Ахьмад-Хьаьжа виццаваларна» мидал

Ведомственни а, юбилейни а мидалш

2003		— «Уголовни розыскан 85 шо» мидал
24.11.2004		— «Россин Профсоюзийн 100 шо» мидал
10.02.2005		— «БӀаьхаллин доттагӀаллина» мидал
12.05.2005		— «ГӀуллакхдарехь сийлалла гайтарна» мидал
		— «Россин МВД-н 200 шо» мидал
10.10.2005		— 1994—2004 ш. «Къилбаседа Кавказехь хиллачу тӀеман гӀуллакхийн дакъалацархо» мидал
17.07.2006		— «БӀаьхаллин сийлаллина» мидал
2010		— «ГӀуллакхдарехь билгалваларна» (РФ-н МВД, III-чу даржан) мидал
05.11.2010		— «ГӀуллакхдарехь билгалваларна» (НР-н МВД, 3048) мидал
15.06.2011		— «Милицехь гӀуллакхдарна» мидал
05.11.2012		— «Кадыров Ахьмад-Хьаьжин 60 шо» мидал
2013		— «II-чу даржан Сийлаллин» мидал
06.05.2015		— «1941-1945 ш.ш. Сийлахь-Боккхачу Даймехкан тӀамехь толам баьккхина 70 шо» мидал
23.08.2015		— «Хьуьнарш гайтарна» (РСВА-н) мидал
28.08.2015		— «Даймахкана тешаме хиларна» (ОООКВА-н) мидал
08.10.2015		— «I-чу даржан Сийлаллин» мидал
		— «Къилбаседа Кавказехь гӀуллакхдарна» мидал
		— «БӀаьхаллин вежаралла» мидал
17.06.2016		— «Дуьненайукъара кхерамазалла чӀагӀйарехь хьуьнарш гайтарна» мидал. (Россин Кхерамазаллин Советера).
29.07.2016		— «Россин дозалла» (ОП РФ, кх.) мидал
23.08.2016		— «Ветеранийн боламан гӀо дарна а, гӀолацарна а» мидал
21.03.2017		— «Законностана а, бакъонийн къепенна а кхачойарехь хьуьнарш гайтарна» мидал

Къастамаллин билгалонаш

11.09.2004		— «ТӀеман гӀуллакхийн дакъалацархо» билгало
18.09.2004		— «Декхарна тешаме хиларна» билгало
16.12.2009		— Декхарна тешаме хиларна" билгало
		— «Россин ЦСИИ-н Нохчийн Республикехь йолчу ФСО-н I5 шо» билгало
29.03.2005		— «Милицин лерринчу подразделенийн тоьлла белхахо» билгало
20.06.2006		— «Криминальни милицин тоьлла белхахо» билгало
09.12.2012		— «Сийлаллин динамахо» билгало
30.10.2015		— «Терроризмана дуьхьал къийсам дӀабахьарехь билгалваларна» (НР-н МВД, № 004) билгало
20.06.2017		— «Хьуьнарш гайтарна» (РФ-н МО-н тӀеман полицин коьрта урхалла, № 78) билгало

Кхечу пачхьалкхийн совгӀаташ

Кхазакхстан:
04.11.2008		— «ЦхьаьнагӀуллакхашдар кхиорна» мидал

• 
  «Нохчийн Республикин хьакъволу гӀишлошйархо» сийлаллин цӀарца совгӀат дар.
• 
  РФ-н тӀеман полицин лаккхарчу совгӀатца билгалваккхар.
• 
  «Нохчийн Республика ларйархочунна» мидалца совгӀат дар.

М. Х. Даудовн цӀарах урам а, школа а

2007-чу шеран эсаран (октябрь) беттан 13-чу дийнахь Гелдагана йуьртан администрацин куьйгалхочун сацамца Титовн цӀарахчу урамна Россин Турпалхочун М. Х. Даудовн цӀе тиллина. 2008-чу шеран бекарг (март) баттахь Нохчийн Республикин Президентан Указаца М. Х. Даудовс дешначу Гелдаганарчу № 1 йолчу йуккъерчу школина М. Х. Даудовн цӀе тиллина. Оцу хиламна леринчу даздаран гуламехь къамел дира республикин Куьйгалхочо Р. А. Кадыровс. Цо билгалдаьккхира: «Даудов Мохьмада дуккха а дика гӀуллакхаш дина республикина, цундела иза хьакъ ву шен цӀе кӀоштарчу тоьллачу школина тилла».

