Хьач-хи
Хьач-хи [2] (оьрс. Нефтянка) — Российн эрк, охьадогӀу Нохчийн Республикин Соьлжа-ГӀалин кӀоштахула. Дохалла — 29 км , хьост — Ӏалханчуртан татол.
| Хьач-хи | |
|---|---|
| оьрс. Нефтянка | |
| Амал | |
| Дохалла | 29 км |
| ДӀаэхар | |
| Хьост (B) | |
| • Эрк долу меттиг | Ӏалханчурт татол Нохчийчоьнан Соьлжа-ГӀалин кӀошт |
| • Локхалла | 191 м |
| • Координаташ | 43°24′38″ къ. ш. 45°28′38″ м. д.HGЯO |
| Хикхоче (B) | Соьлжа |
| • Эрк чекхдолу меттиг | 46 км аьрру бердаца |
| • Локхалла | 102 м |
| • Координаташ | 43°21′48″ къ. ш. 45°45′58″ м. д.HGЯO |
| Хин охьане | 3 м/км |
| Эрк долу меттиг | |
| Хин система | Соьлжа → Терк → Каспий-хӀорд |
| Пачхьалкх | |
| Регион | Нохчийн Республика |
| Код ПХР чохь | 07020000212108200003084[1] |
 хьост  хикхоче |
|
Географи нисйе бӀаьра
Хьач-хи къаьста Ӏалханчуртан татолах Мамакхин-КӀотарна малхбузехьара. Хи доьду малхбалехьа Соьлжа-Теркан шин регӀа йуккъехула. ОхьадогӀу Соьлжа-ГӀалин консервийн завод лаьттинчу меттиган тӀехьа[3]. Хин йуххехь йу мехкдаьттан меттигаш, цундела хи цӀена ца лору хин йисттера бахархоша[4]. Эркан хикхоче йу Соьлжа-ГӀалан къилбаседа-малхбалехьа Соьлжан хикхочел 46 км лакхахь, аьрру бердаца[5].
Эркан хиш бедина мехкдаьттан сурсаташа[6].
Истори нисйе бӀаьра
Хьач-хин аьтту бердаца эркан тӀехула тӀай долучу меттигехь йу Мехкдаьттан бӀов олу меттиг. БӀов йоьгӀна Соьлжа-ГӀала гӀопан а, Коьрте гӀопан а йукъарчу новкъахь 1849 шарахь[7].
Хин реестран хаамаш нисйе бӀаьра
Российн пачхьалкхан хин реестран хаамашца йукъадоьду Малхбуза-Каспийн бассейнан гуон, эркан хин бахаман дакъа — РФ Гуьржийчоьнца дозанера Терках Ардон а доцуш, Урсдон кхетталц, эркан бухара бассейн йац. Эркан бассейн — Каспий-хӀордан бассейнан Теркан а, Ийдалан а шина хин йукъара эркаш[5].
Пачхьалкхан хин реестран объектан — 07020000212108200003084[5].
Хьач-хин тӀиера нах беха меттигаш нисйе бӀаьра
Хьачхин тӀехь йу:
- гӀаланаш – Соьлжа-ГӀала
- йарташ – Хьач-ХитIе, Мамакхин-КӀотар, Ӏалхан-Чурт.
Билгалдахарш нисйе бӀаьра
- ↑ Ресурсы поверхностных вод СССР: Гидрологическая изученность. Т. 8. Северный Кавказ / под ред. Д. Д. Мордухай-Болтовского. — Л.: Гидрометеоиздат, 1964. — 309 с.
- ↑ Топонимический словарь Кавказа Архивйина 2017-09-19 — Wayback Machine
- ↑ Сулейманов, 2006, с. 485,493-494.
- ↑ Нефтянка // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
- ↑ 1 2 3 «Нефтянка» — Пачхьалкхан хин реестран объектех хаам.
- ↑ Гидробиологическая характеристика реки Сунжа (Чеченская Республика) в современных условиях
- ↑ Сулейманов, 2006, с. 495.