Пхьамтой — тайп Шуотойн тукхаман йукъара ду. Тайпан векалийн эцна ДНК тесташ гайтарехь уьш J2 а, L3 а гаплотобанера бу[1]. М.А.Мамакаевс Пхьамтой орамера нохчийн тайп ду аьлла билгала даьккхина[2].

Къена тайпа
Пхьамтой
Этноиерархи
Раса кавказан
Тукхам шуотой
Йукъара хаамаш
Мотт нохчийн меттан шуотойн диалект
Дин ислам (суннизм)
Къам нохчий
Таханлера дӀасакхалхар
 Росси: хууш дац
 Нохчийчоь: хууш дац

Хьалхалера дӀасакхалхар

Къилбаседа Кавказ:

• шира. мохк Шуьйта

Тайп декъадалар

бӀаьра нисйан

Пхьамтой бекъало некъашка: Асдар некъе (J2), Голи некъе (L3), Къижги некъе (L3), Нанолггар (L3), Ӏабдул-Хьаьжийн некъе (L3), Эльжуркъи некъе(J2), Сангири некъе(J2), Таштамир некъе(J2)[1].

Этимологи

бӀаьра нисйан

С.А.Натаевн хетарехь Пхьамта – деланийн динан Пхьа-делан динан гӀишло лаьттина меттиг ю, ткъа пхьамтой – оцу динан цӀуй бу[3].

Тайпанан юрт

бӀаьра нисйан

Пхьаьмта лаьтта Ваьрди-эркан аьтту бердаца, кӀоштан центр йолчу Шуьйтан къилба-малхбалехьа.

Гергара эвланаш: къилба-малхбалехьа — Мус-Кхаьлла а, Уьрд-Йухе а эвланаш, малхбалехьа — Йуккъера-Кела, малхбузехьа — Вашандара, къилба-малхбузехьа — Гоьргача а, Нихала а эвланаш[4].

Топонимаш

бӀаьра нисйан

Пхьамтой дашах тера йогӀу топонимаш.

Беха эвланаш

бӀаьра нисйан

Пхьаьмтой беха: ГӀойтӀа[8], Йоккха АтагӀа, Лаха Невре, Шела, Шуьйта[9].

Билгалдахарш

бӀаьра нисйан
  1. 1 2 Chechen-Noahcho DNA Project - Y-DNA Classic Chart
  2. Мамакаев М.А. «Чеченский тайп (род) в период его разложения» Грозный, ГУП «Книжное издательство», 1973.
  3. Научная мысль Кавказа: Научный и общественно-теоретический журнал N. 2 (82)/2015
  4. Карта Чечни Объем 8 МБ.
  5. Твёрдый, 2008, с. 266.
  6. Твёрдый, 2008, с. 252.
  7. Сулейманов, 2006, с. 254.
  8. Сулейманов, 2006, с. 472.
  9. Сулейманов, 2006, с. 203.

Литература

бӀаьра нисйан