Билгалдахарш

Комменташ

Хьосташ

Пресса. Хьажоргаш

• Абубакаров С. В руководстве МВД Чечни проведены новые назначения : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 05.12.2006. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Абубакаров С. Глава МВД России посетил Чечню : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 26.07.2007. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Билалов М. Клан Даудова : ст. // «Кавказ.Реалии» : электрон. новостной ресурс / проект «Радио „Свободная Европа“» / «Радио „Свобода“» (RFE / RL, Inc). — 10.11.2016. — (нач. работы с 2016).
• В Грозном «Кавказ» обыграл «Звезд мирового футбола» : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 12.05.2011. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• В семье спикера парламента Чечни Даудова родился десятый ребёнок : ст. // РИА «Новости» : российское агентство международной информации. — 10.10.2016. — (со ссылкой на «Instagram» Р. А. Кадырова).
• В ТОП-10 рейтинга глав законодательных органов субъектов России вошел Магомед Даудов : ст. // «Кавказ сегодня» : Инф.-аналит. портал / Глав. ред. Н. С. Павлов. — свид. Эл № ФС77-63193 от 6.10.2015, выдано Роскомнадзором. — Пятигорск, 18.04.2017.
• В Чечне выявлено более десяти тысяч человек, живущих без регистрации : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 03.08.2010. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Герой России Магомед Даудов назначен на должность 1-го вице-премьера Правительства ЧР : ст. // ГАУ «ИА „Чеченская Республика Сегодня“» : интернет-СМИ / учред.: Мин. ЧР по нац. полит., внешним связям, печати и информации; дир. А. А. Гичкаев. — свид. Эл № ФС77-36339 от 15.05.2009, выдано Роскомнадзором. — Грозный, 09.03.2010.
• Герой: Даудов Магомед Хожахмедович : справочн. ст. // «Единая Россия» : офиц. сайт партии. — М., 05.12.2015. — (нач. работы 2011, создан комп. Notamedia).
• Главред «Эха Москвы» заявил об угрозах со стороны спикера парламента Чечни : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 18.01.2016. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Глава Чечни Рамзан Кадыров сложил с себя руководство футбольным клубом «Терек» : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 28.11.2011. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Глава Чечни сменил начальника Шалинского РОВД : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 07.04.2007. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Даудов Магомед Хожахмедович : ст. // «Герои страны» : частн. патриотич. интернет-проект / биогр. предост. А. Бочаровым. — (нач. работы в марте 2000).
• Даудов Магомед Хожахмедович : справочн. ст. // Парламент Чеченской Республики : офиц. сайт. — Грозный. — (нач. работы в 2013).
• Даудов Магомед Хожахмедович : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 16.01.2017. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Даудов Магомед Хожахмедович : справочн. ст. // МВД РФ : офиц. сайт. — М.
• Ибрагимов М. В правительстве и МВД Чечни произошли кадровые изменения : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 11.03.2010. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Ибрагимов М. В столице Чечни в ходе спецоперации был ранен начальник Шалинского РОВД : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 23.03.2009. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Ибрагимов М. В Чечне в результате покушения на начальника РОВД пострадал его водитель : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 04.08.2009. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Ибрагимов М. В Чечне готовятся масштабно отметить мусульманский праздник Ашура : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 01.12.2011. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Ибрагимов М. Трое жителей Чечни обвиняются в покушении на жизнь начальника отдела милиции : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 13.04.2010. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Ибрагимов М. Четыре человека ранены в Грозном при попытке задержания предполагаемого боевика : ст. // «Кавказский Узел» : интернет-СМИ / учред. ООО «МЕМО» (с 2008), гл. ред. Г. С. Шведов. — свид. Эл № ФС 77-31048 от 25.01.2008, выдано Роскомнадзором. — М., 20.03.2009. — (учрежд. Междунар. обществом «Мемориал» в 2001).
• Исаев Р. Запретный алкоголь : ст. // «Кавказ.Реалии» : электрон. новостной ресурс / проект «Радио „Свободная Европа“» / «Радио „Свобода“» (RFE / RL, Inc). — 01.12.2016. — (нач. работы с 2016 г.).
• Кадыров вместе со всей своей семьей посетил мусульманскую святыню Каабу : ст. // «Regnum» : Негос. ИА / Гл. ред. М. А. Колеров. — свид. Эл № ФС77−55 029 от 14.08.2013 и ИА №ФС77−51 367 от 23.11.2012, выдано Роскомнадзором. — М., 20.07.2015. — (нач. работы 22.07.2002).
• Кто такой Лорд. Коротко. Что нужно знать про Магомеда Даудова — ближайшего соратника Рамзана Кадырова : ст. // «Meduza» : интернет-СМИ / Ген. дир. Тимченко, гл. ред. И. Колпаков. — свид. № 000740272 от 05.09.2014. — Латвия, Рига, 18.01.2016. — (нач. работы 20.10.2014).
• Лорд при падишахе. Чем известен Магомед Даудов? : ст. // «Новая газета» : электрон. версия газеты / учред. ЗАО «Издательский дом „Новая газета“», редакция АНО «Редакционно-издательский дом „Новая газета“». — свид. Эл № ФС77-28483 от 08.06.2007, выдано Росохранкультура. — М., 26.05.2017. — (печатн. версия № 56 от 29.05.2017).
• Лорд, Разведчик и другие… Чеченские истории : док. фильм // «Россия-1» : Телеканал ВГТРК / Автор фильма А. В. Сладков, реж. И. Чернов. — 2007. — (продолжит. 44 мин.).
• Магомед Даудов вошёл в ТОП-10 медиарейтинга глав законодательных органов субъектов РФ : ст. // ГАУ «ИА „Чеченская Республика Сегодня“» : интернет-СМИ / учред.: Мин. ЧР по нац. полит., внешним связям, печати и информации; дир. А. А. Гичкаев. — свид. Эл № ФС77-36339 от 15.05.2009, выдано Роскомнадзором. — Грозный, 25.03.2017.
• Магомед Даудов: «ДТП на дорогах – реальная угроза стабильности в регионе» : ст. // ГАУ «Информационное агентство „Грозный-Информ“» : Гос. ИА / дир.: А. Х. Темирханов. — свид. ИА № ТУ 20-00091 от 05.02.2014, выдано Роскомнадзором по ЧР. — Грозный, 18.08.2015. — (нач. работы апр. 2002).
• Магомед Даудов: «Мы достаточно себя уважаем, чтобы играть в закулисный футбол» : ст. // ГАУ «ИА „Чеченская Республика Сегодня“» : Гос. ИА / учред.: Мин. ЧР по нац. полит., внешним связям, печати и информации; дир. А. А. Гичкаев. — свид. СМИ Эл № ФС77-36339 от 15.05.2009, выдано Роскомнадзором. — Грозный, 01.11.2016.
• Магомед Даудов назначен на должность руководителя Администрации Главы и Правительства ЧР : ст. // Глава и Правительство Чеченской Республики : офиц. сайт / пресс-служба Главы и Правительства Чеченской Республики. — Грозный, 21.05.2012.
• Магомед Даудов стал новым председателем парламента Чечни : ст. // «Кавполит» : электрон. новостн. ресурс / проект использует средства гос. поддержки, выделен. в качестве гранта в соответ. с распоряжен. Президента РФ от 05.04.2016 № 68-рп. — М., 03.07.2015.
• Маетная Е., Громов А. Хорошо бы легализовать многоженство : ст. // «Газета.Ru» : интернет-СМИ / учред. АО «Газета.Ру», гл. ред. Алексеева О. — свид. Эл № ФС77-67642 от 10.11.2016, выдано Роскомнадзором. — М., 18.05.2015. — (нач. работы 1999).
• Мечеть имени Макки Даудовой открылась в с. Гелдаген : ст. // Глава и Правительство Чеченской Республики : офиц. сайт / пресс-служба Главы и Правительства Чеченской Республики. — Грозный, 25.10.2011.
• Милашина Е. Терапия памяти. Электрошоком : ст. // «Новая газета» : электрон. версия газеты / учред. ЗАО «Издательский дом „Новая газета“», редакция АНО «Редакционно-издательский дом „Новая газета“». — свид. Эл № ФС77-28483 от 08.06.2007, выдано Росохранкультура. — М., 01.03.2014. — (печатн. версия № 23 от 03.03.2014).
• Милашина Е. Убийство чести. Как амбиции известного ЛГБТ-активиста разбудили в Чечне страшный древний обычай : ст. // «Новая газета» : электрон. версия газеты / учред. ЗАО «Издательский дом „Новая газета“», редакция АНО «Редакционно-издательский дом „Новая газета“». — свид. Эл № ФС77-28483 от 08.06.2007, выдано Росохранкультура. — М., 01.04.2017. — (печатн. версия № 34 от 03.04.2017).
• Милашина Е. «Фактор КРА» : ст. // «Новая газета» : электрон. версия газеты / учред. ЗАО «Издательский дом „Новая газета“», редакция АНО «Редакционно-издательский дом „Новая газета“». — свид. Эл № ФС77-28483 от 08.06.2007, выдано Росохранкультура. — М., 01.02.2016. — (печатн. версия № 10 от 01.02.2016).
• Милашина Е., Годиенко И. Расправы над чеченскими геями. Публикуем истории выживших свидетелей : ст. // «Новая газета» : электрон. версия газеты / учред. ЗАО «Издательский дом „Новая газета“», редакция АНО «Редакционно-издательский дом „Новая газета“». — свид. Эл № ФС77-28483 от 08.06.2007, выдано Росохранкультура. — М., 04.04.2017. — (печатн. версия № 35 от 05.04.2017).
• Они привыкли, что они люди последнего сорта, им эту мысль внушили. Сотрудники «Российской ЛГБТ-сети» — об эвакуации геев из Чечни : ст. // «Meduza» : интернет-СМИ / Ген. дир. Тимченко, гл. ред. И. Колпаков. — свид. № 000740272 от 05.09.2014. — Латвия, Рига, 16.04.2017. — (нач. работы 20.10.2014).
• Петровский О. В Чечне уничтожен матерый «Тигр» : ст. // «Утро.ru» : эконом., обществ.-полит. интернет-СМИ / учред. ООО «Утро.ру»; гл. ред. Ю. Ложечко. — свид. ЭЛ № ФС 77-64769 от 22.01.2016, выдано Роскомнадзором. — М., 22.03.2007. — (нач. работы 1999).
• Председатель Парламента ЧР вошел в ТОП-10 медиарейтинга глав законодательных органов субъектов России за 2016 год : ст. // ГАУ «Информационное агентство „Грозный-Информ“» : Гос. ИА / дир.: А. Х. Темирханов. — свид. ИА № ТУ 20-00091 от 05.02.2014, выдано Роскомнадзором по ЧР. — Грозный, 18.01.2017. — (нач. работы апр. 2002).
• Президиум Регионального Политического Совета : справочн. ст. // «Единая Россия» : офиц. сайт партии. — М. — (нач. работы 2011, создан комп. Notamedia).
• Состав Совета законодателей РФ : справочн. ст. // Совет законодателей РФ : офиц. сайт. — М.
• Спикер парламента Чечни Даудов избил и. о. председателя Верховного суда республики Мурдалова : ст. // «Кавказ.Реалии» : электрон. новостной ресурс / проект «Радио „Свободная Европа“» / «Радио „Свобода“» (RFE / RL, Inc). — 07.11.2016. — (нач. работы с 2016 г.).
• Спикер парламента Чечни Даудов пригрозил «вырвать зубы и укоротить язык» главреду «Кавказского узла» : ст. // «Медиазона» : интернет-СМИ / Гл. ред. Смирнов С.. — свид. ЭЛ № ФС 77-59216 от 04.09.2014, выдано Роскомнадзором. — М., 07.01.2017.
• Сулумова Д. Герои, спасибо за силу и честь! : ст. // «Вести республики» : электрон. версия обществ.-полит. газеты ЧР / Мин. ЧР по нац. полит., внеш. связям, печати и информации. — свид. для печатн. версии ПИ № ФС77-60785 от 02.03 2015, выдано Роскомнадзором по ЧР. — Грозный, 07.12.2013. — (нач. работы с июля 2001, дни выхода — ср., сб.). — на 01.01.2017 г. 3200 экз.
• Рискин А. Рамзан Кадыров засветился в международном эфире : ст. // «Независимая газета» : электрон. версия ежедн. обществ.-полит. газеты / Гл. ред. К. В. Ремчуков, шеф-ред. интернет редакции Р. Смирнов. — свид. Эл № ФС77-60208 от 17.12.2014, выдано Роскомнадзором. — М., 20.02.2009. — (нач. работы с 21.12.1990). — 40 000 экз.
• Улица имени Героя России : ст. // Гелдаган : офиц. сайт сел. поселения / Администрация Курчалоевского р-на ЧР. — Гелдаган, 25.04.2017. — (сайт сети «ПВРРВ»).
• Четыре смертника задержаны в Чечне; Кадыров заявляет о предотвращении терактов с неисчислимыми жертвами : ст. // «Интерфакс» : Независимое ИА. — М., 03.09.2009. — (нач. работы с 1989).
• Чеченский судья Мурдалов в эфире местного госканала заявил, что его не избивал спикер парламента республики Даудов : ст. // «Кавказ.Реалии» : электорн. новостной ресурс / проект «Радио „Свободная Европа“» / «Радио „Свобода“» (RFE / RL, Inc). — 09.11.2016. — (нач. работы с 2016).
• Шеремет П. Г. Не тейпом единым : ст. // «Ъ-Огонёк» : электрон. версия обществ.-политич. и лит.-худож. иллюстр. журнала / Гл. ред. С. Л. Агафонов. — Изд. дом Коммерсантъ. — М., 06.09.2010. — С. 14 (печатн. версия № 35).
• Human Rights Watch: спикер парламента Чечни присутствовал при издевательствах над геями в секретных тюрьмах : ст. // «Meduza» : интернет-СМИ / Ген. дир. Тимченко, гл. ред. И. Колпаков. — свид. № 000740272 от 05.09.2014. — Латвия, Рига, 26.05.2017. — (нач. работы 20.10.2014).